Μαραζώνουν τα έργα Καλατράβα ανά τον κόσμο - Πού έχουν καταγραφεί προβλήματα και νομικές περιπέτειες

 Σαντιάγο Καλατράβα: Όταν του επεβλήθη πρόστιμο 78.000 ευρώ για γέφυρα στη Βενετία 

Πριν από τέσσερα χρόνια, ο Σαντιάγο Καλατράβα ήρθε αντιμέτωπος με ιταλικό δικαστήριο, για μια γέφυρα που είχε εγκαινιαστεί στη Βενετία το 2008.

AP | Kamran Jebreili

Newsroom

08:21 - 30/09/2023

Τελευταία ενημέρωση: 08:24 - 30/09/2023

Αν και το Ολυμπιακό Στάδιο και το Ποδηλατοδρόμιο στο ΟΑΚΑ έκλεισαν, την Παρασκευή (29/09), λόγω προβλημάτων με τη στατικότητα των στεγάστρων «Καλατράβα», δεν είναι πρώτη φορά που ο - παγκοσμίου φήμης - Ισπανός αρχιτέκτονας έρχεται στο προσκήνιο, αφού δικαστήριο της Βενετίας επέβαλε, το 2019, πρόστιμο 78.000 ευρώ στον Σαντιάγο Καλατράβα για υποτιθέμενα λάθη που έκαναν τη γέφυρα του Συντάγματος στο Μεγάλο Κανάλι πιο ακριβή.

Η αμφιλεγόμενη γέφυρα αντιμετώπισε προβλήματα μετά τα εγκαίνιά της, το 2008, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε τον Σαντιάγο Καλατράβα υπεύθυνο για την υπέρβαση του προϋπολογισμού: Η γέφυρα κόστισε 11,6 εκατ. ευρώ αντί για 7 εκατ. ευρώ.

Το δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι σωλήνες είχαν λανθασμένο μέγεθος, τα σκαλοπάτια φθείρονταν πολύ γρήγορα και χρειάζονταν διορθώσεις για αναπηρικά αμαξίδια. Ως εκ τούτου, τα προβλήματα οδήγησαν το δικαστήριο να κατηγορήσει τον Σαντιάγο Καλατράβα για βαριά αμέλεια. Παρ' όλα αυτά, κατά τα εγκαίνια της γέφυρας, ο Ισπανός αρχιτέκτονας υπερασπίστηκε τον εαυτό του έναντι των επικριτών του, λέγοντας ότι ο σχεδιασμός ήταν τεχνικά ορθός.

Ο αρχιτέκτονας με έδρα τη Βαλένθια έχει κερδίσει πολλά διεθνή βραβεία. Μεταξύ των έργων του ήταν ο πύργος Turning Torso στο Μάλμε της Σουηδίας και ο κόμβος μεταφορών του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη. Πρόκειται για την πρώτη γέφυρα που κατασκευάζεται στο κέντρο της Βενετίας εδώ και 125 χρόνια και συνδέει τον σιδηροδρομικό σταθμό Santa Lucia με την Piazzale Roma.

Η γέφυρα από γυαλί και χάλυβα έχει μήκος 94 μέτρα και το πλάτος της ποικίλλει, από 5,58 μέτρα έως 9,38 μέτρα. Στον μηχανικό της Βενετίας, υπεύθυνο για τη γέφυρα, Σαλβατόρε Βέντο, επιβλήθηκε επίσης πρόστιμο 11.000 ευρώ.

Το δικαστήριο έκρινε ότι τα λάθη στη γέφυρα ήταν «ακόμα πιο σοβαρά» επειδή το έργο είχε ανατεθεί σε «έναν σεβαστό, παγκοσμίου φήμης επαγγελματία, με πολύ υψηλό επίπεδο ικανοτήτων, με μεγάλη και αποδεδειγμένη εμπειρία στην κατασκευή γεφυρών». Η απόφαση της 6ης Αυγούστου του 2019 ανέτρεψε μια απόφαση του δικαστηρίου από το 2015, η οποία είχε απαλλάξει τον Σαντιάγο Καλατράβα για το επιπλέον κόστος.

Πάντως, το 2008, ο Σαντιάγο Καλατράβα είχε υπερασπιστεί το έργο του όταν αμφισβητήθηκε σχετικά με το επιπλέον κόστος και τα υποτιθέμενα λάθη. Είπε, δηλαδή, ότι το γραφείο του δεν είχε «καμία σχέση» με την κατασκευή μιας πλατφόρμας για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, την οποία ανέλαβε ο Δήμος της Βενετίας.

Ακόμα, ο Ισπανός αρχιτέκτονας αρνήθηκε οποιαδήποτε ουσιώδης αδυναμία, λέγοντας ότι «η γέφυρα ελέγχθηκε με εξελιγμένες μεθόδους, οι οποίες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι έχει μια σταθερή δομή που συμπεριφέρεται καλύτερα από ό,τι αναμενόταν». Είπε, επίσης, ότι το επιπλέον κόστος συνδέεται με τις βελτιώσεις στις παραλιακές περιοχές του καναλιού δίπλα στη γέφυρα.

Ο Καλατράβα και ο μακρύς κατάλογος των τεχνικών αστοχιών: Οι μηνύσεις και τα πρόστιμα

Τρίτη, 3 Οκτωβρίου 2023 15:45

Η γέφυρα Καλατράβα στη Βενετία

Μαραζώνουν τα έργα Καλατράβα ανά τον κόσμο - Πού έχουν καταγραφεί προβλήματα και νομικές περιπέτειες

Μιχάλης Ψύλος • psilosm@naftemporiki.gr

«Εφόσον ο Θεός θεωρείται ως ο μεγάλος αρχιτέκτονας του Σύμπαντος, δεν είναι λίγοι οι αρχιτέκτονες που πιστεύουν ότι είναι θεοί», γράφει η El Pais.Ανάμεσα στους διάσημους αρχιτέκτονες με σχεδόν «θεϊκή» υπόσταση θωρείται και ο Σαντιάγο Καλατράβα.

Ο γεννημένος στη Βαλένθια, Ισπανός αρχιτέκτονας, βρέθηκε στο επίκεντρο της επικαιρότητας, μετά την αποκάλυψη ότι το εν Αθήναις έργο του Καλατράβα– μεταλλική κατασκευή του στεγάστρου του κεντρικού σταδίου στο ΟΑΚΑ όσο και η αντίστοιχη μεταλλική κατασκευή του ποδηλατοδρομίου δεν ανταποκρίνονται στο ελάχιστο επιτρεπόμενο επίπεδο στατικής επάρκειας, σύμφωνα με τους κανονισμούς.

Αναμφίβολα, το στέγαστρο Καλατράβα αριθμεί ήδη τέσσερις δεκαετίες ζωής και οι ευθύνες για τη μη συντήρησή του είναι πολλές. Η El Pais όμως απαριθμεί σειρά προβληματικών έργων του διάσημου αρχιτέκτονα. «Οι εξπρεσιονιστικές γέφυρες του Σαντιάγο Καλατράβα συνδέονται σχεδόν πάντα με προβλήματα, στο Μπιλμπάο, τη Μούρθια, την Ιερουσαλήμ, τη Βενετία…. Η τελευταία του δουλειά, ο περίφημος σταθμός Oculus στο World Trade Centre στη Νέα Υόρκη, που κόστισε 4 δισεκατομμύρια δολάρια, παρουσίασε διαρροές τον Μάιο του 2017, μόλις ένα χρόνο μετά τα εγκαίνιά του», σημειώνει η ισπανική εφημερίδα.

Πρόστιμο στη Βενετία

Ο Ισπανός αρχιτέκτονας είχε απασχολήσει την δικαιοσύνη το 2019 καθώς του επιβλήθηκε πρόστιμο 78.000 ευρώ για τεχνικά λάθη και αστοχίες στη γυάλινη γέφυρα που είχε κατασκευάσει στο Μεγάλο Κανάλι της Βενετίας. Πρόκειται για την πρώτη γέφυρα που κατασκευάστηκε στο κέντρο της Βενετίας εδώ και 125 χρόνια. Είναι φτιαγμένη από γυαλί και χάλυβα και έχει μήκος 94 μέτρων. Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι οι σωλήνες της γέφυρας είχαν λανθασμένο μέγεθος, τα σκαλοπάτια φθείρονταν γρήγορα και χρειάζονταν διορθώσεις στην πλατφόρμας για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε μάλιστα τον Καλατράβα υπεύθυνο για την υπέρβαση του προϋπολογισμού κατά 4 εκατομμύρια ευρώ, καθώς η γέφυρα κόστισε 11,6 εκατομμύρια αντί για επτά εκατ. ευρώ!

Οσο και αν ο Ισπανός αρχιτέκτονας υπερασπίστηκε τη δουλειά του, οι αστοχίες στη γέφυρα της Βενετίας έχουν κοστίσει ακριβά το κύρος του.

Μαραζώνουν τα έργα Καλατράβα

Ο κατάλογος των υπερβάσεων δαπανών και των αστοχιών στα έργα του Καλατράβα, είναι μακρύς. Το 2016, το Ανώτατο Δικαστήριο καταδίκασε τον αρχιτέκτονα να πληρώσει 2,9 εκατομμύρια ευρώ στον διοργανωτή του Συνεδριακού Κέντρου του Οβιέδο για την «αμελή» συμπεριφορά του που προκάλεσε ζημιά στο έργο. Ο προϋπολογισμός για μια άλλη γέφυρα, στην προκειμένη περίπτωση στην Ιερουσαλήμ, διπλασιάστηκε, πυροδοτώντας οργισμένες διαμαρτυρίες των πολιτών.

Το συγκρότημα των 4.811 τετραγωνικών μέτρων του Palau de les Arts, που σχεδίασε ο Καλατράβα στη Βαλένθια, κατέληξε επίσης να έχει κόστος 465 εκατομμυρίων ευρώ, τέσσερις φορές περισσότερο από το αναμενόμενο. Τα κεραμίδια της οροφής άρχισαν μάλιστα να αποκολλώνται το 2013, επτά χρόνια μετά τα εγκαίνια. Ένα τμήμα της στέγης από το Palau de les Arts έπεσε πριν από μήνες και η κυβέρνηση της Βαλένθια αποφάσισε να αφαιρέσει όλη την κεραμοσκεπή από τη γιγαντιαία πρόσοψη της όπερας για να αποφύγει περαιτέρω ζημιές.

Στην περίπτωση του οινοποιείου Ysios, η οικογένεια Domecq, ιδιοκτήτρια αυτής της κατασκευής στη Λαγουάρδια, μήνυσε τον Καλατράβα, ζητώντας να αναλάβει ο αρχιτέκτονας το κόστος των δύο εκατομμυρίων για την επισκευή της στέγης, η οποία, σύμφωνα με τους ίδιους, παρουσίασε διαρροές.

Ανάλογη είναι και η περίπτωση του ουρανοξύστη Turning Torso, στο Μάλμε της Σουηδίας ,με επιπλέον κόστος 170 εκατ. ευρώ, που προκάλεσε αρκετές πολιτικές παραιτήσεις στην πόλη. Ο αρχιτέκτονας είχε λάβει πολλά βραβεία για το σχέδιο.

Αλλά και η κινητή οροφή του Συνεδριακού και Εκθεσιακού Μεγάρου του Οβιέδο (γνωστή ως “Centollo”) –έργο Καλατράβα- δεν λειτούργησε ποτέ ,λόγω τεχνικών σφαλμάτων στην κατασκευή της , αν και κόστισε 360 εκατομμύρια ευρώ. «Το εκθεσιακό και το συνεδριακό παλάτι του Οβιέδο, του Σαντιάγο Καλατράβα, μαραζώνει χωρίς κανείς να το χρησιμοποιεί», γράφει η El Pais.