Υπόμνημα της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ για τις Υπηρεσίες Δόμησης

Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ

Μαυρομματαίων 17, 104 34 ΑΘΗΝΑ

τηλ: 210-88.16.583 fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: www.emdydas.gr

Αθήνα, 28/7/2023

Αρ. Πρωτ.: 9145

Υ Π Ο Μ Ν Η Μ Α

Της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ), η οποία εδρεύει στην Αθήνα, οδός Μαυρομματαίων, αριθ. 17, όπως εκπροσωπείται νόμιμα.

ΠΡΟΣ

1. Το Υπουργείο Εσωτερικών (Τμήμα Οργάνωσης ΟΤ.Α. Α΄ βαθμού της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τ.Α. της Γενικής Διεύθυνσης Αποκέντρωσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Γενικής Γραμματείας Εσωτερικών και Οργάνωσης).

2. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α. της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Λειτουργίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής).

3. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α.).

4. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου – Δυτ. Μακεδονίας (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α.).

5. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α.).

6. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου – Δυτ. Ελλάδος και Ιονίου (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α.).

7. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α.).

8. Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου (Τμήμα Εποπτείας Ο.Τ.Α.).

Κοινοποιούμενη και προς

1. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας).

2. Το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) του Υπουργείου Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως εκπροσωπείται νόμιμα.

3. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, όπως εκπροσωπείται νόμιμα

4. Την Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη», όπως εκπροσωπείται νόμιμα.

5. Τον Πρόεδρο και το Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας.

6. Π.Ο.Ε. Ο.Τ.Α.

7. Π.Ο.Μ.Η.Τ.Ε.Δ.Υ.

* * * * * * * * * * * * * * * *

Παίρνουμε την πρωτοβουλία με το παρόν υπόμνημά μας να σας απευθυνθούμε και εγγράφως, σε συνέχεια σωρείας σχετικών ανακοινώσεων μας, κινητοποιήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί, αλλά και εγγράφων συναδέλφων μας εργαζομένων στις ΥΔΟΜ που μας έχουν κοινοποιηθεί.

Θεωρούμε ότι είναι υποχρέωσή μας, ως μία ύστατη προσπάθεια από την πλευρά μας, να θέσουμε υπ’ όψιν σας τα κατωτέρω, υπό το βάρος των αρνητικότατων εξελίξεων των τελευταίων μηνών, ως προς την λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.).

Οι εξελίξεις αυτές έχουν αναμφισβήτητα επιδεινώσει την ήδη τραγική κατάσταση που επικρατούσε στις Υ.ΔΟΜ., με αποτέλεσμα να τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η σύννομη λειτουργία τους, η παροχή των υπηρεσιών που απαιτούνται προς τους πολίτες και η επαρκής και ουσιαστική λειτουργία του ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος, όπως ο νόμος επιτάσσει.

Ι. ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΝ ΤΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ

1. Όπως γνωρίζετε στο άρθρο 97Α του Ν. 3852/2010 (όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 83 του Ν. 5021/2023 και ισχύει) σε συνδυασμό με την με αριθμό 402/27528/31.3.2023 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, ορίζονται μεταξύ άλλων τα εξής:

α) Δήμοι που έχουν Υπηρεσία Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) θεωρούνται οι δήμοι στους οποίους, κατά την 31η.12.2022, είτε λειτουργούσαν Υ.ΔΟΜ, είτε Υ.ΔΟΜ. είχαν συσταθεί αλλά δεν λειτούργησαν και πληρούν τις προϋποθέσεις ελάχιστης στελέχωσης. Για την διαπίστωση της πλήρωσης των προϋποθέσεων ελάχιστης στελέχωσης των μη λειτουργουσών Υ.ΔΟΜ. λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία των καλυμμένων θέσεων των Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των δήμων που αφορούν μηχανικούς των απαιτούμενων ειδικοτήτων, όπως αυτά αποτυπώνονται στα ψηφιακά οργανογράμματά τους την 3η.1.2023, καθώς και οι προσλήψεις που εγκρίθηκαν για τις ειδικότητες αυτές στο πλαίσιο του Ετήσιου Προγραμματισμού Προσλήψεων των ετών 2021 και 2022 προς ενίσχυση της στελέχωσης των Υ.ΔΟΜ. Από την 1η.1.2023, όσοι δήμοι δεν πληρούν τις αναφερόμενες στον νόμο προϋποθέσεις δεν μπορούν να συστήνουν και να λειτουργούν Υ.ΔΟΜ., όπως διαπιστώνεται με απόφαση του Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Οι Υ.ΔΟΜ. των δήμων της έδρας κάθε νομού, καθώς και οι Υ.ΔΟΜ. που λειτουργούν την 31η.12.2022 τεκμαίρεται ότι λειτουργούν ανεξαρτήτως επιπέδου στελέχωσης.

β) Το πρώτο τρίμηνο κάθε έτους ο Γραμματέας της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης διαπιστώνει με απόφασή του την επάρκεια ή μη της ελάχιστης στελέχωσης κατά τα οριζόμενα στον νόμο.

2. Τα ανωτέρω περιγραφόμενα στον νόμο ουδεμία σχέση έχουν όμως δυστυχώς, τόσο με την διαδικασία που ακολουθήθηκε όσο και με την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στις Υ.ΔΟΜ. ανά την Επικράτεια. Συγκεκριμένα:

2.1. ΚΑΜΙΑ ΔΙΑΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ των Γραμματέων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων δεν εκδόθηκε εντός του προβλεπομένου από τον νόμο χρονικού διαστήματος, ήτοι μέχρι την 31.3.2023.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε σωρεία δυσλειτουργιών στις Υ.ΔΟΜ. ανά την Επικράτεια, αξίζει δε να αναφερθεί ότι τα στοιχεία που αντλήθηκαν από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση κάθε περιφέρειας την 31.12.2022, προκειμένου να προχωρήσει στην έκδοση των σχετικών διαπιστωτικών πράξεων δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική κατάσταση που επικρατούσε στις ήδη υφιστάμενες Υ.ΔΟΜ..

Η εγκύκλιος βέβαια προσπαθώντας να «καλύψει» το γεγονός ότι κατά την έκδοση των σχετικών διαπιστωτικών πράξεων (οι οποίες ως επί το πλείστον εκδόθηκαν τον Μάιο και τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους) το επίπεδο στελέχωσης ήταν κατά κανόνα μικρότερο τόσο από το απαιτούμενο όσο και από το υφιστάμενο στις 31.12.2022, όρισε ότι οι Υ.ΔΟΜ. των δήμων της έδρας κάθε νομού, καθώς και οι Υ.ΔΟΜ. που λειτουργούν την 31η.12.2022 τεκμαίρεται ότι λειτουργούν ανεξαρτήτως επιπέδου στελέχωσης.

Από την πρόβλεψη αυτή προκύπτει προφανώς ότι αυτό που ενδιαφέρει την κεντρική Διοίκηση, είναι να «τεκμαίρεται» η ελάχιστη στελέχωση και είναι αδιάφορο αν αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αν δηλαδή οι Υ.ΔΟΜ. είναι στελεχωμένες κατά τέτοιον τρόπο που να μπορούν επαρκώς να καλύψουν το πεδίο των αρμοδιοτήτων τους.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι η Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, εκδόθηκε την 16.6.2023 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 23.6.2023 (αριθ. πρωτ. 49818, ΑΔΑ 66Χ0ΟΡ1Κ-ΠΦΨ), η Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας εκδόθηκε την 16.6.2023 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 23.6.2023 (αριθ. πρωτ. 45610, ΑΔΑ Ψ38ΔΟΡ10-ΑΣΟ), η Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 23.6.2023 (αριθ. πρωτ. 54435, ΑΔΑ 9Φ5ΧΟΡ1Φ-ΥΟΕ), η Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης εκδόθηκε την 9.5.2023 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 17.5.2023 (αριθ. πρωτ. 4555, ΑΔΑ ΨΩΓ9ΟΡ1Θ-ΔΚΓ), η Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου εκδόθηκε την 10.5.2023 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 11.5.2023 (αριθ. πρωτ. 13079), η Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας εκδόθηκε την 3.5.2023 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 8.5.2023 (αριθ. πρωτ. 21586, ΑΔΑ ΨΟΒΥΟΡ1Γ-ΗΒΩ) κ.ο.κ.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι παρά τα ρητώς οριζόμενα στον νόμο, οι απαιτούμενες διαπιστωτικές πράξεις εκδόθηκαν παρανόμως κατά πολύ μεταγενέστερα από την καταληκτική ημερομηνία της 31.3.2023, γεγονός το οποίο δημιούργησε τεράστια δυσλειτουργία στις Υ.ΔΟΜ. όπως αναφέραμε ανωτέρω.

2.2. Ο Γενικός Γραμματέας κάθε Αποκεντρωμένης Διοίκησης οφείλει να εκδώσει την σχετική διαπιστωτική πράξη, αφού διαπιστώσει την επάρκεια ή μη της ελάχιστης στελέχωσης των Υ.ΔΟΜ. στα πλαίσια της χωρικής του αρμοδιότητας.

Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις (αν όχι στο σύνολο των διαπιστωτικών πράξεων) η διαπιστωθείσα επάρκεια δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά αυτή «επιτυγχάνεται» διότι συμπεριλαμβάνονται σε αυτήν υπάλληλοι που ασκούν παράλληλα καθήκοντα (σε μόνιμη βάση, παρά τα ρητώς οριζόμενα στον νόμο περί της άσκησης παράλληλων καθηκόντων των υπαλλήλων)[1], υπάλληλοι που μεταφέρονται από άλλες Διευθύνσεις, προσωπικό που δεν ανήκει οργανικά στις Υ.ΔΟΜ. κ.α.

Συγκεκριμένα σας αναφέρουμε ενδεικτικά και μόνο τα εξής:

2.2.1. Υ.ΔΟ.Μ. ΔΗΜΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ - ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ

Σύμφωνα με την εκδοθείσα διαπιστωτική πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, η Υ.ΔΟΜ. του Δήμου διαθέτει την απαιτούμενη επάρκεια και υποχρεούται να παρέχει διοικητική υποστήριξη στους Δήμους Σαρωνικού και στην δημοτική ενότητα Παιανίας του Δήμου Παλλήνης.

Η εκδοθείσα αυτή διοικητική πράξη παραγνώρισε τα κάτωθι αναφερόμενα πραγματικά δεδομένα τα οποία αναιρούν την διαπίστωση της ύπαρξης επαρκούς στελέχωσης. Συγκεκριμένα:

-Τις αλλεπάλληλες αναφορές της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου προς τον Δήμαρχο, τον Γεν. Γραμματέα, τον αρμόδιο Αντιδήμαρχο Τεχνικής Υπηρεσίας και Δόμησης καθώς και τον Διευθυντή των Διοικητικών Υπηρεσιών του Δήμου, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2022 αλλά και προγενέστερα, όπου γινόταν σαφής περιγραφή, με την επίκληση συγκεκριμένων στοιχείων της δεινής κατάστασης της υπηρεσίας λόγω έλλειψης προσωπικού αλλά και διαρκούς συρρίκνωσης αυτού.

- Το γεγονός ότι δεν υπάρχει υπάλληλος να οργανώσει τις εκατοντάδες αιτήσεις για Διορθωτικές Πράξεις, (που εκκρεμούν από το έτος 2003!) και οι οποίες απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία για την σύνταξή τους, με συνέπεια να παρακωλύονται διαδικασίες μεταβίβασης/εκμετάλλευσης εκατοντάδων ακινήτων.

-Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία ΔΕΝ ΔΙΑΘΕΤΕΙ πολιτικό μηχανικό, για τον χειρισμό δεκάδων υποθέσεων επικινδύνων κατασκευών (στατικώς, δομικώς και από άποψη υγιεινής), υποθέσεις οι οποίες εκκρεμούν, με προφανή τον κίνδυνο για την δημόσια ασφάλεια και υγεία.

- Την ύπαρξη μεγάλου όγκου εκκρεμοτήτων, οι οποίες σύμφωνα με το ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ e-adeies είναι: 30 οικοδομικές άδειες/αναθεωρήσεις, 240 προεγκρίσεις & βεβαιώσεις όρων δόμησης και 210 έλεγχοι φορολογικών, ενώ υπάρχει μόνο ΕΝΑΣ υπάλληλος για τον έλεγχο του Τοπογραφικού και ΚΑΝΕΝΑΣ υπάλληλος, για τον έλεγχο του Διαγράμματος Κάλυψης και των λοιπών μελετών για την έκδοση εγκρίσεων ή οικοδομικών αδειών.

-Την ανεπάρκεια του προσωπικού στο τμήμα αυθαιρέτων, με συνέπεια να εκκρεμούν χιλιάδες αιτήσεις-καταγγελίες-εισαγγελικές παραγγελίες για αυθαίρετες κατασκευές, με συνακόλουθη την καθυστέρηση της βεβαίωσης των σχετικών προστίμων στους χρηματικούς κατάλογους και την είσπραξη αυτών.

-Την έλλειψη μονίμων διοικητικών υπαλλήλων για την τήρηση των αρχείων Αυθαιρέτων/Ημιυπαιθρίων/Τακτοποιήσεων με τους Ν.1337/83, Ν.720/77, Ν.1512/85 και Ν.3843/10.

-Ανεπάρκεια προσωπικού στο πρωτόκολλο.

-Έλλειψη διοικητικού υπαλλήλου, ο οποίος θα αναλάβει την οργάνωση και παράδοση των αρχείων στις νεοσυσταθείσες Υ.ΔΟΜ. Λαυρεωτικής και Κρωπίας.

2.2.2. Υ.ΔΟ.Μ. ΔΗΜΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ο Δήμος Πειραιά, σύμφωνα με την με αριθμό 49620/16.6.2023 Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, έχει την επάρκεια να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου Πειραιά και να παρέχει συγχρόνως διοικητική υποστήριξη και στους εξής επιπλέον εννέα (9) Δήμους: στο Δήμο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ, στο Δήμο ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ, στο Δήμο ΑΙΓΙΝΑΣ, στο Δήμο ΑΓΚΙΣΤΡΙΟΥ, στο Δήμο ΣΠΕΤΣΩΝ, στο Δήμο ΥΔΡΑΣ, στο Δήμο ΚΥΘΗΡΩΝ, στο Δήμο ΤΡΟΙΖΗΝΙΑΣ ΜΕΘΑΝΩΝ και στο Δήμο ΠΟΡΟΥ.

Η Υ.ΔΟΜ. του Δήμου Πειραιά καλείται λοιπόν να εξυπηρετήσει 10 Δήμους, εκ των οποίων οι έξι είναι νησιωτικοί, να εξυπηρετήσει συνολικό πληθυσμό άνω των 300.000 κατοίκων, με χωρική αρμοδιότητα άνω των 810.000 στρεμμάτων.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η συνολική έκταση των Δήμων που υποστηρίζουν οι πέντε (5) Τεχνικοί υπάλληλοι (1 ΠΕ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΚΑΙ 4 ΤΕ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ) του Τμήματος Ελέγχου Κατασκευών (έλεγχος αυθαίρετων, επικινδύνων, ετοιμορρόπων) είναι 80 φορές η έκταση του Δήμου Πειραιά!!

Συνολικά δε, θα πρέπει να σας αναφέρουμε ότι η στελέχωση της Υ.ΔΟΜ. Πειραιά, η οποία μάλιστα κρίθηκε επαρκής (!) αποτελείται από δύο (2) Π.Ε. Μηχανικούς (ο ένας εκ των οποίων μάλιστα είναι με απόσπαση από τον Δήμο Μυτιλήνης, η οποία λήγει τον Σεπτέμβριο του 2024), τρεις (3) Π.Ε. Τοπογράφους Μηχανικούς, δύο (2) Π.Ε. Αρχιτέκτονες Μηχανικούς, έξι (6) Τ.Ε. Μηχανικούς και έναν (1) Δ.Ε. Σχεδιαστών.

Εν ολίγοις, η Υ.ΔΟΜ. του Δήμου Πειραιά διαθέτει ΔΕΚΑ ΤΕΣΣΑΡΙΣ (14) ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ, οι οποίο οφείλουν να καλύψουν το σύνολο των αρμοδιοτήτων της Υ.ΔΟΜ. Πειραιά, δηλαδή του Δήμου Πειραιά και των 9 λοιπών διοικητικά υποστηριζόμενων Δήμων.

2.2.3. Υ.ΔΟ.Μ. ΔΗΜΟΥ ΘΑΣΟΥ

Σύμφωνα με την με αριθμό 93169/29-6-2023 διαπιστωτική πράξη Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, κρίθηκε η ύπαρξη ελάχιστης στελέχωσης της Υπηρεσίας Δήμου Θάσου. Σύμφωνα με την εγκύκλιο 402/23 περίπτωση ΙΙ: Δήμοι που έχουν ΥΔΟΜ, η Θάσος κατατάσσεται στην περίπτωση δ, δηλαδή σ αυτές που λειτουργούν ΥΔΟΜ για μέρος των αρμοδιοτήτων τους. Έτσι μετά την έκδοση της διαπιστωτικής απόφασης ασκούν πλέον τις αρμοδιότητες των ΥΔΟΜ για το σύνολο των αρμοδιοτήτων τους, ανεξαρτήτως επιπέδου στελέχωση ακόμα και για τις Άδειες για τις οποίες δεν υπήρχε Υπάλληλος. Σύμφωνα με όσα αναφέρει και καταγγέλλει ο Σύλλογος Εργαζομένων του Δήμου Θάσου υπάρχει διαφωνία με τα όρια της ελάχιστης στελέχωσης που έχουν τεθεί από την τελευταία τροποποίηση του άρθρου 97Α του Ν 3852/10, που ισχύουν σε πανελλαδικό επίπεδο. Η δε Υπηρεσία Δόμησης Καβάλας που υποστήριζε το Δήμο Θάσου, έχει μόλις 2 Μηχανικούς στο Τμήμα Έκδοσης Αδειών.

ΙΙ. ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

1.Στο άρθρο 97Α του Ν. 3852/2010 (όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 83 του Ν. 5021/2023 και ισχύει) σε συνδυασμό με την με αριθμό 402/27528/32.3.2023 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, ορίζεται μεταξύ άλλων ρητά ότι οι δήμοι που δεν έχουν συστήσει Υ.ΔΟΜ., οφείλουν έως την 1η.4.2023, με σύμβαση διαδημοτικής συνεργασίας του άρθρου 99, να συνδράμουν κάθε Δήμο που ασκεί για λογαριασμό τους τις ανωτέρω αρμοδιότητες καθώς επίσης ότι για όσο διάστημα δεν πληρούται η ελάχιστη στελέχωση, ο οικείος δήμος, με σύναψη διαδημοτικής συνεργασίας, οφείλει να συνδράμει, τον δήμο που πρόκειται να ασκεί για λογαριασμό του τη χρέωση της έκδοσης προέγκρισης οικοδομικής άδειας ή την άσκηση του συνόλου των αρμοδιοτήτων του άρθρου 31 του ν. 4495/2017.

2. Επιπλέον από σειρά απαντητικών εγγράφων του Υπουργείου Εσωτερικών (βλ. ενδεικτικά το με αριθμό πρωτ. 58751/7.7.2021 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής και τους Δήμους Αιγάλεω, Πετρούπολης και Ιλίου) προκύπτει ότι οι δύο φορείς (δήμος που δέχεται διοικητική υποστήριξη και δήμος που την παρέχει) οφείλουν να συνάψουν σύμβαση διαδημοτικής συνεργασίας για την υλοποίηση της παροχής διοικητικής υποστήριξης και μάλιστα η υποχρέωση αυτή έπρεπε να έχει υλοποιηθεί μέχρι την 1η Απριλίου 2023. Αναφέρεται δε ρητά ότι η τήρηση των ανωτέρω υποχρεώσεων που προβλέπει ο νόμος ή η τυχόν παραβίασή τους με πράξεις ή παραλείψεις αιρετών οργάνων της αυτοδιοίκησης τελεί υπό την εποπτεία του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

3. Συνάγεται από τα ανωτέρω ότι η σύναψη σύμβασης διαδημοτικής συνεργασίας μεταξύ του Δήμου που παρέχει υποστήριξη και του Δήμου που δέχεται αυτήν, δεν εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια των εν δυνάμει συμβαλλομένων σε αυτήν, αλλά είναι υποχρεωτική και αποτελεί προαπαιτούμενο της ύπαρξης συνεργασίας μεταξύ των δήμων αυτών αλλά και της παροχής υπηρεσιών Υ.ΔΟΜ. από τους Δήμους που δεν διαθέτουν υπηρεσία δόμησης.

Επί του θέματος αυτού θα θέλαμε να θέσουμε υπ’ όψιν σας ενδεικτικά και μόνο κάποια παραδείγματα που αναδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος που υφίσταται:

1. Υ.ΔΟΜ. ΔΗΜΟΥ ΑΙΓΑΛΕΩ

Σύμφωνα με την με αριθμό 26998/29-03-2023 Διαπιστωτική Απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, διαπιστώθηκε η επάρκεια ελάχιστης στελέχωσης της Διεύθυνσης Υπηρεσιών Δόμησης του Δήμου Αιγάλεω.

Συγχρόνως με τις με αριθμό 28893/4.4.2023, 28730/4.4.2023 και 37549/5.5.2023 αποφάσεις του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, διαπιστώθηκε η μη δυνατότητα σύστασης και λειτουργίας Υ.ΔΟΜ. στους Δήμους Ιλίου, Χαϊδαρίου και Πετρούπολης αντίστοιχα. Αντίστοιχη απόφαση εκδόθηκε και για την αδυναμία σύστασης και λειτουργίας Υ.ΔΟΜ. για τον Δήμο Αγίων Αναργύρων – Καματερού.

Θα πρέπει να σας αναφέρουμε ότι ΣΗΜΕΡΑ δεν έχει υπογραφεί ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ μεταξύ του Δήμου Αιγάλεω και καθενός από τους ανωτέρω διοικητικά υποστηριζόμενους Δήμους. Αντ’ αυτού ο Δήμαρχος Αιγάλεω με την με αριθμό 1302/35029/22.6.2023 απόφαση του (ΑΔΑ 6Υ87Ω6Ν-Μ4Ξ) ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ (;;;) την συνέχιση παροχής διοικητικής υποστήριξης από την Υ.ΔΟΜ. του Δήμου Αιγάλεω προς τους ανωτέρω Δήμους μέχρι την 31.8.2023, ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι ο εν λόγω Δήμαρχος προχωρά στην ανωτέρω απόφαση επικαλούμενος το άρθρο 99 του Ν. 3852/2010 το οποίο ρυθμίζει τη σύναψη συμβάσεων διαδημοτικής συνεργασίας(!!).

Περιττεύει τέλος να αναφέρουμε ότι οι υποστηριζόμενοι Δήμοι δεν διαθέτουν προσωπικό για τις ανάγκες λειτουργίας της Υ.ΔΟΜ. Αιγάλεω, αλλά και στις περιπτώσεις που το πράττουν, όπως για παράδειγμα ο Δήμος Πετρούπολης, διαθέτουν μία υπάλληλο, μία φορά την εβδομάδα, προκειμένου να παρέχει τις υπηρεσίες της σχετικά με την έκδοση οικοδομικών αδειών, στα όρια της διοικητικής περιφέρειας του Δήμου Πετρούπολης. Σημειωτέον ότι η διάθεση της υπαλλήλου αυτής έγινε, όχι στα πλαίσια σύμβασης διαδημοτικής συνεργασίας, όπως ο νόμος ορίζει ΑΛΛΑ με απόφαση Δημάρχου και για το χρονικό διάστημα από 3.7.2023 έως 31.8.2023 (βλ. σχετικά την με αριθμό πρωτ. 28829/29.6.2023 απόφαση του Δημάρχου Πετρούπολης).

2. Υ.ΔΟ.Μ. ΔΗΜΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ο Δήμος Πειραιά, σύμφωνα με την με αριθμό 49620/16.6.2023 Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής έχει την επάρκεια να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου Πειραιά και να παρέχει συγχρόνως διοικητική υποστήριξη και στους εξής επιπλέον εννέα (9) Δήμους: στο Δήμο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ, στο Δήμο ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ, στο Δήμο ΑΙΓΙΝΑΣ, στο Δήμο ΑΓΚΙΣΤΡΙΟΥ, στο Δήμο ΣΠΕΤΣΩΝ, στο Δήμο ΥΔΡΑΣ, στο Δήμο ΚΥΘΗΡΩΝ, στο Δήμο ΤΡΟΙΖΗΝΙΑΣ ΜΕΘΑΝΩΝ και στο Δήμο ΠΟΡΟΥ.

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ΣΗΜΕΡΑ δεν έχει υπογραφεί ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΗΜΩΝ και δεν έχει διατεθεί κανένας υπάλληλος από τους Δήμους που δέχονται Διοικητική Υποστήριξη.

3. Υ.ΔΟ.Μ. ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Ο Δήμος Αθηναίων, σύμφωνα με την σχετική Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής έχει την επάρκεια να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου Αθηναίων και να παρέχει συγχρόνως διοικητική υποστήριξη και στους εξής επιπλέον Δήμους: στο Δήμο Βύρωνα, στο Δήμο Δάφνης – Υμηττού, στο Δήμο Καισαριανής.

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ΣΗΜΕΡΑ δεν έχει υπογραφεί ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΗΜΩΝ και δεν έχει διατεθεί κανένας υπάλληλος από τους Δήμους που δέχονται Διοικητική Υποστήριξη.

Τα ανωτέρω δε συμβαίνουν παρά το γεγονός ότι το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών με το με αριθμό πρωτ. 33364/19.4.2023 έγγραφό του μας ενημέρωνε ρητά ότι «….η σύναψη διαδημοτικής συνεργασίας είναι υποχρεωτική, τόσο για τον Δήμο που θα διαπιστωθεί ότι δεν έχει Υ.ΔΟΜ. όσο και για τον Δήμο που ενώ έχει διαπιστωθεί ότι έχει Υ.ΔΟΜ. χάσει σε κάποια στιγμή λειτουργίας του την επάρκεια ελάχιστης στελέχωσης (άρθρο 97Α παρ. 4β του Ν. 3852/2010).

4. Υ.ΔΟ.Μ. ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ

Ο Δήμος Ν. Ιωνίας, σύμφωνα με την σχετική Διαπιστωτική Πράξη του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής έχει την επάρκεια να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου Ν. Ιωνίας και να παρέχει συγχρόνως διοικητική υποστήριξη και στους εξής επιπλέον Δήμους: στο Δήμο Γαλατσίου, στο Δήμο Μεταμόρφωσης, στο Δήμο Λυκόβρυσης- Πεύκης και στο Δήμο Ηρακλείου.

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ΣΗΜΕΡΑ δεν έχει υπογραφεί ΚΑΜΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ Ν. ΙΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΗΜΩΝ και συνακόλουθα δεν έχει διατεθεί κανένας υπάλληλος από τους Δήμους που δέχονται Διοικητική Υποστήριξη.

ΙΙΙ. ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ ΤΩΝ Υ.ΔΟΜ. ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΛΥΨΗΣ ΠΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ των Υ.ΔΟΜ. ΜΕΣΩ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ και ΟΧΙ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΑΙΩΝ ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ των ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΩΝ Υ.ΔΟΜ.

1.Στην υπ’ αριθμόν 402/27528/31.3.2023 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών αναλύεται διεξοδικά η ρύθμιση του άρθρου 83 του Ν. 5021/2023, με την οποία αντικαταστάθηκε το άρθρο 97Α του Ν. 3852/2010 σχετικά με την άσκηση των πολεοδομικών αρμοδιοτήτων από τους Δήμους της χώρας.

Από την εγκύκλιο αυτή γίνεται για μία φορά ακόμη αντιληπτή η προχειρότητα (εκούσια ή ακούσια(;;)) με την οποία το κράτος αντιμετωπίζει ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής έννομης τάξης, που αφορά στην επάρκεια της λειτουργίας των μηχανισμών και των μέσων ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος.

Σε εφαρμογή της εγκυκλίου αυτής εκδόθηκαν και οι ανωτέρω αναλυτικά αναφερόμενες διαπιστωτικές πράξεις των Γραμματέων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ανά την Επικράτεια, που δήθεν «διαπιστώνουν» την επάρκεια στελέχωσης στις Υ.ΔΟΜ των Δήμων, οι διαπιστώσεις όμως αυτές απέχουν κυριολεκτικά «έτη φωτός» όχι μόνο από τις σύγχρονες ανάγκες, αλλά και από την πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά όλοι οι συνάδελφοι μας που εργάζονται στις Υ.ΔΟΜ., αλλά και οι πολίτες (επαγγελματίες ή μη) που συναλλάσσονται με αυτές.

Τόσο από την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί σήμερα στις Υ.ΔΟΜ. την οποία εντελώς ενδεικτικά και περιληπτικά σας παραθέσαμε ανωτέρω, όσο και από αυτή καθ’ εαυτή την κατάσταση που βιώνουν καθημερινά όλοι οι συνάδελφοι μας, που εργάζονται στις υποστελεχωμένες Υ.ΔΟΜ. αναδεικνύεται μία ζοφερή πραγματικότητα, η οποία κυριολεκτικά μας εμποδίζει να κάνουμε την δουλειά μας, που δεν είναι άλλη από τον έλεγχο της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος (όπως ο ίδιος ο νόμος εξάλλου μας επιτάσσει).

Συγχρόνως καλούμαστε να ανταποκριθούμε σε έναν τεράστιο όγκο δουλειάς, με τεράστιες ευθύνες, χωρίς οι υπηρεσίες να είναι όχι επαρκώς, αλλά ούτε καν στοιχειωδώς στελεχωμένες!!

Η κατάσταση αυτή είναι δεδομένο ότι λειτουργεί σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος, που όλοι καλούμαστε να υπηρετήσουμε, σε βάρος των πολιτών (επαγγελματιών και μη) που απαιτείται να συναλλαχθούν με τις Υ.ΔΟΜ.

2. Σε σχέση με το ζήτημα της υποστελέχωσης των Υ.ΔΟΜ. και της επάρκειας που φέρονται να έχουν, η οποία είναι εντελώς πλασματική, θα θέλαμε να θέσουμε υπ’ όψιν σας τα εξής:

2.1. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχει πληθώρα περιπτώσεων όπου ο Δήμος που δέχεται διοικητική υποστήριξη δεν διαθέτει υπάλληλο στην Υ.ΔΟΜ. του Δήμου που τον υποστηρίζει, στις περισσότερες περιπτώσεις δε δεν υπάρχει διαθέσιμος υπάλληλος (ενδεικτικά και μόνο αναφέρουμε την Υ.ΔΟΜ. του Δήμου Πειραιά, του Δήμου Μαρκοπούλου – Μεσογαίας κ.α.)

2.2. Εξάλλου στην ως άνω εγκύκλιο δεν αποσαφηνίζεται κατ’ ελάχιστον ο όρος «της συνδρομής υπαλλήλου». Εύλογα τίθενται πληθώρα ερωτημάτων που δυστυχώς το αρμόδιο Υπουργείο δεν μας έχει απαντήσει μέχρι και σήμερα (αν και τα έχουμε θέσει επανειλημμένως), ιδίως αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Νόμο (άρθρο 97Α παρ. 6 του Ν. 3852/2010) απαγορεύεται η μετακίνηση προσωπικού που υπηρετεί στις Υ.ΔΟΜ. των Ο.Τ.Α. Α` βαθμού σε άλλη υπηρεσία του οικείου δήμου, αν το εναπομείναν προσωπικό δεν καλύπτει την ελάχιστη στελέχωση που ο νόμος προβλέπει.

Συγκεκριμένα ερωτάσθε:

Με τι καθεστώς θα εργάζεται ο υπάλληλος αυτός; Θα εκτελεί παράλληλα καθήκοντα και αν ναι, για ποιο χρονικό διάστημα, ιδίως αν λάβουμε υπ’ όψιν μας τους περιορισμούς του Νόμου σχετικά με την άσκηση παράλληλων καθηκόντων;

Θα παρέχει τις υπηρεσίες του στην Υ.ΔΟΜ. άλλου Δήμου, μετακινούμενους καθημερινά στον Δήμο αυτό ή σε ημέρες που ορίζονται με βάση την σύμβαση διαδημοτικής συνεργασίας που τυχόν θα υπογραφεί, τις υπόλοιπες δε μέρες θα ασκεί παράλληλα καθήκοντα στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου όπου υπηρετεί;

Σε ποια νομική βάση στηρίζεται η νομοθετική ρύθμιση με την οποία στερείτε από έναν υπάλληλο Υ.ΔΟΜ. το δικαίωμα μετακίνησης από μία Υπηρεσία σε μία άλλη, δικαίωμα το οποίο αναγνωρίζεται για το σύνολο των υπολοίπων υπαλλήλων των ΟΤΑ και του δημοσίου γενικότερα, με μόνο σκοπό την διατήρηση της επάρκειας στελέχωσης - για την ύπαρξη ή ανυπαρξία της οποίας είναι αυτονόητο ότι δεν φέρει ευθύνη ο υπάλληλος, πλην όμως αυτός «τιμωρείται» στερούμενος με νομοθετική ρύθμιση ενός δικαιώματος που ο νόμος αναγνωρίζει σε όλους του συναδέλφους του-;

2.3. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, η μη πλήρωση της ελάχιστης στελέχωσης συνεπάγεται την υποχρέωση υποβολής αιτήματος πρόσληψης της απαραίτητης ειδικότητας μηχανικού από τον δήμο στο πλαίσιο του Ετήσιου Προγραμματισμού Προσλήψεων τακτικού προσωπικού, το οποίο εγκρίνεται κατά προτεραιότητα.

Επιπροσθέτως επισημαίνεται ότι μέρος των διοριστέων της προκήρυξης 13Κ/2021, δύνανται με πρωτοβουλία των οικείων Δήμων και συγκεκριμένα με απόφαση των Δημάρχων να τοποθετηθούν στις Υ.ΔΟΜ. εάν αυτό κριθεί απαραίτητο για την επίτευξη της επάρκειας στελέχωσης τους αλλά και γενικότερα για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

Συγκεκριμένα, το ίδιο το Υπουργείο δηλώνει ότι:

α) τα οριστικά αποτελέσματα της προκήρυξης 13Κ έχουν ήδη εκδοθεί και τα στοιχεία των επιτυχόντων έχουν διατεθεί στους Δήμους προκειμένου να προβούν οι τελευταίοι άμεσα σε διορισμούς καθώς

β) από τα οριστικά αποτελέσματα της προκήρυξης αυτής αναμένεται να προσληφθούν στους Δήμου 430 μηχανικοί των κρίσιμων ειδικοτήτων (τοπογράφοι, πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες)

γ) η πλειοψηφία των προσλήψεων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του ΕΠ.Π. 2022 για τις συγκεκριμένες ειδικότητες μηχανικών, θα πραγματοποιηθούν μέσω των πινάκων των επιλαχόντων της συγκεκριμένης προκήρυξης (πρόκειται σύμφωνα με το Υπουργείο για 249 επιπλέον προσλήψεις εκ των οποίων οι 217 θα υλοποιηθούν μέσω των επιλαχόντων της 13Κ/2021).

δ) έχουν εκκινήσει οι διαδικασίες για την πλήρωση επιπλέον 257 θέσεων μηχανικών των τριών ανωτέρω αναφερομένων ειδικοτήτων, οι οποίες εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του Ε.Π.Π. 2023 αυξάνοντας τον αριθμό των προσλήψεων που εγκρίθηκαν σε 936. Εκ των προσλήψεων αυτών οι 647 θα ολοκληρωθούν χωρίς να απαιτηθεί νέα προκήρυξη.

Τα ανωτέρω αναφερόμενα, όπως αυτά προκύπτουν από την εγκύκλιο 402/2023 του Υπουργείου Εσωτερικών ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα έχει ως εξής:

α) Από τους 430 μηχανικούς και των τριών ειδικοτήτων από τους επιτυχόντες της προκήρυξης 13Κ μόνο οι μισοί έχουν τοποθετηθεί.

β) Για τους 216 μηχανικούς και των τριών ειδικοτήτων από τους επιλαχόντες της προκήρυξης 13Κ, δεν έχει γίνει ακόμη και σήμερα καμία κατανομή.

γ) Δεν έχουν εκκινήσει καν οι διαδικασίες για την πλήρωση των επιπλέον 257 θέσεων μηχανικών.

Ως εκ τούτου ο αριθμός των 936 προσλήψεων όχι μόνο δεν αγγίζει αλλά ούτε καν προσεγγίζει την πραγματικότητα, γιατί στην πραγματικότητα έχει τοποθετηθεί μόλις το 20%-30% των υπαλλήλων που σύμφωνα με την εγκύκλιο «πρόκειται» να προσληφθούν!

3. Οι Δήμοι σε πολλές περιπτώσεις επιδιώκουν να καλύψουν την υποστελέχωση με προγραμματικές ετήσιες συμβάσεις με αναπτυξιακές εταιρίες, καλύπτοντας τεχνιέντως την έλλειψη προσωπικού με εργαζόμενους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, οι οποίοι όμως στην πραγματικότητα καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.

Είναι γνωστό σε εσάς ότι σύμφωνα με το άρθρο 103 του Συντάγματος θεμελιώνεται ο κανόνας της στελέχωσης των υπηρεσιών του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α. και των Ν.Π.Δ.Δ. με μόνιμους υπαλλήλους προκειμένου να καλυφθούν οι πάγιες και διαρκείς ανάγκες τους.

3.1. Συγχρόνως, από τον νόμο είναι δυνατή η μέσω προγραμματικής σύμβασης «υποστήριξη» των Ο.Τ.Α. στην άσκηση αυτοδιοικητικών αρμοδιοτήτων, όμως αυτό προϋποθέτει αυστηρά η «υποστήριξη» αυτή να έχει και να διατηρεί τον επικουρικό της χαρακτήρα και να αφορά κάλυψη αναγκών ποιοτικά και ποσοτικά περιορισμένων, τις οποίες αδυνατεί ο Δήμος να καλύψει.

Μέσω μίας προγραμματικής σύμβασης δεν επιτρέπεται να υπάρξει κατ’ ουσίαν υποκατάσταση τόσο του προσωπικού, όσο και των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών του Δήμου από προσωπικό που διατίθεται από τον αντισυμβαλλόμενο Αναπτυξιακό Οργανισμό, γιατί στην περίπτωση αυτή ο Αναπτυξιακός Οργανισμός στην ουσία δεν υποστηρίζει τις υπηρεσίες του Δήμου αλλά στην πραγματικότητα της υποκαθιστά (κάτι που εκ του νόμου αλλά και της ανωτέρω αναφερόμενης συνταγματικής ρύθμισης δεν επιτρέπεται).

Τυγχάνει προφανώς παράνομο οι αρμοδιότητες που αφορούν νευραλγικές υπηρεσίες που παρέχονται από την Διεύθυνση Δόμησης του Δήμου, να καταλήγουν σε αναπτυξιακούς οργανισμούς (οι οποίο υφίστανται και λειτουργούν με την μορφή των ανωνύμων εταιριών) μέσω ετήσιων κατά κανόνα προγραμματικών συμβάσεων, γεγονός που αποτελεί ευθεία καταστρατήγηση του άρθρου 103 του Συντάγματος αλλά και των νόμων που αφορούν τόσο στην δράση και αποστολή των Αναπτυξιακών Οργανισμών όσο και στο νόμιμο περιεχόμενο τυχόν συναφθέντων προγραμματικών συμβάσεων.

3.2. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για τα ανωτέρω αποτελεί η επιδίωξη του Δήμου Αθηναίων να συνάψει προγραμματική σύμβαση με τον Αναπτυξιακό Οργανισμό με την επωνυμία «Εταιρεία Ασφαλιστικών Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Αυτοδιοίκησης Ανώνυμη Εταιρεία Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης» (Ε.Α.Σ.Υ. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.), δυνάμει της οποίας η ανωτέρω εταιρία θα παρέχει διοικητική υποστήριξη στο Δήμο Αθηναίων για άσκηση αρμοδιοτήτων Υ.ΔΟΜ., ποσού ύψους τριακοσίων ογδόντα δύο χιλιάδων δεκαέξι ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. (382.416,00 €), για το χρονικό διάστημα των 12 μηνών (!).

Σχετικά με το θέμα αυτό αξίζει να τεθούν υπ’ όψιν σας εξής: Ο εν λόγω Αναπτυξιακός Οργανισμός είχε δημιουργηθεί το 2008, με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών που αφορούσαν σε ασφαλιστικά προϊόντα (!!). Ακόμα και σήμερα αν ανατρέξει κανείς στην ιστοσελίδα του αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο σε αυτήν την δραστηριότητά του.

Όπως προκύπτει από την καταχώρηση του στο ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο) οι ΚΑΔ (Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας) στην αρμόδια εφορία αφορούν αποκλειστικά τις Υπηρεσίες ασφαλιστικού πράκτορα και ασφαλιστικού συμβούλου, εκτιμητή πραγματογνώμονα ασφαλίσεων και αξιολόγησης κινδύνου και ζημιών, δηλαδή ασφαλιστικές υπηρεσίες. Ακριβώς πριν ένα χρόνο και συγκεκριμένα στις 10.6.2022 καταχωρήθηκε στο ΓΕΜΗ τροποποίηση του καταστατικού, με την οποία τροποποιήθηκαν και οι σκοποί του και προστέθηκε στο άρθρο 2 στ. 11 «η διοικητική υποστήριξη τεχνικών υπηρεσιών και Υ.ΔΟΜ. των Ο.Τ.Α.», για προφανείς λόγους!!

Ο Δήμος Αθηναίων λοιπόν μέσω της συγκεκριμένης εταιρίας επιδιώκει να καλύψει τις ανάγκες της Υ.ΔΟΜ. όχι με την πρόσληψη προσωπικού, όπως υποχρεούται κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα, αλλά μέσω ετήσιας προγραμματικής σύμβασης με τον Αναπτυξιακό Οργανισμό, δυνάμει της οποίας θα απασχοληθούν 16 υπάλληλοι στην Υ.ΔΟΜ. του Δήμου Αθηναίων για ένα έτος. Είναι προφανώς σκανδαλώδες μία τόσο σημαντική υπηρεσία για την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, όπως είναι η Υ.ΔΟΜ., να λειτουργεί με ιδιώτες – υπαλλήλους μηχανικούς, οι οποίοι προσλαμβάνονται από μία ανώνυμη εταιρία (χωρίς να ισχύουν για αυτούς οι όροι και οι προϋποθέσεις που τίθενται από τον ΑΣΕΠ) και οι οποίοι θα παραμείνουν στην Υπηρεσία για το χρονικό διάστημα μόλις του ενός έτους, με συνέπεια να μην μπορούν να αποκτήσουν την απαραίτητη τεχνογνωσία ως προς την λειτουργία της Υ.ΔΟΜ.

3.3. Ομοίως η αρμοδιότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών των όμορων Δήμων Νέστου Ν. Καβάλας εκχωρήθηκε σε αναπτυξιακό οργανισμό (με αναθέσεις παράλληλων καθηκόντων και σε Υπαλλήλους).

Στην πραγματικότητα με όχημα τις προγραμματικές συμβάσεις με Αναπτυξιακούς Οργανισμούς, αποφεύγεται η αναγκαία και επιβεβλημένη μα βάση τις ανάγκες πρόσληψη μόνιμου προσωπικού για να καλυφθούν οι πάγιες και διαρκείς ανάγκες των Υ.ΔΟΜ., με αποτέλεσμα νευραλγικές αρμοδιότητες των Υ.ΔΟΜ. να ασκούνται αποσπασματικά (για το έτος που διαρκεί η σύμβαση) από υπαλλήλους που πιθανά δεν έχουν την αντίστοιχη εμπειρία στο συγκεκριμένο αντικείμενο.

Πολύ περισσότερο δε που μετά την λήξη διάρκειας των εν λόγω συμβάσεων δεν υπάρχει νομική βάση για την σύναψη νέων, καθώς η σχετική πρόβλεψη έχει απαλειφθεί από το άρθρο 97Α του Ν. 3852/2010.

Άρα επί της ουσίας η ελάχιστη στελέχωση είναι απολύτως πλασματική καθώς οι μηχανικοί που υποβοηθούν το έργο των ΥΔΟΜ είναι μηχανικοί με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου (μέσω των αναπτυξιακών οργανισμών), οι οποίοι και αποχωρούν μετά τη λήξη των συμβάσεών τους.

IV. ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΛΕΓΧΩΝ ΤΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ & ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ.

Η εγκύκλιος 402/2023 σκοπίμως «ξεχνά» να συμπεριλάβει στην λειτουργία των Υ.ΔΟΜ. τόσο τα θέματα των αυθαιρέτων κατασκευών, όσο και τα θέματα Πολεοδομικού Σχεδιασμού, που αποτελούν καίριες λειτουργίες των Υ.ΔΟΜ.

Σύμφωνα με τον νόμο 4495/2017 περί μηχανισμών και μέσων ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος η Υ.ΔΟΜ. διενεργεί υποχρεωτικά δειγματοληπτικό έλεγχο της νομιμότητας των υποβαλλόμενων μελετών και στοιχείων σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) τουλάχιστον των οικοδομικών αδειών που χορηγούνται χωρίς προέγκριση, με την διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο. Αντίστοιχος έλεγχος θα πρέπει να διενεργείται και για τις τακτοποιήσεις- υπαγωγές αυθαιρέτων κατασκευών που έχουν λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια. Προκειμένου να διενεργηθεί ο δειγματοληπτικός αυτός έλεγχος το αρμόδιο Υπουργείο Ενέργειας, όφειλε ήδη να ορίσει τον σχετικό αλγόριθμο δυνάμει του οποίου θα πραγματοποιούνταν οι δειγματοληπτικοί αυτοί έλεγχοι, κάτι το οποίο δεν έχει γίνει μέχρι και σήμερα, εμποδίζοντας την άσκηση αυτής της αρμοδιότητας από τις Υ.ΔΟΜ.. Συγχρόνως είναι προφανές ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος των νομικά επισφαλών διοικητικών πράξεων, αφού αυτές εκδόθηκαν αποκλειστικά από τους ιδιώτες μηχανικούς, χωρίς κανέναν έλεγχο από Κρατικές ή και Δημοτικές Υπηρεσίες.

Επιπλέον είναι πραγματικά αδύνατο, με την τεράστια υποστελέχωση των υπηρεσιών Υ.ΔΟΜ. να γίνουν οι έλεγχοι αυτοί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Δήμος Πειραιά όπου 6 υπάλληλοι του Τμήματος Ελέγχου Κατασκευών, που έχουν ως αρμοδιότητα τον έλεγχο των αυθαιρέτων, των επικινδύνων και των ετοιμόρροπων, θα πρέπει να ασχολούνται με ελέγχους στον Δήμο Πειραιά και του λοιπούς 9 υποστηριζόμενους Δήμους σε μία συνολική έκταση που είναι 80 φορές μεγαλύτερη από την έκταση του Δήμου Πειραιά!

Αντίστοιχη η κατάσταση στον Δήμο Μαρκοπούλου – Μεσογαίας όπου δεν υπάρχει καν διοικητικός υπάλληλος για την τήρηση του αρχείου αυθαιρέτων/ημιυπαιθρίων και τακτοποιήσεων, ενώ το προσωπικό στο τμήμα αυθαιρέτων δεν επαρκεί, με συνέπεια να εκκρεμούν χιλιάδες αιτήσεις – καταγγελίες- εισαγγελικές παραγγελίες για αυθαίρετες κατασκευές.

Η έλλειψη του απαιτούμενου προσωπικού (παρά τις περί του αντιθέτου διαπιστώσεις των σχετικών πράξεων) ευνοεί τους παρανομούντες, οι οποίοι κερδοσκοπούν σε βάρος του δομημένου περιβάλλοντος αλλά και του δημόσιου συμφέροντος, με ενδεικτικό παράδειγμα αυτό της Μυκόνου αλλά και άλλων περιοχών της χώρας.

V. ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ

H πρόσφατη υπ’ αριθμόν 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, αναφέρει ότι τα ακίνητα στην εκτός σχεδίου περιοχή, έστω κι αν έχουν εμβαδόν άνω των 4000 τ.μ., προϋφιστάμενα της ισχύος του άρθρου 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003, οφείλουν να έχουν πρόσοψη 25 μέτρων σε δημοτικό δρόμο.

Είναι γνωστό ότι η Διοίκηση μέσω των αρμόδιων οργάνων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των Υπηρεσιών Δόμησης εφάρμοζε τον ν. 3212/2003, όπου σύμφωνα με το άρθρο 23, για ακίνητα που είχαν δημιουργηθεί από την ισχύ του νόμου αυτού αρκούσε να έχουν ελάχιστο εμβαδόν 4000 τ.μ, ανεξαρτήτως προσόψεως σε κοινόχρηστο δρόμο. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο τονίζει στην απόφαση του ότι οι περιορισμοί της νομοθεσίας (ελάχιστη αρτιότητα, «πρόσωπο» σε κοινόχρηστο δρόμο κ.ά.) ισχύουν από το 1985 και επομένως δεν νοείται ούτε οι πολίτες να επιδιώκουν την οικοδόμηση οικοπέδων που δεν πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις ούτε οι Πολεοδομίες να εκδίδουν οικοδομικές άδειες γι’ αυτές.

Μετά από την διαμορφωθείσα κατάσταση και με δεδομένο ότι στις ΥΔΟΜ όλης της χώρας εκκρεμεί η έκδοση Διοικητικών Πράξεων αναφορικά με την έκδοση οικοδομικών αδειών, προεγκρίσεων, βεβαιώσεων αρτιότητας - οικοδομησιμότητας, αλλά και αιτήματα για ανακλήσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί με βάσει τις εφαρμοζόμενες διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης (χωρίς απαίτηση προσώπου σε κοινόχρηστη οδό) υποβλήθηκαν εγγράφως ερωτήματα από τις ΥΔΟΜ, για παροχή οδηγιών για την διαχείριση της όλης κατάστασης.

Με επιστολή μας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (3/5/2023) καλέσαμε την Πολιτεία, να προστατεύσει τους υπαλλήλους των υπηρεσιών δόμησης από αφόρητες πιέσεις, από αγωγές για διαφυγόντα κέρδη, από μηνύσεις για παράβαση καθήκοντος και να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Οι Υπηρεσίες δε μπορούν και δεν πρέπει, αφημένες στην τύχη τους, να καλούνται σηκώνουν το βάρος ερμηνείας δικαστικών αποφάσεων ανώτατου επιπέδου.

VΙ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η αλγεινή κατάσταση που περιγράφηκε παραπάνω, με εντελώς ενδεικτικά παραδείγματα που απλά την επιβεβαιώνουν, δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην λειτουργία των Υ.ΔΟΜ. Η διαιώνιση και επιδείνωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, παγιώνει μία κατάσταση αδυναμίας πραγματικής και ουσιαστικής λειτουργίας τους, σε βάρος του δομημένου περιβάλλοντος και του δημοσίου συμφέροντος γενικότερα. Η μεταφορά νευραλγικών αρμοδιοτήτων του κράτους, που άπτονται του δημοσίου συμφέροντος, σε ιδιώτες, είναι αυτονόητο ότι θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερο την ήδη ελλιπή προστασία που το κράτος παρέχει. Η κατάσταση αυτή είναι προφανές ότι ευνοεί όσους παρανομούν, αδιαφορώντας για το περιβάλλον, το οποίο συνειδητά θυσιάζουν στο βωμό των υπέρογκων κερδών τους. Το Κράτος οφείλει να προστατεύσει το περιβάλλον από τις αυθαιρεσίες, τις παράνομες και αντιαισθητικές κατασκευές, να διασφαλίσει ασφαλείς αντισεισμικές υποδομές για όλους. Είναι φανερό ότι με το υπάρχον νομικό πλαίσιο, όπως έχει διαμορφωθεί, που ευνοεί την απαξίωση νευραλγικών δημοσίων υπηρεσιών, όπως είναι και η Υ.ΔΟΜ. η προστασία του δομημένου περιβάλλοντος τίθεται σε κίνδυνο.

VΙΙ. ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ

Η Ομοσπονδία μας δηλώνει τη ριζική της αντίθεση στην πολιτική που υποβαθμίζει τις δημόσιες υπηρεσίες και εκχωρεί αρμοδιότητες σε ιδιώτες. Παλεύουμε για την αλλαγή αυτών των πολιτικών και διεκδικούμε:

• Επαρκή στελέχωση των ΥΔΟΜ με μηχανικούς ΠΕ και ΤΕ όλων των απαιτούμενων ειδικοτήτων καθώς και με το αναγκαίο προσωπικό όλων των εμπλεκομένων κλάδων, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματικότητα όπως γεωγραφία της περιοχής (νησιωτικότητα – ορεινές και δασικές εκτάσεις), έκταση χωρικής αρμοδιότητας, πλήθος αιτημάτων, κλπ

• Αυξήσεις στις αποδοχές του προσωπικού, σύμφωνα με τις διεκδικήσεις μας.

• Αποσαφήνιση της κατάστασης των ΥΔΟΜ, με νομοθετική πρόβλεψη για άμεση τροποποίηση των Ο.Ε.Υ. των Δήμων όπου λειτουργούν ΥΔΟΜ, ώστε η Οργανική μονάδα (ΥΔΟΜ) να λειτουργεί σύμφωνα με τις ισχύουσες απαιτήσεις (ελάχιστη στελέχωση, κ.α. σύμφωνα με τις προτάσεις μας).

· Άμεσα, νέες και επαρκείς σε αριθμό προσλήψεις μηχανικών ΠΕ και ΤΕ μέσω του ΑΣΕΠ, όλων των ειδικοτήτων καθώς και του λοιπού αναγκαίου προσωπικού όλων των εμπλεκομένων κλάδων, με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας κατά αποκλειστικότητα στις ΥΔΟΜ, με τη ρητή απαγόρευση ότι οι Δήμαρχοι δεν θα μπορούν να μετακινούν τους υπαλλήλους στις τεχνικές ή άλλες υπηρεσίες των δήμων, ούτε να τους επιβάλλουν (και μάλιστα άτυπα στην πλειοψηφία των περιπτώσεων) παράλληλα καθήκοντα.

· Εξοπλισμό των Υπηρεσιών Δόμησης με σύγχρονα μέσα και εργαλεία για την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη εργασία τους. Υπολογιστές, εκτυπωτές, σαρωτές, οθόνες, συνδέσεις στο διαδίκτυο, το απαραίτητο λογισμικό και ότι άλλο απαιτείται.

· Κατάργηση του νομοθετικού πλαισίου που επιτρέπει τις προσωρινές και νομικά επισφαλείς ή αμφισβητούμενες λύσεις ανάθεσης καθηκόντων Δημόσιας Αρχής σε Συμβασιούχους Έργου, ή στην ΕΕΤΑΑ ή στους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς με τις οποίες θα δημιουργηθούν τεράστια θέματα νομιμότητας με τις εκδοθείσες Διοικητικές Πράξεις (οικοδομική άδεια, έκθεση επικινδύνου, έκθεση αυτοψίας αυθαίρετης κατασκευής, κλπ).

· Επανεξέταση των Επιπέδων της λειτουργίας των ΥΔΟΜ από τους Δήμους σε συνάρτηση με τη λειτουργία των Παρατηρητηρίων Δόμησης κι επαναφορά τους στο προγενέστερο διοικητικό καθεστώς των πρώην νομαρχιών, νυν Περιφερειακών Ενοτήτων.

· Κωδικοποίηση και απλοποίηση της πολεοδομικής Νομοθεσίας, ώστε να καταστεί προσβάσιμη σε όλους.

· Νομική Υποστήριξη σε κάθε ΥΔΟΜ από εξειδικευμένους Νομικούς καθώς και Νομική Κάλυψη των υπαλλήλων σε οποιοδήποτε είδος δικαστικής διένεξης (ποινικής, αστικής κλπ.) εφόσον αυτή ανάγεται στα πλαίσια της άσκησης των καθηκόντων τους στις ΥΔΟΜ.

· Απαλλαγή από τις αποκλειστικές προθεσμίες ολίγων ημερών, που προβλέπει κατά περίπτωση ο νέος πολεοδομικός νόμος 4759/2020, οι οποίες είναι ανεφάρμοστες και ανεδαφικές, μέχρι να συγκροτηθούν και να στελεχωθούν οι Υπηρεσίες.

· Υποχρεωτική προέγκριση άδειας για όλες τις Κατηγορίες (1,2 και 3).

· Κάλυψη εξόδων μετακίνησης εντός και εκτός έδρας.

· Τήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας για διαπίστωση από την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση της επάρκειας της ελάχιστης στελέχωσης με την έκδοση των απαιτούμενων αποφάσεων.

Διεκδικούμε δηλαδή Υπηρεσίες Δόμησης που δεν θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά θα είναι πλήρως στελεχωμένες και εξοπλισμένες, ώστε να προστατεύουν αποτελεσματικά το Περιβάλλον και το Δημόσιο Συμφέρον, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει. Δηλώνουμε ότι από κοινού θα αγωνιστούμε για την αποτροπή των παραπάνω δυσμενών εξελίξεων και θα υπερασπιστούμε το αντικείμενο της εργασίας μας και τη λειτουργία των Υπηρεσιών προς όφελος των πολιτών και του Περιβάλλοντος.

[1] Σύμφωνα με το άρθρο 35 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (Ν. 3584/2007 όπως ισχύει), ο υπάλληλος οφείλει να εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου για τον οποίο προσλήφθηκε. Προκειμένου να αναλάβει καθήκοντα πέρα από τα καθορισμένα για την οργανική του θέση, τίθενται σωρευτικά (και όχι διαζευκτικά) στο νόμο οι κάτωθι προϋποθέσεις:

α) Η ύπαρξη επιτακτικής και επείγουσας – και όχι απλής- υπηρεσιακής ανάγκης, η οποία μάλιστα δεν μπορεί να καλυφθεί με άλλο τρόπο.

β) Η ύπαρξη αιτιολογημένης απόφασης της υπηρεσίας (συνήθως του Προϊσταμένου ή Διευθυντής της υπηρεσίας),

γ) Η ανάθεση στον υπάλληλο συναφών καθηκόντων άλλου κλάδου ή εργασίες συναφείς με τον κλάδο ή τα καθήκοντά ή καθήκοντα για τα οποία έχει την απαιτούμενη εμπειρία ή ειδίκευση.

δ) Η ανάθεση διαρκεί για χρονικό διάστημα έως δύο (2) μηνών και

ε) Η τυχόν παράταση του ανωτέρω χρονικού διαστήματος των δύο μηνών να είναι έως έξι (6) μήνες, απαιτείται όμως στην περίπτωση αυτή αιτιολογημένη απόφαση του Υπηρεσιακού Συμβουλίου.