Η «υπουργούπολη» θα είναι τσιμεντούπολη!

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπροστά σε φωτορεαλιστική απεικόνιση του έργου

EUROKINISSI

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 05.01.2023, 14:46

Η «υπουργούπολη» θα είναι τσιμεντούπολη!

Στέργιος Ζιαμπάκας

Καταρρίπτεται πλήρως το κυβερνητικό αφήγημα πως το κυβερνητικό πάρκο στον Υμηττό θα είναι «φιλικό προς το περιβάλλον», καθώς βασίζεται σε επικοινωνιακό τρικ με τον συντελεστή δόμησης ● Στην πραγματικότητα το τμήμα που θα χτιστεί θα έχει τον τερατώδη συντελεστή 3,6 που υπερβαίνει όχι μόνο τις διακηρύξεις σχετικά με το έργο αλλά και τα νομοθετικά πλαίσια για την αποδεκτή πυκνότητα δόμησης ● Τα κρίσιμα συμπεράσματα εξήγαγε η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού μελετώντας τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων

Αυξάνονται, πληθύνονται και έρχονται να καταρρίψουν πλήρως τις όποιες αρχικές κυβερνητικές εξαγγελίες για ένα πρότζεκτ φιλικό στο περιβάλλον, που -δήθεν- θα απελευθερώσει χώρους πρασίνου. Ο λόγος για τους Συντελεστές Δόμησης (Σ.Δ.) που διέπουν τη δημιουργία της «υπουργούπολης» στις παλιές εγκαταστάσεις στην ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό. Η κατασκευή του κυβερνητικού πάρκου είχε εξαγγελθεί τον Απρίλιο του 2021, με συντελεστή 0,9. Χρειάστηκαν λίγοι μήνες για να αποδειχθεί ότι η επίκληση του συγκεκριμένου συντελεστή ήταν ένα επικοινωνιακό τρικ, καθώς με την τροπολογία που πέρασε η κυβέρνηση τον Δεκέμβριο του 2021 (άρθρο 92, ν. 4864/2021) ο Σ.Δ. διπλασιάστηκε και έφτασε το 1,8. Ομως, και το συγκεκριμένο μέγεθος δείχνει να... ωχριά μπροστά στο τελικό. Σύμφωνα με παρατηρήσεις και σχόλια της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το κυβερνητικό πάρκο, στην πράξη ο Σ.Δ. καταλήγει στο υψηλότατο 3,6, δηλαδή «υπερβαίνει κατά πολύ τον Σ.Δ. 2,4 που έχει θεσπιστεί ως μέγιστος για τη χώρα, ήδη από το 1979 (ν. 880/79), προς αποφυγήν των αρνητικών φαινομένων υπερκορεσμού του προβληματικού αστικού ιστού του λεκανοπεδίου της Αθήνας».

Το άρθρο 92 της τροπολογίας μιλά για «μέσο συντελεστή δόμησης» 1,8, ορολογία, που αποτυπώνεται και στα σενάρια που αναπτύσσει η ΣΜΠΕ για την κατασκευή του πρότζεκτ. Το σενάριο που προκρίνει/προτείνει προς εφαρμογή η ΣΜΠΕ βασίζεται στην κυβερνητική νομοθετική ρύθμιση, αλλά «η εφαρμογή της είναι λανθασμένη», σχολιάζει η ΕΛΛΕΤ, εξηγώντας: «Οταν ορίζεται μέσος Σ.Δ. 1,8 σε ένα ακίνητο που εντάσσεται στο σχέδιο, είναι προφανές ότι αυτός υπολογίζεται επί της οικοδομήσιμης έκτασης που απομένει μετά την αφαίρεση των εισφορών γης και όχι επί του συνόλου του ακινήτου (δηλαδή netto και όχι brutto)». Οπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» η πρόεδρος του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της ΕΛΛΕΤ, Μάρω Ευαγγελίδου, γίνεται μια σύγχυση μεταξύ του μέσου συντελεστή και του λεγόμενου συντελεστή «brutto», που περιλαμβάνει και τους κοινόχρηστους χώρους, ενώ θα έπρεπε ως «μέσος» να ληφθεί υπόψη ο «καθαρός» (netto) συντελεστής. Το αποτέλεσμα είναι «ο υπολογισμός του 1,8 στο σύνολο της έκτασης [να] ισοδυναμεί με Σ.Δ. 3,6», αναφέρει το κείμενο της ΕΛΛΕΤ, που συμπεριλαμβάνεται στον εισηγητικό φάκελο που προωθήθηκε στο πρόσφατο -ακυρωθέν- περιφερειακό συμβούλιο Αττικής, το οποίο επρόκειτο να γνωμοδοτήσει επί της ΣΜΠΕ. «Ο μέσος συντελεστής έχει νόημα όταν αφορά μια ολόκληρη γειτονιά. Δεν έχει έννοια όταν πας να κάνεις μια καινούργια ανάπτυξη», επισημαίνει η κ. Ευαγγελίδου.

Ο Σ.Δ. 3,6 αποτελεί έναν υπερβολικό συντελεστή. «Αρα το προκρινόμενο σενάριο (εξαντλώντας και μάλιστα με λανθασμένη μέθοδο την πρόβλεψη της τοπικής νομοθετικής ρύθμισης του 2021) υπερβαίνει τα νομοθετικά πλαίσια αποδεκτής πυκνότητας και μέγιστων Σ.Δ. στις πολεοδομικές επεκτάσεις εγκεκριμένου σχεδίου», καταλήγει η ΕΛΛΕΤ, η θέση της οποίας για την υπό διαβούλευση ΣΜΠΕ, αλλά και για το ίδιο το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, το οποίο η Μελέτη έρχεται να υποστηρίξει, είναι ότι είναι προβληματικά «θεσμικά και πολεοδομικά και θα πρέπει να επανεξεταστούν, όπως επίσης και η ίδια η νομοθετική ρύθμιση στην οποία βασίζεται». Υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 92 προβλέπει 28 μέτρα μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, το οποίο παραπέμπει σε 10ώροφα κτίρια, σε μια συνοικία που μέχρι σήμερα διαθέτει ιδιαιτέρως χαμηλά κτίρια, ακριβώς εξαιτίας της ΠΥΡΚΑΛ. Η κατασκευή της «υπουργούπολης» στον Υμηττό έχει δεχθεί σφοδρή κριτική περί τσιμεντοποίησης, ανάμεσα σε άλλα. Ενας φαραωνικός, μεγέθους 3,6, συντελεστής δόμησης «αλλοιώνει και υποβαθμίζει το πολεοδομικό περιβάλλον. Ελπίζουμε να το εντοπίσει το Συμβούλιο της Επικρατείας και να το σταματήσει, όταν θα σταλεί προς έλεγχο το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα», σχολιάζει η κ. Ευαγγελίδου.

«Δεν είναι τυχαίο που το σύνολο των φορέων σχεδιασμού, ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ), ο Σύλλογος Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΣΕΜΠΧΠΑ), θεωρούμε αυτή τη ρύθμιση λανθασμένη, κυρίως γιατί αδειάζει το Κέντρο της Αθήνας», δηλώνει στην εφημερίδα μας η κ. Ευαγγελίδου, αναφερόμενη στη μεταφορά εννέα υπουργείων και ακόμη τεσσάρων κρατικών οργανισμών -που συνολικά απασχολούν περί τους 15.000 υπαλλήλους- από το αθηναϊκό κέντρο προς τον Υμηττό. «Είναι τραγική αυτή η βίαιη εκκένωση. Θα μπορούσε στην ΠΥΡΚΑΛ να γίνει μια χωροθέτηση με λιγότερα υπουργεία. Πράγματι, η στέγαση της Δημόσιας Διοίκησης είναι προβληματική και δυσλειτουργική. Αλλά η λύση αυτού του προβλήματος δεν μπορεί να γίνει έτσι», συμπληρώνει η πρόεδρος του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της ΕΛΛΕΤ.

Η κ. Ευαγγελίδου μιλά για «προφανή στόχο να δοθούν νέες χρήσεις» στο αθηναϊκό κέντρο. «Βασικά θα είναι τουριστικού τύπου οι νέες χρήσεις στις οποίες αποβλέπει όλη αυτή η ιδέα. Λέω ιδέα, δεν λέω μελέτη, καθώς δεν υπάρχει επιστημονική πατρότητα. Είναι τραγικό να γίνεται τέτοιο ξεσήκωμα, επειδή κάποιος κατέβασε μια ιδέα μητροπολιτικής εμβέλειας, προφανώς κάτω από πιέσεις. Μια τέτοια αλλαγή στο Κέντρο δεν γίνεται χωρίς διαβούλευση. Δεν είναι αυτό πολεοδομικός σχεδιασμός. Δεν υπάρχει αυτή η μεθοδολογία τού «σκέφτηκα κάτι, το κατέβασα στη Βουλή, κάνω την απαλλοτρίωση και προχωράω». Δεν δουλεύει έτσι η σύγχρονη δημοκρατία και ο σύγχρονος πολεοδομικός σχεδιασμός. Δεν υπάρχει αυτή η πρακτική στον δυτικό κόσμο, αν θέλουμε να είμαστε Ευρωπαίοι», σχολιάζει η επιστήμονας.