Οι εξελίξεις στο ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕΔΕ & οι αυξήσεις των Ασφαλιστικών μας Εισφορών

Αναδημοσιεύουμε για ενημέρωση των συναδέλφων, μέρος από κείμενο του Κ. Μακέδου, μέλους της ΔΕ του ΤΕΕ μια και περιέχει πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία. 

Η ετήσια κρατική επιχορήγηση για την κοινωνική ασφάλιση, που καταβάλλεται σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία εκτός του ΕΤΑΑ, ανέρχεται στα 14 δις €, ποσό δηλαδή αντίστοιχο με το σχεδιαζόμενο κούρεμα.

Αντίθετα, το ΕΤΑΑ και ιδιαίτερα το ΤΣΜΕΔΕ, όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει ταμειακά προβλήματα, αλλά αντιθέτως είναι πλεονασματικό - ήδη στο 9μηνο του 2011 έχει πλεόνασμα πλέον των 140 εκ. €, ενώ το 2010 άγγιξε περίπου τα 200 εκ. € - δεν επιχορηγήθηκε ποτέ από την πολιτεία, η οποία του οφείλει από την τριμερή χρηματοδότηση ποσό πλέον των 400 εκ. €, και τα αποθεματικά προέρχονται αποκλειστικά από τις εισφορές των μετόχων του Ταμείου.
Γίνεται προφανές λοιπόν σε όλους μας, ότι οποιοδήποτε «επέμβαση» στα αποθεματικά του Ταμείου μας, που δεν λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητές του (ασφάλιση ιδιότητας, έκδοση εγγυητικών επιστολών, πληρωμή βασικής σύνταξης), και απειλεί τη βιωσιμότητά του, είναι αδιανόητο να γίνει αποδεκτή.

Στη συνέχεια ήρθε η ενοποίηση των Ταμείων με το νόμο 3655/2008 της δεύτερης κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας που δημιούργησε μια νέα πραγματικότητα, που λέγεται Ε.Τ.Α.Α.
Υπενθυμίζουμε, ότι ως ΤΕΕ έχουμε προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα του συγκεκριμένου νόμου, και ότι η εκδίκαση της προσφυγής εκκρεμεί ακόμη !!!

Το 2010, δύο χρόνια μετά την εμπειρία του μορφώματος του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.) - που μας επιβαρύνει με ετήσιο  λειτουργικό κόστος που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο ευρώ - η τότε κυβερνητική  του ΠΑΣΟΚ ομολόγησε την κατάρρευση της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα,  και ψήφισε δύο νέους ασφαλιστικούς νόμους, τον 3863 και 3865, που  θεσμοθετούν δύο μορφές συντάξεων, τη βασική (με κρατική εγγύηση και χρηματοοικονομικά κριτήρια για την απόδοσή της) και την αναλογική που συνδέεται αποκλειστικά με τις εισφορές των ασφαλισμένων και τις οικονομικές δυνατότητες των ταμείων στο χρόνο απόδοσή τους. Παράλληλα, θεσμοθετηθούν την ενιαία διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών φορέων και τη δυνατότητα τού μεταξύ τους δανεισμού.
Δυστυχώς, δεν χρειάστηκε να περάσει ούτε ένας χρόνος, και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μας απέδειξε το πόσο επικίνδυνη και ανεύθυνη είναι και στην κοινωνική ασφάλιση. Μετά τους δύο ασφαλιστικούς νόμους (3863 και 3865 / 2010), ήδη  μέχρι σήμερα έχει ψηφίσει 4 νέα αντισυνταγματικά πολυνομοσχέδια, που επεμβαίνουν σε διατάξεις και διαδικασίες, που είχαν νομοθετηθεί, μόλις το περασμένο έτος.
Οι κυριότερες και δυσμενέστερες διατάξεις , με τη χρονολογική σειρά που ψηφίστηκαν είναι:

i) Νόμος 3863 / 2010 Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις, ρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις, 15η Ιουλίου 2010 

α. Κατάργηση της τριμερούς χρηματοδότησης για τους ασφαλισμένους μετά την 1.1.1993 (γενική ρύθμιση, ήδη μέχρι σήμερα η πολιτεία οφείλει στο ΤΣΜΕΔΕ περίπου 400.000.000€)
β. Πληρωμή της βασικής σύνταξης των 360€ από τα αποθεματικά του ΤΣΜΕΔΕ, και όχι με κρατική επιχορήγηση, όπως προβλέπεται για όλα τα άλλα ταμεία, εκτός του
ταμείο των Μέσων Επικοινωνίας, το οποίο όμως διατήρησε τον κοινωνικό πόρο του «αγγελιοσήμου».
γ. Κοινή διαχείριση των αποθεματικών όλων των ασφαλιστικών φορέων με δυνατότητα δανεισμού μεταξύ των ταμείων (από τα εύρωστα στα ελλειμματικά).
Επισημαίνουμε ότι τα αποθεματικά του ΤΣΜΕΔΕ είναι τα μόνα αποθεματικά ταμείου που δημιουργήθηκαν σχεδόν αποκλειστικά από τις εισφορές των μετόχων του, και ότι το ΤΣΜΕΔΕ ουδέποτε έλαβε κρατικές επιχορηγήσεις, και ήταν πάντοτε
πλεονασματικό ταμειακά και αναλογιστικά εύρωστο, η δε πολιτεία του οφείλει περίπου 400.000.000€.
δ. Πρόσθετη ασφάλιση στον ΟΑΕΕ για τους «παλιούς» ασφαλισμένους του ΕΤΑΑ (μέχρι και 31.12.1992) που ασκούν την εμπορική ιδιότητα, και δεν είναι συναφής με το επάγγελμα του μηχανικού.

ii) Νόμος 3986 / 2011 Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012−2015, 1η Ιουλίου 2011
Παράλογη αύξηση των εισφορών των ασφαλισμένων σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα, χωρίς προηγούμενη αναλογιστική μελέτη, και χωρίς καμία μα καμία  απαίτηση κάλυψης ταμειακών αναγκών του ταμείου.
Επισήμανση: Στο συγκεκριμένο νόμο (άρθρο 44 παρ. 14 και 15) οι ασφαλιστικές κατηγορίες είναι 14 και θεωρητικά – μή του νόμου διαφορετικά οριζόμενου - υποχρεωτικές και οι 14. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στον ΟΑΕΕ ήταν (πριν την ψήφιση του συγκεκριμένου νόμου) και είναι υποχρεωτικές (προς εξέλιξη) μόνο οι 10 πρώτες ασφαλιστικές κατηγορίες. Αντίθετα για τους αγρότες ο συγκεκριμένος νόμος (3986) όρισε ως υποχρεωτικές μόνο τις 5 από τις 14.
Στους πίνακες που ακολουθούν, παρουσιάζονται οι νέες εισφορές, που οδηγούν σε αύξηση εισφορών σε ποσοστό 93.31%, ενώ οι 14 ασφαλιστικές κατηγορίες οδηγούν σε αύξηση 239,46% (βλέπε τεχνική αναφορά Αναλογιστικού Παρατηρητηρίου)

Παρά την ασάφεια του νόμου, και σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο του υπουργού κ. Κουτρουμάνη, διαφαίνεται η πρόθεση κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου να
καταταγούν όλοι οι ασφαλισμένοι που έχουν διανύσει τουλάχιστον 3 χρόνια ασφάλισης, στη 2η ασφαλιστική κατηγορία και στη συνέχεια να προχωρούν ανά τριετία στις επόμενες μέχρι θεωρητικώς και πρακτικώς - μή του νόμου διαφορετικά οριζόμενου - την 14η.
Πρέπει να επισημάνουμε, ότι η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση, πέρα από το γεγονός ότι μεταφέρει το κομμάτι της τριμερούς χρηματοδότησης, που καταργήθηκε με τον προηγούμενο νόμο (3863/2010) από το κράτος στους ασφαλισμένους μετά την 1.1.1993, προετοιμάζει εμμέσως πλην σαφώς το έδαφος για την ένταξη των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών στον ΟΑΕΕ, γιατί:

i) Οι ασφαλιστικές κατηγορίες, είναι ήδη θεσμοθετημένες και ισχύουν υποχρεωτικά (οι 10 πρώτες) στον ΟΑΕΕ.
ii) Η εισφορά για το νέο κλάδο ανεργίας που λειτουργήσει στον ΟΑΕΔ, αφορά τον ΟΑΕΕ και θα τον πληρώνουμε και εμείς.
iii) Τόσο με διάταξη του νόμου 3863/2010, όσο και με διάταξη του νόμου 3996/2011, επιβάλλεται πλέον η πρόσθετη υποχρεωτική ασφάλιση των ασφαλισμένων του ΤΣΜΕΔΕ (μέχρι 31-12-1992), που ασκούν την εμπορική ιδιότητα, στον ΟΑΕΕ
Υπενθυμίζουμε, ότι η συνάφεια κρίνεται σε 1° βαθμό από το ΤΕΕ και σε περίπτωση διαφωνίας από Σ.Κ.Α (Συμβούλιο Κοινωνικής Ασφάλισης).

ii) Νόμος 3996 / 2011 Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις, 5η Αυγούστου 2011
α. Παράλληλη Ασφάλιση ΕΤΑΑ και ΟΑΕΕ
Ο νόμος (σε συνδυασμό με τον ισχύοντα νόμο 3863/2010) προβλέπει υποχρεωτική πρόσθετη ασφάλιση και στον ΟΑΕΕ, για τους μηχανικούς που έχουν ενταχθεί στην ασφάλιση του ΤΣΜΕΔΕ μέχρι και την 31-12-1992 και δεν ασκούν συναφές με το επάγγελμα του μηχανικού δραστηριότητα.
β. Υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών από τους μισθωτούς μηχανικούς, και όχι από τους εργοδότες.
Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του ν.2084/1992 και των π.δ. 124/1993, 125/1993 και 126/1993, (όπως κάθε φορά διαμορφώνεται) για τους από 1/1/1993 και εφεξής μισθωτούς ασφαλισμένους του Ε.Τ.Α.Α., η προβλεπόμενη εισφορά για όλους τους Τομείς του Ταμείου υπολογίζεται επί των καταβαλλόμενων αποδοχών, οι οποίες δεν μπορεί να υπολείπονται του ποσού της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας (περίπου 700€ / μήνα).
Με το συγκεκριμένο νόμο αναγνωρίζεται στους εργοδότες το δικαίωμα, όχι μόνο να προσλαμβάνουν μηχανικούς με μισθό λιγότερο των 700€ / μήνα, αλλά και η διαφορά των εισφορών να καταβάλλεται από τους ίδιους τους μισθωτούς συναδέλφους.
Συγκεκριμένα: «Για τις περιπτώσεις ασφαλισμένων των οποίων οι αποδοχές υπολείπονται του ποσού της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας, οι διαφορές που προκύπτουν στην εισφορά ασφαλισμένου και εργοδότη καταβάλλονται από τον ίδιο τον ασφαλισμένο, εντός του πρώτου τριμήνου του επομένου έτους, και σε τρεις κατ’ ανώτατο όριο μηνιαίες δόσεις, εφόσον το οφειλόμενο ποσό υπερβαίνει τα € 150,00.»
Τα σχόλια για τη σοσιαλιστική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, δικά σας!!!
γ. Συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα παιδιά
Καταργείται νομοθετικά το δικαίωμα των συναδέλφων μηχανικών - μητέρων – με
ανήλικα παιδιά για πρόωρη συνταξιοδότηση.
Συγκεκριμένα στο τέλος της περίπτωσης δ της παρ. 17 του άρθρου 10 του ν.3863/2010 (ΦΕΚ 115, Α), προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή στους φορείς αυτοαπασχολούμενων, για τους οποίους προβλέπεται από καταστατικές ή γενικές διατάξεις, η συνταξιοδότηση των γυναικών ασφαλισμένων τους ως μητέρων ανήλικων τέκνων.»
Πρέπει να επισημανθεί, ότι το παραπάνω δικαίωμα το διατηρεί ο τομέας των νομικών, που επίσης ανήκουν – ασφαλίζονται στο ΕΤΑΑ και ότι οι αρχές της ισονομίας και της ισότητας που πηγάζουν από το Σύνταγμά μας καθιερώνουν την υποχρέωση συνολικής εφαρμογής ανεξαιρέτως την πρόθεση επί μέρους ασφαλιστικών ταμείων και της καταστατικής ερμηνείας των ασφαλιστικών συμβάσεων.
Και ενώ μετά την ψήφιση των παραπάνω νόμων φαινόταν να ολοκληρώνεται ο κύκλος των «ασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων» της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, στη συνέχεια κατατέθηκαν δύο νέοι νόμοι (Νόμος 4002 / 2011 Τροποποίηση της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου − Ρυθμίσεις για την ανάπτυξη και τη δημοσιο - νομική εξυγίανση − Θέματα αρμοδιότητας Υπουργείων Οικονομικών, Πολιτισμού και Τουρισμού και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Νόμος 4024 / 2011 Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενιαίο μισθολόγιο − βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012−2015) που τροποποιούν πλείστες ασφαλιστικές διατάξεις ακόμη και του εφαρμοστικού νόμου του μεσοπροθέσμου , που είχαν ψηφιστεί ακριβώς πριν έναν μήνα.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε:
α. Η προβλεπόμενη εισφορά των ασφαλισμένων του ΕΤΑΑ αποδίδεται στον ΟΑΕΔ
έως 31.12.2011 ανεξαρτήτως εάν αυτά τα ποσά έχουν εισπραχθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή από το φορέα (νόμος 4024, άρθρο 2, παρ.8, 27 Οκτωβρίου).
β. Σύμφωνα με την τελευταία εγκύκλιο της Γ.Γ. Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Δρέττα, οι προβλεπόμενες αυξημένες εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών του νόμου 3986/2011, θα έχουν αναδρομική ισχύ από 1.7.2011, ανεξάρτητα της πρόβλεψης του συγκεκριμένου νόμου που τις επιβάλει από 1.1.2012 !!!

Επισημαίνουμε, ότι για την εφαρμογή των αυξήσεων των εισφορών (παρ. 2, 14 και ι 15 του άρθρου 44 του Ν. 3986/2011) απαιτείται η έκδοση υπουργικής απόφασης, μετά από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου και του Σ.Κ.Α.
Πρόσθετα, έχει κατατεθεί στο ΤΕΕ, εμπεριστατωμένη νομική τεκμηρίωση για το συγκεκριμένο θέμα από τη Νομική Συμβούλο του ΤΕΕ κ. Π. Παπαρηγοπούλου, που αποδεικνύει ότι «οι εγκύκλιοι δεν επιτρέπεται να θέτουν μονομερώς κανόνες  δικαίου. Κανόνες δικαίου τίθενται με νομοθετικές πράξεις και στην περίπτωση που υπάρχει εξουσιοδότηση νόμου από τη Διοίκηση, π.χ. με Υπουργική Απόφαση. Επομένως, τα θέματα που προβλέπεται στις ως άνω διατάξεις του Ν. 3986/2011 ότι θα ρυθμισθούν με Υπουργικές Αποφάσεις δεν επιτρέπεται να ρυθμισθούν με εγκυκλίους».
 
Επομένως, οι σχετικές εγκύκλιοι που έχουν εκδοθεί, δεν αποτελούν ικανή και αναγκαία συνθήκη για το ΤΣΜΕΔΕ να προχωρήσει στην έκδοση των σημειωμάτων των πληρωμών των εισφορών των ασφαλισμένων μας.