Σχετικά με τις ποινικές, διοικητικές, αστικές και λοιπές διώξεις που αντιμετωπίζουν οι Διπλωματούχοι Μηχανικοί της Δημόσιας Διοίκησης

Σχετικά με τις ποινικές, διοικητικές, αστικές και λοιπές διώξεις που αντιμετωπίζουν οι Διπλωματούχοι Μηχανικοί της Δημόσιας Διοίκησης 

 

Κύριε Υπουργέ

Η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ αποτελεί την Ομοσπονδία που εκπροσωπεί το σύνολο των Διπλωματούχων Μηχανικών οι οποίοι υπηρετούν στη Δημόσια Διοίκηση (Υπουργεία, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού) με σημαντική συμβολή στα επαγγελματικά, εργασιακά και επιστημονικά θέματα του κλάδου των Διπλωματούχων Μηχανικών της Δημόσιας Διοίκησης. Απευθυνόμαστε σε εσάς με αφορμή τις αλλαγές στις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που έχετε εξαγγείλει θα θέλαμε να σας παραθέσουμε τις προτάσεις μας που αφορούν στον κλάδο των Διπλωματούχων Μηχανικών που εργάζονται στο δημόσιο τομέα.

Είμαστε ένας κλάδος του Δημοσίου που αποτελούμε βασικό μοχλό της ανάπτυξης της Xώρας, δυστυχώς όμως με υποστελέχωση στα όρια πλέον της επικινδυνότητας, με ευθύνες ανάθεσης πολλών παράλληλων καθηκόντων, χωρίς τεχνικές και επιστημονικές υποδομές, με μόνιμη απειλή για εναντίον μας καταγγελίες και πολιτικό εκφοβισμό, με μία δαιδαλώδη νομοθεσία που αλλάζει συνεχώς και τέλος με αποδοχές που δεν αρμόζουν σε έναν κλάδο με όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά.

Τα θέματα του Υπουργείου Δικαιοσύνης τα αντιμετωπίζουμε είτε σε συνδυασμό με τις αρμοδιότητες άλλων Υπουργείων είτε ξεχωριστά μέσω ποινικών, διοικητικών, αστικών ή πειθαρχικών διώξεών.

Ο κλάδος των διπλωματούχων μηχανικών αντιμετωπίζει πλήθος προδικαστικών αιτημάτων στο πλαίσιο άσκησης των υπηρεσιακών καθηκόντων του. Οι Μηχανικοί Δημοσίου υπογράφουν πλήθος διοικητικών πράξεων (Εκδόσεις οικοδομικών Αδειών, Εκθέσεις Αυτοψιών αυθαιρέτων και επικίνδυνων κατασκευών, Οριοθετήσεις ρεμάτων, Εγκρίσεις πολεοδομικών σχεδίων, Πρωτόκολλα παραλαβής εργασιών, Λογαριασμούς έργων και μελετών, Πράξεις κατακύρωσης διαγωνισμών, Επιβλέψεις έργων, Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και λοιπά), με μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον, στο δημόσιο συμφέρον, στην ασφάλεια των υποδομών αλλά και στο δημόσιο χρήμα. Για το λόγο αυτό βρίσκονται υπό τη διαρκή απειλή ποινικών και πειθαρχικών ελέγχων. 

Κύριε Υπουργέ

Αν μελετήσετε τις περισσότερες υποθέσεις με αντικείμενο τις ποινικές διώξεις Μηχανικών, θα παρατηρήσετε ότι το κοινό στοιχείο είναι η επιφανειακή αντιμετώπισή τους χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ιεραρχία κατανομής ευθυνών, που όπως γνωρίζετε ξεκινάει από την Διοίκηση κάθε Φορέα. Από τη στιγμή που η υπόθεση θα παραπεμφθεί στο ακροατήριο είτε ως πλημμέλημα είτε ως κακούργημα υπάρχει μεγάλη δυσκολία κατανόησης τεχνικών εννοιών από τους παράγοντες της δίκης.

Θεωρούμε ότι ο σκοπός του Υπουργείου Δικαιοσύνης δεν είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθημερινότητας των πολιτών να γίνεται αποκλειστικά με αυστηροποίηση των ποινών και με τιμωρητικές διαδικασίες. Πιστεύουμε ότι το Υπουργείο σας και η Δικαιοσύνη έχουν την υποχρέωση να αντιμετωπίζουν τις υποθέσεις, αποδίδοντας, από τη μια, ευθύνες και τιμωρώντας τους πραγματικά ευθυνόμενους αλλά από την άλλη, έχουν επίσης την υποχρέωση να ανοίγουν τον δρόμο ώστε να αντιμετωπίζονται ουσιαστικά τα προβλήματα των πολιτών από την Πολιτεία. Δηλαδή, αν ο Νόμος περιορίζεται στην τιμωρία και μόνο, δεν θα βοηθήσει ούτε τον πολίτη ούτε το Κράτος.

Με βάση τα παραπάνω σας παρουσιάζουμε τους προβληματισμούς και τις προτάσεις μας:

1.   Στο πλαίσιο της αύξησης του ρυθμού απονομής δικαιοσύνης πιστεύουμε ότι πρέπει να ενισχυθεί η προκαταρκτική διαδικασία μελέτης των υποθέσεων με ουσιαστική εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών ώστε να μην οδηγούνται στο ακροατήριο με τόση ευκολία, όπως μέχρι σήμερα βλέπουμε να γίνονται. Παρατηρούμε ότι δεκάδες υποθέσεις συναδέλφων οδηγούνται ενώπιον Δικαστηρίων, οι συνάδελφοι ταλαιπωρούνται, χαρακτηριζόμενοι ως «επίορκοι», ενώ κατά την ακροαματική διαδικασία αθωώνονται με συνοπτικές διαδικασίες. Τούτο θα μπορούσε να προβλεφθεί σε προγενέστερο στάδιο, ενώπιον της Εισαγγελίας.

2.   Από τη στιγμή που μια υπόθεση θα παραπεμφθεί στο ακροατήριο είτε ως πλημμέλημα είτε ως κακούργημα υπάρχει μεγάλη δυσκολία διαχείρισης των τεχνικών εννοιών του κλάδου μας, στον περιορισμένο χρόνο διάρκειας μιας δίκης, πόσο δε μάλλον από μια περιορισμένη σύνθεση Δικαστηρίου, όπως σε ένα μονομελές. Από την εμπειρία μας, στις παραστάσεις μας στα Δικαστήρια, παρατηρήσαμε ότι η διαδικασία κατανόησης του αντικειμένου του Μηχανικού απασχόλησε πολύ ώρα τους δικαστές ακόμα και τα τριμελή ή πενταμελή προεδρεία.

3.   Πολλές υποθέσεις καταλήγουν σε πρωτόδικη καταδίκη του Μηχανικού ενώ δεν έχει αποσαφηνιστεί απόλυτα σε ποιον ανήκει η αρμοδιότητα και η ευθύνη. Ως παράδειγμα σας αναφέρουμε ότι ακόμα και μετά την καταδίκη κάποιου Μηχανικού για «λακκούβα», όπου και όταν ο δρόμος δεν ανήκει στον Φορέα όπου εργάζεται το Μηχανικός, η «λακκούβα» θα παραμείνει στο οδόστρωμα ακόμα και μετά την εκδίκαση στο δεύτερο βαθμό της υπόθεσης, αφού η πραγματικά ευθυνόμενη Υπηρεσία δεν διώχθηκε. Η ίδια κατάληξη μπορεί να υπάρξει ορισμένες φορές και εξαιτίας του γεγονότος ότι την ευθύνη λήψης της απόφασης έγκρισης της δαπάνης για την αποκατάσταση της «λακκούβας», δεν την έχει ο Μηχανικός αλλά η Διοίκηση του Φορέα στον οποίο απασχολείται. Επομένως μία απλή αυστηροποίηση των διατάξεων ή μία συντόμευση της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης δεν θα λύσει ουσιαστικά τα προβλήματα καθώς δεν θα μετριαστούν οι αιτίες που τα προκαλούν, οι οποίες είναι περισσότερο σύνθετες.

4.   Γεγονός είναι ότι από την προκαταρκτική εξέταση που διεξάγει η Αστυνομία μέχρι τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί η συμπλήρωση της ποινικής δικογραφίας στον εισαγγελέα, ειδικά για τα πλημμελήματα, ο χρόνος είναι πολύ σύντομος και δεν υπάρχει επιμελής ανάγνωση των στοιχείων. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα, πάνω από το 90% των υποθέσεων που αφορούν Μηχανικούς (αυτό, από δικά μας στοιχεία) να οδηγούνται στην έδρα με πολύ μεγάλη ευκολία. Τέλος, ο χρόνος που χρειάζεται για να εισαχθεί μία υπόθεση στο πρόγραμμα εκδίκασης υποθέσεων, στο ποινικό Δικαστήριο, είναι ανησυχητικά μεγάλος με αποτέλεσμα η υπόθεση να κινδυνεύει να παραγραφεί και αναγκαστικά να εξετάζεται εν τάχει. Σε αυτό το σημείο να επισημάνουμε ότι συμφωνούμε με τη μείωση του αριθμού των αναβολών αρκεί να μην είναι εις βάρος του χρόνου εξέτασης της υπόθεσης.

Εν κατακλείδι,

μετά από πολλά χρόνια έρευνας και συζητήσεων στον κλάδο μας έχουμε καταλήξει ότι η μόνη λύση, που άπτεται των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, και θα μπορούσατε να βοηθήσετε προς την κατεύθυνση αυτή, είναι η δημιουργία ενός Θεσμικού Οργάνου που θα απασχολείται με την «Τεχνική Δικαιοσύνη» και θα λειτουργεί σε προκαταρκτικό στάδιο. Αυτό το Όργανο μπορεί να αποτελείται από Μηχανικούς και Νομικούς που θα γνωρίζουν καλά την Νομοθεσία των Δημοσίων Έργων, Περιβάλλοντος, Πολεοδομίας-Χωροταξίας και Δημοσίας Διοίκησης ώστε να έχει τη δυνατότητα εξάντλησης της εξέτασης των πτυχών της κάθε υπόθεσης και να βοηθάει στην απόδοση της Δικαιοσύνης, γρήγορα και αποτελεσματικά.

Κατά την άποψή μας, συμπληρώνοντας το παρόν Νομοσχέδιο με τις προτάσεις μας θα συνεισφέρετε στην καλύτερη λειτουργία του δημοσίου τομέα και στην ουσιαστική προστασία των πολιτών.