ΨΗΦΙΣΜΑ του Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ για τη Χωροθέτηση του «Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών» στο Αρχαιολογικό Άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος

ΑΠ 4029 Αθήνα 4 Απριλίου 2023

Προς

τα μέλη του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ

τους Συλλόγους Αρχιτεκτόνων Περιφέρειας και τα Τμήματα ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ

τα ΜΜΕ

ΨΗΦΙΣΜΑ του Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ για τη Χωροθέτηση του «Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών» στο Αρχαιολογικό Άλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος

Το αρχαιολογικό άλσος Ακαδημίας Πλάτωνος, αποτελεί σήμερα έναν απαραίτητο ελεύθερο δημόσιο χώρο πράσινου, σε μια περιοχή με πολλά πολεοδομικά προβλήματα, ο οποίος χρησιμοποιείται εντατικά από τους κατοίκους των γύρω περιοχών και της υπόλοιπης πόλης. Η ευρύτερη περιοχή του άλσους χαρακτηρίζεται σήμερα από την ύπαρξη οχλουσών ρυπογόνων δραστηριοτήτων, ασύμβατων με την κατοικία, εκτάσεις εγκαταλελειμμένες και εν μέρει εκτός σχεδίου, με αδιάνοικτες οδούς και έλλειψη δικτύου ομβρίων υδάτων και αποχέτευσης. Το ίδιο το αρχαιολογικό άλσος κατακερματίζεται από τη διέλευση διαμπερών οδικών αξόνων.

Η πολιτεία, αντί για την αναβάθμιση των βασικών υποδομών του άλσους, την άρση του κατακερματισμού του, τη διεύρυνσή του με απαλλοτριώσεις στο πλαίσιο και της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων και της πολεοδομικής βελτίωσης του περιβάλλοντα αστικού ιστού, χωροθέτησε το 2002, με τροποποίηση ρυμοτομικού στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Έργων (παρ. 2, άρθρ. 80, ν.3057/2002 – ΦΕΚ Α’239) «χώρο ανέγερσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών» εντός της έκτασης του πάρκου. Σήμερα, αντί για την άρση της απαράδεκτης αυτής χωροθέτησης, επιχειρείται η υλοποίησή της και μάλιστα με την πραγματοποίηση «Ανοιχτού Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών», ο οποίος, σε ένα περιβάλλον περιορισμού των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και ιδιωτικοποίησης του σχεδιασμού, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα, με στόχο την αποδοχή από την αρχιτεκτονική κοινότητα της συγκεκριμένης χωροθέτησης. Χωροθέτηση που είναι μάλιστα αμφιβόλου νομιμότητας, καθώς γίνεται μέσω τροποποίησης ρυμοτομικού εντός αρχαιολογικού χώρου χωρίς Προεδρικό Διάταγμα.

Όμως η χωροθέτηση αυτή αφαιρεί 30 στρέμματα ζωτικού χώρου ελεύθερης χρήσης του πάρκου και αθλητικές εγκαταστάσεις λαϊκού αθλητισμού. Παράλληλα προϋποθέτει την κοπή εκατοντάδων δέντρων, τα οποία δεν αντικαθίστανται με «πράσινα κτίρια» και φυτεμένα δώματα. Οι ελεύθεροι δημόσιοι χώροι πρασίνου, λείπουν έντονα από το μητροπολιτικό συγκρότημα της Αθήνας και ειδικά από τις περιοχές κατοικίας των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων. Πρέπει να επιδιώκεται η αύξησή και όχι η μείωσή τους.

Είναι σαφές ότι η ανάπλαση που επιχειρείται, δεν γίνεται με στόχο την εξυπηρέτηση των κατοίκων και των σημερινών χρηστών του άλσους και της ευρύτερης πόλης, αλλά για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών συμφερόντων στους κλάδους του τουρισμού και των ακινήτων. Μεγάλες εταιρείες έχουν ήδη τοποθετηθεί στον υποβαθμισμένο σήμερα περιβάλλοντα χώρο, διαθέτοντας μεγάλα αχρησιμοποίητα οικόπεδα πλησίον του πάρκου και περιμένουν την «αναβάθμιση» και την τουριστικοποίηση. Ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη προχωρήσει σε προγραμματική σύμβαση για την ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνος, με την γνωστή πλέον μέθοδο της δωρεάς εφοπλιστικού ιδρύματος.

Το τμήμα Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ συμπαραστέκεται στις κινητοποιήσεις των κατοίκων της περιοχής ενάντια στην συγκεκριμένη χωροθέτηση, στην υλοποίηση του μουσείου εντός του αρχαιολογικού άλσους και στα δίκαια αιτήματά τους. Προτάσσει την ανάγκη ενός σχεδιασμού για το αρχαιολογικό άλσος και τον περιβάλλοντα αστικό ιστό προσανατολισμένη κατ’ αρχήν στην εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων και των σημερινών χρηστών του. Προτείνει την αναζήτηση εναλλακτικής χωροθέτησης του μουσείου, αν η ύπαρξη του κρίνεται απαραίτητη στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης δημόσιας μουσειολογικής πολιτικής, σε δημόσια ιδιοκτησία ή με απαλλοτρίωση ιδιωτικής έκτασης και πάντως εκτός του χώρου του πάρκου.

Απόφαση του ΔΣ του Τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο Τμήματος Αττικής ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ