Ξανά στο ΣτΕ για τη μαρίνα Βουλιαγμένης

Η χερσόνησος του Λαιμού σε αεροφωτογραφία του Ιουλίου 2018 με τις κτιριακές εγκαταστάσεις του «Αστέρα» σε πρώτο πλάνο. Κάτω, η μαρίνα Βουλιαγμένης την ίδια περίοδο και στιγμιότυπο από τις εργασίες που εκτελούνταν φέτος το καλοκαίρι

Ξανά στο ΣτΕ για τη μαρίνα Βουλιαγμένης

Στέργιος Ζιαμπάκας

Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατέθεσαν κάτοικοι της περιοχής για να σταματήσουν άμεσα οι εργασίες. ● «Χωροταξικό πραξικόπημα» χαρακτηρίζονται σε γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας τα έργα με τα οποία μεγαλώνει υπέρμετρα το μικρό λιμανάκι και αλλοιώνεται ο χαρακτήρας του όρμου Ζωστήρος και της χερσονήσου του Λαιμού.

Ενα έργο «αχρείαστο» που «δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον σε οποιαδήποτε έκφανσή του», αλλά «εξυπηρετεί αποκλειστικώς ιδιωτικά συμφέροντα».

Ενα έργο «πολλαπλώς επιζήμιο, καθώς θα διαταράξει το τοπίο και τη συνήθη ζωή των κατοίκων της περιοχής». Ενα έργο που «η σύλληψη και υλοποίησή του υπαγορεύθηκαν κατά τα κελεύσματα της αγρίας τουριστικής αγοράς». Ενα «χωροταξικό πραξικόπημα». Το ξεκίνημα μιας «δεινής περιπέτειας».

Οι παραπάνω αναφορές δεν διατυπώθηκαν από κάποιες… τοπικές Κασσάνδρες. Αποτελούν αποσπάσματα από την έγγραφη γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας για το έργο της μαρίνας Βουλιαγμένης - «το επίνειον της ιδιωτικής τουριστικής “κωμόπολης” του Αστέρος Βουλιαγμένης», όπως περιγράφεται από το Επιμελητήριο.

Η μαρίνα Βουλιαγμένης κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ‘60 από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού και κατέστη αναπόσπαστο στοιχείο της χωροταξίας της ευρύτερης περιοχής. Δεκαετίες αργότερα, το 2012, στην αρχή της οικονομικής κρίσης, ήταν μαζί με τον Αστέρα Βουλιαγμένης από τα πρώτα φιλέτα του Δημοσίου που μισθώθηκαν σε ιδιώτες, συγκεκριμένα στην εταιρεία «Αστήρ Μαρίνα Βουλιαγμένης Α.Ε.», για 40 χρόνια.

Το έργο, που στοχεύει στην αναβάθμιση του τουριστικού λιμένα της Βουλιαγμένης, είναι σήμερα σε εξέλιξη, με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το καλοκαίρι του 2022. Εχει προκαλέσει αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία. «Πιστεύουμε ως κάτοικοι ότι θα προκληθεί μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή στον όρμο, στις παραλίες και όχι μόνο. Η μικρή μαρίνα μεγαλώνει υπέρμετρα», σχολιάζει στην «Εφ.Συν.» ο Γ. Γκιώνης, κάτοικος Βουλιαγμένης.

EUROKINISSI

«Μας κορόιδευαν»

Στις 30 του περασμένου Ιουλίου κάτοικοι προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του έργου. Ωστόσο, μαθαίνοντας πρόσφατα ότι η προσφυγή τους -παρότι πέρασαν τρεις και πλέον μήνες- «δεν έχει πάρει ούτε ημερομηνία εκδίκασης, ούτε έχει προωθηθεί σε κάποιον εισηγητή του ΣτΕ», όπως περιγράφει ο κ. Γκιώνης, οι κάτοικοι κατέθεσαν στις 18 Νοεμβρίου αίτηση ασφαλιστικών μέτρων στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας, ζητώντας να σταματήσουν οι εργασίες μέχρι να εκδικαστεί η προσφυγή τους.

«Οταν ξεκίνησε το έργο μάς έλεγαν ότι η μαρίνα δεν μεγαλώνει. Ο κόσμος δεν ήξερε τι πρόκειται να γίνει. Μας κορόιδευαν», μας λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γκιώνης. Λεπτομέρειες του έργου έγιναν γνωστές όταν έφτασε προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης τον Μάιο του 2020, όπου και πήρε θετική γνωμοδότηση. Ακολούθως, τον επόμενο μήνα, θετική γνώμη για το έργο έδωσε το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής.

Μεσολάβησαν οι πρώτες κινητοποιήσεις των κατοίκων, αλλά και η γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, στο οποίο είχε απευθυνθεί η «Λαϊκή Συσπείρωση Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης». Η γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου είναι «κόλαφος» για το έργο και, σύμφωνα με τοπικούς πολιτικούς, οδήγησε υποστηρικτές του έργου σε αλλαγή στάσης.

Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση -που υπογράφεται από τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου, Γ. Χριστοφορίδη, και συντάχθηκε στις 9/6/2020- το έργο στη μαρίνα Βουλιαγμένης θα επιφέρει «κοσμογονική» αλλαγή τόσο στη λιμενική εγκατάσταση όσο και στο τοπίο του όρμου Ζωστήρος. Ειδικότερα:

● Ο υφιστάμενος προσήνεμος μόλος θα καθαιρεθεί και θα ανακατασκευαστεί εξ ολοκλήρου, με πλάτος μεγαλύτερο κατά 20 μέτρα τουλάχιστον και μήκος μεγαλύτερο κατά περίπου 178 μέτρα.

● Ο υπήνεμος μόλος θα επεκταθεί κατά 134 μέτρα.

● Στο ακρομόλιο θα κατασκευαστεί ελικοδρόμιο.

● Στη χερσαία ζώνη θα αποψιλωθούν 4 στρέμματα υψηλόκορμης βλάστησης πεύκης, θα δομηθούν επιφάνειες 4.800 τ.μ. και θα ανεγερθούν -μεταξύ άλλων- κτίρια για καταστήματα και γραφεία ύψους μέχρι 8,5 μέτρων.

● Θα κατασκευαστεί υπόγειος χώρος στάθμευσης 8.000 τ.μ. και 410 θέσεων.

Σύμφωνα με το Επιμελητήριο, το έργο «θα αλλάξει ριζικώς και επί τα χείρω το τοπίο του όρμου Ζωστήρος και θα προκαλέσει μετά βεβαιότητας διαβρωτικά φαινόμενα στις αμμώδεις ακτές κολύμβησης». Με τις εντατικές χρήσεις της χερσαίας ζώνης και την προσέγγιση μεγάλων πλοίων και ελικοπτέρων «θα διαταράξει αυταποδείκτως τους υφιστάμενους όρους διαβίωσης των κατοίκων της περιοχής, τους οποίους δεν πρόκειται να ωφελήσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο.

Η συμβολή [του έργου] στην τοπική κοινωνία θα είναι μηδενική», αναφέρει το Επιμελητήριο, «καθώς οι χρήστες-κροίσοι αυτού δεν θα έχουν λόγο να απομακρυνθούν από τις πολυτελείς ανέσεις, τις υποδομές και την παραλία του ξενοδοχειακού συγκροτήματος».

Το Επιμελητήριο μιλά για ένα έργο που υλοποιείται «για την αποκλειστική εξυπηρέτηση των υψηλού εισοδήματος πελατών-τουριστών» και περαιτέρω θα «εκπαραθυρώσει τους μέχρι σήμερα χρήστες της μαρίνας (…) δημιουργώντας την ανάγκη ίδρυσης νέων τουριστικών λιμένων, σε έναν φαύλο κύκλο αλλοίωσης/απώλειας της αττικής φυσικής ακτογραμμής».

Ενα από τα ερωτήματα που κλήθηκε να απαντήσει το Επιμελητήριο ήταν εάν το έργο είναι συμβατό με το υφιστάμενο χωροταξικό καθεστώς της περιοχής. «Ο ισχύων ειδικός παράκτιος χωροταξικός σχεδιασμός της Αττικής όχι απλώς δεν επιτρέπει στη χερσόνησο του Λαιμού έργα όπως το εξεταζόμενο, αλλά τα “απεχθάνεται”», ήταν η σχετική απάντηση.

Σύμφωνα με το Επιμελητήριο, το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής και το ισχύον Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της περιοχής επιτρέπουν μόνο τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων μαρινών και τουριστικών εγκαταστάσεων, όχι όμως την επέκταση και εντατικοποίηση της χρήσης τους.

«Ιδιωτικά συμφέροντα»

Μάλιστα το Επιμελητήριο, «λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι το έργο εξυπηρετεί αποκλειστικώς ιδιωτικά συμφέροντα», κάνει λόγο ακόμα και για «χωροταξικό πραξικόπημα», το οποίο «σχεδιάσθηκε αρχικώς από τον νομοθέτη (τροποποιηθείς νόμος ν.2160/1993) (σ.σ. αρκετές από τις ισχύουσες αλλαγές έγιναν με νόμο του 2018), ολοκληρώθηκε με το από 6/6/2019 Προεδρικό Διάταγμα διά του οποίου εγκρίθηκε ο “γενικός σχεδιασμός” του και επικυρώθηκε δυστυχώς από το ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας», δηλαδή το ΣτΕ.

EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Υπήρχαν πλημμέλειες στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου; Το Επιμελητήριο «περιορίζεται στην επισήμανση δύο σημαντικών πλημμελειών», οι οποίες όμως «συνιστούν παραβιάσεις του εθνικού, του διεθνούς και του κοινοτικού δικαίου»: α) δεν υπάρχει «η παραμικρή εκτίμηση των επιπτώσεων του έργου σε σχέση με τη διαβρωτική διαδικασία που μετά βεβαιότητας θα προκαλέσει», β) αν και ο κύριος του έργου είναι υποχρεωμένος να αποδείξει ότι η λύση που επέλεξε είναι εκείνη με τις πλέον αμβλυμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η ΜΠΕ και η ΣΜΠΕ του έργου «εξαντλήθηκαν στην εξέταση δύο παραλλαγών του ίδιου σεναρίου». «Ουδόλως εξετάστηκε» η «απολύτως εύλογη, εφικτή και συνάδουσα με το φυσικό και πολιτιστικό τοπίο της περιοχής και κυρίως μη συνεπαγόμενη δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις επιλογή του εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων λιμενικών υποδομών», γνωμοδότησε το Επιμελητήριο.

●Η «Εφ.Συν.» απευθύνθηκε δις στην «Αστήρ Μαρίνα Βουλιαγμένης Α.Ε.» ζητώντας τις απόψεις της, χωρίς ανταπόκριση από πλευράς εταιρείας.