ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Παρατηρήσεις σχετικά με το Σ/Ν που αφορά τροποποιήσεις στο Ν.4412/16

 

Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ

Μαυρομματαίων 17, 104 34 ΑΘΗΝΑ

τηλ: 210-88.16.583 fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: www.emdydas.gr

Αρ. Πρωτ.: 8357 Αθήνα, 07/12/2020

Προς: 1. Υπουργό Ανάπτυξης και

Επενδύσεων κ. Γεωργιάδη Αδ.

2. Υπουργό Υποδομών

κ. Καραμανλή Κων.

Κοιν: 1. Πρόεδρο και ΔΕ ΤΕΕ

2. Α’ βάθμιες ΕΜΔΥΔΑΣ

Θέμα: Παρατηρήσεις σχετικά με το «ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ» του Υπ. Ανάπτυξης και Επενδύσεων, που αφορά τροποποιήσεις στο Ν.4412/16

http://www.opengov.gr/ypoian/?p=11848)

Αξιότιμοι κ. Υπουργοί

Το παρόν υπό διαβούλευση σ/ν περιλαμβάνει σημαντικές τροποποιήσεις και αλλαγές του ν. 4412/16 που αφορά τις δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών. Δύσκολο εγχείρημα, το οποίο δεν μας πείθει όλους εμάς τους Διπλωματούχους Μηχανικούς του Δημοσίου για την αποτελεσματικότητά του, καθώς και για το εάν το τροποποιούμενο πλαίσιο διαδικασιών των δημοσίων συμβάσεων κινείται προς την κατεύθυνση της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος.

Η Π.Ο. ΕΜΔΥΔΑΣ, ως εκπρόσωπος των Διπλωματούχων Μηχανικών του Δημοσίου έχει διατυπώσει επανειλημμένως τις θέσεις της για επιμέρους ζητήματα που έχουν προκύψει σε θέματα Δημόσιων Συμβάσεων Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών. Άλλωστε όπως γνωρίζετε, το τρέχον διάστημα, η Ομοσπονδία μας, μαζί με άλλες έξι πανελλήνιες Ομοσπονδίες ΠΟΕ -ΟΤΑ, ΟΣΕΑΔΕ, ΠΟΣΕΥ ΠΕΧΩΔΕ, ΠΟΜΗΤΕΔΥ, ΠΟΓΕΔΥΠΕ, που εκφράζουν παραπάνω από 100.000 δημόσιους υπαλλήλους, έχουμε προκηρύξει Απεργία – Αποχή των μελών μας από τη Συμμετοχή τους στις διαδικασίες του Μητρώου Μελών Δημοπρασιών (Μη.ΜΕ.Δ) για Διαγωνισμούς που έχουν ημερομηνία δημοπράτησης από 23 Νοεμβρίου έως 11 Δεκεμβρίου καταρχήν και ανάλογα με τις εξελίξεις θα υπάρξει χρονική επέκταση, εκφράζοντας την πλήρη αντίθεσή της στη γενικευμένη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης κρίσιμων Δημόσιων Λειτουργιών και στην εκχώρηση αρμοδιοτήτων της Τεχνικής Υπηρεσία σε ιδιώτες.

Παλεύουμε για το σταμάτημα αυτών των πολιτικών και από κοινού με τις άλλες Ομοσπονδίες, διεκδικούμε Προσλήψεις όλων των κλάδων και ειδικοτήτων του εμπλεκόμενου προσωπικού με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίες σε όλες τις Υπηρεσίες του Δημοσίου, Ενίσχυση των Δημόσιων Τεχνικών και όλων των Ελεγκτικών Υπηρεσιών και όχι την ιδιωτικοποίηση τους και την εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες, Θεσμική και οικονομική αναβάθμιση του συνόλου του προσωπικού και την Κατάργηση των σχετικών νόμων που επιτρέπουν τις ιδιωτικοποιήσεις Δημόσιων Υπηρεσιών.

Στο πλαίσιο αυτό και παρόλο που η Ομοσπονδία μας δεν προσκλήθηκε να συμμετέχει στην ομάδα εργασίας για τις τροποποιήσεις του ν. 4412/16, πιστεύουμε ότι θα πρέπει θεσμικά να συμμετέχουμε στην διαδικασία διαβούλευσης, να κληθούμε να παραστούμε στην συζήτηση και να καταθέσουμε τις απόψεις μας, που είναι βασισμένες στην τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία που έχουμε συσσωρεύσει επάνω στα ζητήματα ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων ως καθ’ ύλην αρμόδιοι.

Μια γενική παρατήρηση επί του σ/ν, είναι η παντελής έλλειψη αναφοράς για στελέχωση των υπηρεσιών με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίες, το οποίο έχουμε επισημάνει επανειλημμένα σε έγγραφά μας προς τα Υπουργεία σας. Τουναντίον επιχειρείται στο παρόν νομοσχέδιο, η εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες και εξωτερικούς συμβούλους, με τη δημιουργία προτεινόμενου μητρώου ιδιωτών επιβλεπόντων, που θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε φαινόμενα, όπου «Ελεγκτές» και «Ελεγχόμενοι» θα αλληλοδιαπλέκονται, καθώς οι ρόλοι αυτοί θα εναλλάσσονται ανά έργο.

Με τις προβλέψεις του Ν/Σ: ιδιώτες θα καθορίζουν τις τεχνικές προδιαγραφές για τα έργα, ιδιώτες θα καθορίζουν τις τιμές των υλικών και των εργασιών, δηλαδή το κόστος των έργων, τις μελέτες θα τις εκπονούν οι ιδιώτες μελετητές και θα τις επιβλέπουν οι πιστοποιημένοι ιδιωτικοί φορείς. Τα έργα θα τα κατασκευάζουν οι ιδιώτες εργολάβοι και θα τα επιμετρούν και επιβλέπουν ιδιώτες. Μόνο το κόστος θα πληρώνει το Δημόσιο με πλημμελή έλεγχο και τεράστιες επισφάλειες.

Άλλωστε, η πρόσφατη εμπειρία της ανάθεσης της έκδοσης και του Ελέγχου Δόμησης σε ιδιώτες μηχανικούς, εκτιμούμε ότι έχει οδηγήσει σε πληθώρα έκδοσης λανθασμένων αδειών, που θα δημιουργήσουν πολλαπλά προβλήματα στο μέλλον, τα οποία τελικά θα κληθούν να διαχειριστούν οι Δημόσιες Υπηρεσίες.

Επίσης, για την εφαρμογή του παρόντος προτεινόμενου σ/ν απαιτείται η έκδοση πληθώρας υπουργικών αποφάσεων και η δημιουργία νέων μητρώων, τα οποία θα έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική καθυστέρηση στην δημοπράτηση και εκτέλεση των νέων έργων.

Επιπρόσθετα, σημειώνουμε ότι πέραν της ανωτέρω ριζικής μας αντίθεσης στην πολιτική που εκχωρεί αρμοδιότητες σε ιδιώτες, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά παραθέτουμε τα παρακάτω, όπως προέκυψαν κατόπιν διαβούλευσης με τις Α’ Βάθμιες Ενώσεις μας και τα μέλη μας Διπλωματούχους Μηχανικούς.

Κατ’ άρθρον Παρατηρήσεις:

αρθ. 1, παρ.1 παρόντος σ/ν Ορισμοί-Τροποποίηση των παρ.1,2 και 3 του άρθρου 2 του ν.4412/2016): αρθ. 2, παρ. 1.7: Προτείνεται η διατύπωση «ως έργο νοείται το αποτέλεσμα ενός συνόλου οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού (και όχι αποκλειστικά πολιτικού μηχανικού που αναφέρεται στο παρόν σ/ν), το οποίο επαρκεί καθαυτό για την επιτέλεση οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας.

Επίσης, απαιτείται περαιτέρω διεξοδική διευκρίνιση και αποσαφήνιση του τι είναι έργο, προμήθεια, μελέτη και τι παροχή υπηρεσίας, ώστε να μην προκύπτουν σφάλματα και καθυστερήσεις στην εφαρμογή των διακριτών διατάξεων.

αρθ. 1, παρ.2 παρόντος σ/ν Ορισμοί-Τροποποίηση των παρ.1,2 και 3 του άρθρου 2 του ν.4412/2016), αρθ. 2 παρ. 2.4: Θα πρέπει να παραμείνει ως αρμοδιότητα της διευθύνουσας υπηρεσίας και η παρακολούθηση της κατασκευής του έργου, ώστε να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, που υπηρετούν οι υπάλληλοί της σύμφωνα με το Σύνταγμα.

αρθ. 1, παρ. 3 παρόντος σ/ν Ορισμοί-Τροποποίηση των παρ.1,2 και 3 του άρθρου 2 του ν.4412/2016), (σελ. 20)

6)

β) «τεχνικές υπηρεσίες» και «λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες» είναι οι υπηρεσίες που συνίστανται στην παροχή γνώσεων και ικανοτήτων με τη διάθεση κυρίως συγκεκριμένου επιστημονικού προσωπικού και άλλων μέσων επί ορισμένου χρόνου, που προσδιορίζεται είτε ημερολογιακά είτε σε συνάρτηση με ορισμένο γεγονός της παραγωγικής διαδικασίας. Οι τεχνικές υπηρεσίες μπορούν να έχουν ως αντικείμενο, ιδίως: … γ) την υποστήριξη της αναθέτουσας αρχής στη διεξαγωγή ανάθεσης σύμβασης μελέτης, έργου ή τεχνικής ή άλλης συναφούς επιστημονικής υπηρεσίας, στην επίβλεψη ή έλεγχο μελέτης και στη διοίκηση ή επίβλεψη ή έλεγχο έργου,

Το θολό τοπίο στα αποφαινόμενα όργανα παραμένει. Ιδίως στους ΟΤΑ μετά την εφαρμογή του Καλλικράτη και την κατάργηση της υπηρεσιακής προϊσταμένης αρχής υπάρχει σύγχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ της Διευθύνουσας (Τμήμα), του Διευθυντή της ΤΥ, του Τεχνικού Συμβουλίου, της Οικονομικής Επιτροπής ακόμα και την Επιτροπή Διαγωνισμού. Προϊσταμένη αρχή είναι κατά περίπτωση είτε ο Διευθυντής της ΤΥ είτε η Οικονομική Επιτροπή.

Για παράδειγμα στο άρθρο 33 (88) ορίζεται: 3. Η αναθέτουσα αρχή αξιολογεί τις παρεχόμενες πληροφορίες, σε συνεννόηση με τον προσφέροντα.

Χρειάζεται αποσαφήνιση για το ποιο όργανο κάνει τι.

παρ. 2.4α: Εισάγεται η έννοια του ιδιωτικού φορέα επίβλεψης και ιδιώτη επιβλέποντα ελεγκτή μηχανικού δημοσίων έργων, χωρίς περαιτέρω αιτιολογία ή ανάγκη τεκμηρίωσης της σύστασης αυτού.

Σημειώνεται δε, ότι τις τελευταίες δεκαετίες πλήθος μεγάλων έργων όπως δρόμοι, μεγάλα τεχνικά, φράγματα, κτιριακές υποδομές (σχολεία, νοσοκομεία, δημόσια κτίρια) αλλά ακόμη και Ολυμπιακά έργα ολοκληρώθηκαν άρτια με την επίβλεψη των διπλωματούχων μηχανικών του δημοσίου, οι οποίοι υπηρετώντας το δημόσιο συμφέρον, πιστοποιούν την καλή εκτέλεσή των έργων και την ασφαλή παράδοση αυτών για χρήση, αναλαμβάνοντας και τις ανάλογες ευθύνες με την υπογραφή τους σε όλα τα στάδια εκτέλεσης του έργου.

Αντιθέτως, στην περίπτωση που η επίβλεψη των έργων γίνει από ιδιώτες, θα προστεθεί μια επιπλέον σημαντική δαπάνη αμοιβής των ιδιωτών αυτών στο συνολικό κόστος και προϋπολογισμό του έργου, που θα επιβαρύνει τον έλληνα πολίτη. Και είναι προφανές ότι αυτοί που θα διεκδικήσουν, λόγω εμπειρίας, να κάνουν την επίβλεψη των δημοσίων έργων θα είναι άμεσα ή έμμεσα εξαρτώμενοι από τις κατασκευαστικές εταιρίες στις οποίες απασχολούνταν όλα τα προηγούμενα χρόνια, με επιζήμιες συνέπειες για το δημόσιο συμφέρον.

αρθ. 5 παρόντος σ/ν Υποχρέωση χρήσης – Λειτουργία ΕΣΗΔΗΣ, αρθ. 36 του ν.4412: Με το παρόν άρθρο καταργείται η διαδικασία του συνοπτικού (πρόχειρου) διαγωνισμού για την εκτέλεση μικρών έργων με σύντομες διαδικασίες, που αποτελούσε ένα χρήσιμο εργαλείο για τις αναθέτουσες αρχές.

Αντί αυτής της κατάργησης, προτείνουμε η διαδικασία που θα χρησιμοποιούν οι αναθέτουσες αρχές για μία δημόσια σύμβαση με εκτιμώμενη αξία ίση ή κατώτερη των 60.000,00 χωρίς Φ.Π.Α. και έως τα όρια της απευθείας ανάθεσης (30.000,00) να είναι αυτή του συνοπτικού διαγωνισμού με σφραγισμένους φακέλους προσφοράς. Τα ανωτέρω θα έχουν ως στόχο τη μείωση του διοικητικού βάρους για τις αναθέτουσες αρχές και τους οικονομικούς φορείς, καθώς και την αύξηση της συμμετοχής των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, δεδομένου ότι η χρήση του ΕΣΗΔΗΣ αποτελεί πολύπλοκη διαδικασία, λόγω έλλειψης γνώσης ή εμπειρίας σε ηλεκτρονικές διαδικασίες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

αρθ. 10 παρόντος σ/ν Τεχνική επάρκεια αναθετουσών αρχών στις δημόσιες συμβάσεις έργων και μελετών– Τροποποίηση του άρθρου 44 του ν.4412/2016: Αναφέρεται σε αναθέτουσες αρχές που δεν έχουν τεχνική επάρκεια, χωρίς να αποσαφηνίζεται ποια αναθέτουσα αρχή θεωρείται τεχνικά επαρκής (ποιοτικά και ποσοτικά) ή ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί σε στελεχιακό δυναμικό, εξοπλισμό υπηρεσίας, κλπ.

Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί μία ελάχιστη στελέχωση για την τεχνική υπηρεσία κάθε αναθέτουσας αρχής, κατόπιν διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (κατ’ αναλογία του άρθρου 97Α του Ν. 3852/2010 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 73 του Ν. 4745/2020, με το οποίο θεσπίστηκε η ελάχιστη απαιτούμενη στελέχωση για τις Υπηρεσίες Δόμησης), αλλά και έπειτα από έρευνα και μελέτη μιας Ειδικής Επιτροπής, με την απαραίτητη συμμετοχή της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ (μαζί με την πολύτιμη συνδρομή των εμπλεκόμενων συναδέλφων), ώστε να υπάρχει μια ενιαία αντιμετώπιση του ζητήματος. Στόχος σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι η στελέχωση των αντίστοιχων υπηρεσιών με το αναγκαίο προσωπικό και ειδικά τους διπλωματούχους μηχανικούς όλων των αναγκαίων ειδικοτήτων, σύμφωνα με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα, ώστε οι Υπηρεσίες να μπορούν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους.

αρθ. 13 παρόντος σ/ν Κανόνες για τη διενέργεια προκαταρκτικών διαβουλεύσεων της αγοράς -Τροποποίηση του άρθρου 47 του ν.4412/2016 : Θα πρέπει στο άρθρο να αναφέρεται και ο ανώτερος χρόνος, όπως στο ισχύον άρθρο (60 ή 45) ημέρες.

αρθ. 15 παρόντος σ/ν Επάρκεια προϋπολογισμού, ωριμότητα, μελέτες – Τροποποίηση του άρθρου 49 του ν.4412/2016: Η αναφορά ότι «πλην, των έργων που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 7Α του ν. 2882/2001 (Α` 17), σε κάθε άλλη περίπτωση η απόφαση κατακύρωσης της περίπτωση γ΄ της παραγράφου παρ. 3 του άρθρου 105 του παρόντος δεν κοινοποιείται στον προσωρινό ανάδοχο, αν δεν εξασφαλίζονται επαρκή μέτωπα εργασίας για την εκκίνηση της εκτέλεσης του έργου. Η κατά το προηγούμενο εδάφιο μη κοινοποίηση στον ανάδοχο της απόφασης κατακύρωσης δεν μπορεί να υπερβεί τους έξι (6) μήνες», αποτελεί έναν εύσχημο τρόπο αλλοίωσης της εγκυρότητας των διαγωνισμών, καθυστερώντας την απόδοση μετώπου, ώστε να υπάρχει δυνατότητα υπαναχώρησης του μειοδότη από την υποβληθείσα προσφορά, με αποτέλεσμα να καταλήξει η εργολαβία σε επόμενο υποψήφιο με μικρότερη προσφορά. (έχει γίνει σε διάφορες περιπτώσεις στο παρελθόν). Για το λόγο αυτό θα μπορούσε να οριστεί ότι ως επαρκές μέτωπο θεωρούνται εργασίες έως 25% του προϋπολογισμού του έργου (ή το 30% του διαθέσιμου συνεχόμενου μετώπου εργασιών).

Επίσης, θα πρέπει να αναφέρονται συγκεκριμένα οι υποχρεώσεις του κυρίου ή φορέα εκμετάλλευσης του δικτύου, που απαιτείται να κάνει τη μεταφορά του δικτύου του, ώστε να δεσμεύεται αναλυτικότερα με την τήρηση σχετικού χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των εργασιών μετά την προπληρωμή του από την αναθέτουσα αρχή. Επί παραδείγματι έχουν παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια φαινόμενα σημαντικής καθυστέρησης από παρόχους (π.χ. ΔΕΔΔΗΕ, κλπ), οι οποίοι αν και προπληρώθηκαν τις απαιτούμενες δαπάνες μετακινήσεις των δικτύων τους, καθυστέρησαν σημαντικά την υλοποίηση του έργου μετακίνησης των δικτύων τους, με αποτέλεσμα την αξίωση θετικών ζημιών και πληρωμής σταλιών από τον ανάδοχο του δημοσίου έργου.

Έτσι προτείνεται να προστεθεί στο παρόν άρθρο και το εξής: Ο φορέας εκμετάλλευσης ή ο κύριος του δικτύου υποχρεούται να υποβάλει χρονοδιάγραμμα προμήθειας των απαιτούμενων υλικών και εκτέλεσης των εργασιών που απαιτούνται για την μετατόπιση του δικτύου, που να συμβαδίζει με τα χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των εργασιών του έργου, ώστε να μην προκαλούνται καθυστερήσεις. Σε περίπτωση που με υπαιτιότητα του φορέα εκμετάλλευσης ή του κυρίου του δικτύου προκαλούνται σημαντικές καθυστερήσεις στην μεταφορά των δικτύων, που έχουν ως αποτέλεσμα τις αξιώσεις θετικών ζημιών και πληρωμής σταλιών από τον ανάδοχο της κατασκευής του δημοσίου έργου, το εν λόγω κόστος των θετικών ζημιών και σταλιών θα μεταφέρεται στον κύριο του δικτύου, ο οποίος και θα το αποδίδει στη συνέχεια αμελητί στον κύριο του έργου.

αρθ. 16 παρόντος σ/ν Δημόσιες συμβάσεις έργων με αξιολόγηση μελέτη– Τροποποίηση του άρθρου 50 του ν.4412/2016: Προκύπτουν εύλογα ερωτήματα σχετικά με τη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου και ως προς τη σαφήνεια των κριτηρίων ανταλλαγμάτων, καθώς δίνεται η δυνατότητα αντί χρηματικής καταβολής η παραχώρηση εργολαβικού ανταλλάγματος, χωρίς όμως να αναλάβει ο ανάδοχος το λειτουργικό κινδύνου, που απορρέει από την εκμετάλλευση των εν λόγω έργων.

αρθ. 17 παρόντος σ/ν Περιεχόμενο εγγράφων της σύμβασης – Τροποποίηση του άρθρου 53 του ν.4412/2016: Η περ. της παρ. 7β θα πρέπει να συμπληρωθεί κατάλληλα ώστε να μην μειώνεται ο ανταγωνισμός λόγω των "φωτογραφικών" συνήθως όρων που τίθενται στις διακηρύξεις. Προτείνεται η διατύπωση «Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, που εκδίδεται μετά από αίτημα της αναθέτουσας αρχής και ύστερα από γνώμη του Τμήματος Κατασκευών του Συμβουλίου Δημόσιων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, μπορεί να προστίθενται στη διακήρυξη επιπλέον όροι, που αφορούν την τεχνική και οικονομική ικανότητα όταν τούτο τεκμηριώνεται και αιτιολογείται εμπεριστατωμένα από το είδος ή την πολυπλοκότητα του προς ανάθεση έργου.»

Σε απλά έργα πχ συντήρηση οδών είναι αδιανόητο να μπαίνουν όροι (πέραν της τάξης του πτυχίου) που αποκλείουν οικονομικούς φορείς.

αρθ. 22 παρόντος σ/ν Εγγυήσεις, άρθρο 72 του ν.4412/2016: Στο συγκεκριμένο άρθρο ορθώς λήφθηκαν υπόψη οι εν λόγω παρατηρήσεις του υπ' αρ. 8175/20-5-2020 εγγράφου της Π.Ο. ΕΜΔΥΔΑΣ, ώστε να προσκομίζονται στην αναθέτουσα αρχή οι πρωτότυπες εγγυήσεις συμμετοχής, πλην αυτών που εκδίδονται ηλεκτρονικά, πριν την ορισθείσα ημερομηνία και ώρα αποσφράγισης των προσφορών. Επίσης, θα πρέπει και ο πίνακας συμμετεχόντων υποψηφίων του διαγωνισμού να ανακοινώνεται κατά την διαδικασία αποσφράγισης των προσφορών από την Επιτροπή και όχι νωρίτερα, για την εξασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού.

Επίσης, προτείνεται για τον περιορισμό των υπέρογκων εκπτώσεων, να ορίζεται υποχρεωτικά ένα όριο ποσοστού έκπτωσης, πάνω από το οποίο ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να προσκομίζει, επιπλέον της εγγύησης που ορίζει σήμερα ο νόμος, πρόσθετη εγγύηση καλής εκτέλεσης και εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση της έκπτωσης (βλ. και άρθρο 35 παρ. 2,3,4 του ν. 3669/2008).

2.Η εγγύηση συμμετοχής καταπίπτει, αν ο προσφέρων:

………..

στ) υπέβαλε προσφορά που κρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή ως ασυνήθιστα χαμηλή με τη διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 88,

Καταρχάς είναι θετική η συγκεκριμένη προσθήκη στην κατεύθυνση της αποτροπής συνεννοήσεων μεταξύ οικονομικών φορέων.

Όμως χρειάζεται διευκρινήσεις γιατί στο άρθρο 33 (88) διατυπώνεται διαφορετικά:

Σε περίπτωση που οικονομικός φορέας δεν ανταποκριθεί στην σχετική πρόσκληση της αναθέτουσας αρχής εντός της άνω προθεσμίας και δεν υποβάλλει εξηγήσεις, η προσφορά του κηρύσσεται απαράδεκτη και καταπίπτει υπέρ της αναθέτουσας αρχής η εγγυητική επιστολή συμμετοχής. Ποιο από τα δύο θα ισχύει;

αρθ. 25 παρόντος σ/ν Κριτήρια επιλογής σε διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης έργου – Τροποποίηση του άρθρου 76 του ν.4412/2016: Κακώς αποσύρθηκε η διάταξη για τις ενώσεις οικονομικών φορέων που βοηθούσε κυρίως μικρότερους εργολάβους (παρ. 3 β του ισχύοντος νομικού πλαισίου για αναβάθμιση του ανώτατου ορίου της τάξης τους έως το 25% της διαφοράς του ορίου της τάξης τους και του ορίου της επόμενης τάξης), καθώς έτσι μειώνεται ο ανταγωνισμός.

αρθ. 33 παρόντος σ/ν Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές – Τροποποίηση του άρθρου 88 του ν.4412/2016: Στο συγκεκριμένο άρθρο ορθώς λήφθηκαν υπόψη ορισμένες από τις παρατηρήσεις του υπ' αρ. 8175/20-5-2020 εγγράφου της Π.Ο. ΕΜΔΥΔΑΣ (όπως επί παραδείγματι να ορίζεται υποχρεωτικά ένα όριο ποσοστού έκπτωσης, πάνω από το οποίο ο ανάδοχος να υποβάλλει αιτιολόγηση της έκπτωσης, αλλά όχι κάτω από αυτό το όριο), πλην όμως θα΄πρεπε επιπρόσθετα όπως ήδη προαναφέρθηκε να περιλαμβάνονται τα εξής: Σε περίπτωση υποβολής μεγάλης έκπτωσης, πέραν της απαιτούμενης εγγύησης καλής εκτέλεσης που ορίζει σήμερα ο νόμος (5% επί της σύμβασης), να προσκομίζει επιπλέον πρόσθετη εγγύηση καλής εκτέλεσης (βλ. και παρ. 2,3,4 του αρθ. 35 του ν.3669/08). Επίσης θα πρέπει να εξειδικευθούν οι όροι χαρακτηρισμού μιας οικονομικής προσφοράς ως ασυνήθιστα χαμηλής ανά κατηγορία έργου και μελέτης βάσει σχετικής οδηγίας και εγκυκλίου του Υπ. Υποδομών.

Για την κατάπτωση της εγγυητικής υπάρχουν αναφορές σε προηγούμενο άρθρο.

6. Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, σε κάθε περίπτωση, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη του δέκα τοις εκατό (10%) από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές τεκμαίρονται και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο.

Με το «δύναται να κρίνει» χάνεται η αντικειμενικότητα του «απόκλιση μεγαλύτερη του δέκα τοις εκατό (10%) από τον μέσο όρο».

7. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων για δημόσιες συμβάσεις προμήθειας αγαθών και παροχής γενικών υπηρεσιών, του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών για δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών και του Υπουργού Υγείας για δημόσιες συμβάσεις προμήθειας ιατροτεχνολογικών αγαθών και παροχής συναφών υπηρεσιών, μπορεί να ορίζονται η μέθοδος και τα κριτήρια, δυνάμει των οποίων μία προσφορά κρίνεται ως ασυνήθιστα χαμηλή, καθώς και ο τρόπος σύνδεσης των κριτηρίων αξιολόγησης των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών με συναφείς μηχανισμούς καταγραφής τιμών, όπως τα παρατηρητήρια τιμών. Με την ίδια απόφαση μπορεί να ορίζονται τα κριτήρια βάσει των οποίων η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποκλίνει από τα αναφερόμενα σε αυτές.»

Τα ίδια περίπου έλεγε και ο 4412 αλλά εγκύκλιος δεν εκδόθηκε ποτέ. Μόνο ένα σχέδιο εγκυκλίου κυκλοφορούσε (μηδενικής θεσμικής υπόστασης ως σχέδιο) το οποίο βοηθούσε τους συναδέλφους στον «αυτοσχεδιασμό». Χρειάζονται αναλυτικές οδηγίες.

αρθ. 40 παρόντος σ/ν Χρόνος ισχύος προσφορών – Τροποποίηση του άρθρου 97 του ν.4412/2016: Στο συγκεκριμένο άρθρο θα πρέπει να προστεθεί η σημείωση ότι για τους οικονομικούς φορείς που επιλέξουν να μην παρατείνουν την προσφορά τους, θα πρέπει να αποκλείεται η οποιαδήποτε σχέση μεταξύ αυτών και τελικού μειοδότη (π.χ. διαδικασία υπεργολαβίας, κλπ, όσον αφορά την εκτέλεση του έργου), για λόγους εξασφάλισης υγιούς ανταγωνισμού.

Επειδή όντως το συγκεκριμένο άρθρο μπορεί να οδηγήσει σε συνεννοήσεις πρέπει να δίνεται είτε η δυνατότητα ακύρωσης του διαγωνισμού (αν υπάρχουν υπόνοιες συνεννοήσεων) είτε η αυτοδίκαιη παράταση των προσφορών μέχρι τη λήξη των ένδικων μέσων.

Άρθρο 99 του ν.4412/2016, Αποσφράγιση και αξιολόγηση προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής στις δημόσιες συμβάσεις, μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών: Θα πρέπει να προβλεφθεί σχετική τροποποίηση του εν λόγω άρθρου, για την περίπτωση που για λόγους ανωτέρας βίας δεν διενεργηθεί η αποσφράγιση κατά την ορισθείσα ημέρα ή αν μέχρι τη μέρα αυτή δεν έχει υποβληθεί καμία προσφορά (όπως για παράδειγμα ισχύει η τυχόν μετάθεση της αποσφράγισης και της καταληκτικής ημερομηνίας σε οποιαδήποτε άλλη ημέρα, με απόφαση της αναθέτουσας αρχής στις δημόσιες συμβάσεις έργων, κατά αντιστοιχία με το άρθρο 98).

Άρθρο 41

Αποσφράγιση και αξιολόγηση προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και παροχής γενικών υπηρεσιών– Τροποποίηση άρθρου 100 ν. 4412/2016

Οι παρ. 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 100 του ν. 4412/2016 (Α’ 147) τροποποιούνται και το άρθρο διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 100

Αποσφράγιση και αξιολόγηση προσφορών και αιτήσεων συμμετοχής στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και παροχής γενικών υπηρεσιών

………………….

2. Στην περίπτωση που ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης έχει επιλεγεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής, τα επιμέρους στάδια, στην ανοικτή διαδικασία ή στο δεύτερο στάδιο της κλειστής διαδικασίας, έχουν ως εξής:

α) Η αποσφράγιση των δικαιολογητικών συμμετοχής, της τεχνικής προσφοράς, εφόσον προβλέπεται η υποβολή της στα έγγραφα της σύμβασης και της οικονομικής προσφοράς γίνεται την ημερομηνία και ώρα που προβλέπεται στα έγγραφα της σύμβασης ή τη σχετική πρόσκληση. Στο στάδιο αυτό τα στοιχεία των προσφορών που αποσφραγίζονται είναι προσβάσιμα μόνο από τα μέλη του αρμόδιου γνωμοδοτικού οργάνου και την αναθέτουσα αρχή. Το αρμόδιο όργανο προβαίνει αρχικά στον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής και εν συνεχεία στην αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών των προσφερόντων. Η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώνεται με την καταχώριση σε πρακτικό των προσφερόντων, των αποτελεσμάτων του ελέγχου και αξιολόγησης των δικαιολογητικών συμμετοχής και των τεχνικών προσφορών. (ΠΡΑΚΤΙΚΟ 1)

β) Στη συνέχεια αξιολογούνται οι οικονομικές προσφορές των προσφερόντων, των οποίων τα δικαιολογητικά συμμετοχής και η τεχνική προσφορά κρίθηκαν αποδεκτά σύμφωνα με τα ανωτέρω και οι οικονομικές προσφορές καταχωρίζονται σε πρακτικό κατά σειρά μειοδοσίας. (ΠΡΑΚΤΙΚΟ 2)

γ) Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της περ. β, η αναθέτουσα αρχή προσκαλεί εγγράφως τον πρώτο σε κατάταξη μειοδότη, στον οποίο πρόκειται να γίνει η κατακύρωση («προσωρινό ανάδοχο»), να υποβάλει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 103.

Η διαδικασία ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης ολοκληρώνεται με τη σύνταξη πρακτικού από το αρμόδιο γνωμοδοτικό όργανο. (ΠΡΑΚΤΙΚΟ 3)

Τα αποτελέσματα του ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής, της αξιολόγησης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών και των δικαιολογητικών κατακύρωσης, κατά τα ανωτέρω, επικυρώνονται με την απόφαση κατακύρωσης του άρθρου 105.

Κατά της ανωτέρω απόφασης χωρεί προδικαστική προσφυγή ενώπιον της ΑΕΠΠ σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο Βιβλίο IV. Κατά της ανωτέρω απόφασης δεν επιτρέπεται η άσκηση άλλης διοικητικής προσφυγής.

Προδικαστική θα γίνεται μετά το ΠΡΑΚΤΙΚΟ 3. (;). Αν ισχύσει αυτό θα ξεκινάει ο διαγωνισμός από την αρχή με κίνδυνο να εμπλακεί σε φαύλο κύκλο αν ασκηθεί νέα προδικαστική.

4. Στην περίπτωση που ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης έχει επιλεγεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, η οποία δεν προσδιορίζεται μόνο βάσει τιμής, τα επιμέρους στάδια στην ανοικτή διαδικασία ή στο δεύτερο στάδιο της κλειστής διαδικασίας, έχουν ως εξής:

Σε αυτή την περίπτωση ορίζονται οι προδικαστικές κατά στάδιο που είναι ορθότερη διαδικασία.

αρθ. 43 παρόντος σ/ν Χρόνος ισχύος προσφορών – Τροποποίηση του άρθρου 102 του ν.4412/2016: Στο συγκεκριμένο άρθρο προτείνεται η αλλαγή της διατύπωσης "συγκεκριμένα έγγραφα" με "έγγραφα όπως προσδιορίζονται στη διακήρυξη"

αρθ. 49 παρόντος σ/ν Δημόσιες συμβάσεις ήσσονος αξίας– Αντικατάσταση άρθρου 117 ν. 4412/2016: Με τη συγκεκριμένη τροποποίηση που αναφέρει ότι "Για τις δημόσιες συμβάσεις ήσσονος αξίας, είναι δυνατόν να μην ακολουθείται διαδικασία ανάθεσης σύμβασης και οι πληρωμές να εκτελούνται ως εξόφληση έναντι νόμιμου φορολογικού παραστατικού, χωρίς να απαιτείται έκδοση πράξης ανάθεσης ή οι διαδικασίες εκτέλεσης του παρόντος από την αναθέτουσα αρχή.", είναι προφανής ο κίνδυνος κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος μέσα από αδιαφανείς διαδικασίες (δίχως αξιολόγηση της τήρησης των σχετικών προϋποθέσεων).

αρθ. 50 παρόντος σ/ν Απευθείας ανάθεση – Τροποποίηση του άρθρου 118 του ν.4412/2016: Στο συγκεκριμένο άρθρο θα πρέπει να προσδιορίζεται η απαίτηση δημοσίευσης σχετικής πρόσκλησης προ της ανάθεσης και να προβλέπεται η εισήγηση τεχνικής επιτροπής σχετικά με την πλήρωση των προϋποθέσεων του αναδόχου, ώστε να εξασφαλίζεται η δυνατότητα του αναδόχου να εκτελέσει την δημόσια σύμβαση.

Επαναφορά της απευθείας ανάθεσης, με αποτέλεσμα την απώλεια δημόσιων πόρων μέσω της κατάργησης των εκπτώσεων απ’ τους συνοπτικούς διαγωνισμούς, με ταυτόχρονη δημιουργία πελατειακών σχέσεων.

αρθ. 53 παρόντος σ/ν Έναρξη διαδικασίας σύναψης σύμβασης – Τροποποίηση του άρθρου 120 του ν.4412/2016: Στο συγκεκριμένο άρθρο, για τις συμβάσεις του αρθ. 118 (παρ. 3α, 3β) προκύπτει περιορισμός δημοσιότητας κατά τη σύναψη αυτών και δυνατότητα προεπιλογής αναδόχων, μέσω της πρόσκλησης σε συγκεκριμένους φορείς, γεγονός που αντίκειται στη διαφάνεια και στο δημόσιο συμφέρον εν γένει.

Αρθ. 121 και 361 του ν 4412/16: Στο Άρθρο 121 σε συνδυασμό με το Άρθρο 361, προκύπτει ότι στην ανοικτή διαδικασία σε περίπτωση άσκησης προσφυγής κατά προκήρυξης, η προθεσμία άσκησης προσφυγής κατά της προκήρυξης κάτω των ορίων ταυτίζεται με την προθεσμία παραλαβής προσφορών. Εκτιμούμε ότι δεν πρέπει οι δύο παραπάνω χρόνοι να ταυτίζονται κατά αναλογία με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 127 παρ.1.

Άρθρο 55 Έννομη προστασία κατά τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων με εκτιμώμενη αξία κατώτερη ή ίση των ορίων του άρθρου 118 και των δημοσίων συμβάσεων του άρθρου 119– Αντικατάσταση άρθρου 127 ν. 4412/2016

1. Για δημόσιες συμβάσεις με εκτιμώμενη αξία κατώτερη ή ίση των ορίων του άρθρου 118, όποιος έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να ζητήσει την ακύρωση πράξης ή παράλειψης της αναθέτουσας αρχής και την αναστολή εκτέλεσης , ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου της έδρας της αναθέτουσας αρχής, κατά τα 104 οριζόμενα στο π.δ. 18/1989 (Α’ 8), το οποίο αποφαίνεται αμετακλήτως χωρίς να επιτρέπεται η προηγούμενη άσκηση άλλης ειδικής ή ενδικοφανούς διοικητικής προσφυγής.

Καταργείται η δυνατότητα ένστασης ενώπιον της αναθέτουσας αρχής και επιβάλλεται προσφυγή στο Διοικητικό Εφετείο, διαδικασία προφανώς πολύ πιο χρονοβόρα και με μεγαλύτερο κόστος, αναντίστοιχα δύσκολη συγκριτικά με την εκτιμώμενη αξία των συμβάσεων(για έργα <60.000 €).

αρθ. 56 παρόντος σ/ν Ανάθεση εξειδικευμένων υπηρεσιών (σύμβουλοι, εμπειρογνώμονες) για δημόσιες συμβάσεις – Τροποποίηση του άρθρου 128 του ν.4412/2016: Θα πρέπει να καταργηθεί η πρόβλεψη περί προσφυγής στη διαδικασία με διαπραγμάτευση της παρ.1 και 2 του αρθ. 128 (για δημόσιες συμβάσεις, συμβάσεις παραχώρησης ή συμβάσεις έργων που υλοποιούνται ως ΣΔΙΤ άνω των 30.000.000,00 ευρώ), καθώς υπονομεύει τον ελεύθερο ανταγωνισμό, το δημόσιο συμφέρον και δημιουργεί συνθήκες επανεμφάνισης της διαφθοράς.

αρθ. 57 παρόντος σ/ν Διοίκηση του έργου – Παρακολούθηση & Επίβλεψη, τροποποίηση του αρθ. 136 του ν.4412/16: Θα πρέπει να καταργηθεί η διάταξη ότι δύναται η επίβλεψη των έργων να γίνεται από ιδιώτες. Αντίθετα απαιτείται η ενίσχυση της επίβλεψης δημοσίων έργων από τεχνικούς δημόσιους υπάλληλους, με ανάλογες προσλήψεις, συνεχή επιμόρφωση και εξασφάλιση της παρουσίας αυτών επιτόπου των έργων, ώστε να επιτευχθεί και η τεχνική επάρκεια των υπηρεσιών. Οι επιβλέψεις πρέπει να γίνονται από μηχανικούς του δημοσίου και όχι από ιδιώτες ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή διαφάνεια και η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Επιπρόσθετα, μόνον σε εξαιρετικές περιπτώσεις που τεκμηριωμένα δεν υπάρχει επαρκές τεχνικό προσωπικό στη Διευθύνουσα Υπηρεσία, δύναται να προβλέπεται διαδικασία επίβλεψης από άλλο φορέα, κατόπιν έγκρισης της αναθέτουσας αρχής, που θα υπόκειται σε κάθε περίπτωση στον έλεγχο της Δ/νουσας υπηρεσίας, η οποία υποχρεωτικά θα ορίζει επόπτη μηχανικό σε κάθε τέτοιο έργο, ο οποίος θα εποπτεύει και θα παρακολουθεί την πορεία του έργου και την επίβλεψη αυτού σύμφωνα με τη σύμβαση (θα έχει τη δυνατότητα τελικού ελέγχου των επιμετρήσεων και των λογαριασμών, μετά και τον έλεγχο του ιδιωτικού φορέα, τα οποία μετά την έγκριση του Προϊσταμένου της Δ.Υ. θα αποτελούν πράξεις της Υπηρεσίας σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, κλπ).

Επίσης σημειώνονται επιπλέον τα εξής:

Η αναφορά στο άρθρο της παρούσας τροποποίησης, ότι “στην περίπτωση ανάθεσης της επίβλεψης σε ιδιωτικό φορέα (ή ελεγκτή μηχανικό), τότε η Δ.Υ. δεν ορίζει επιβλέποντα μηχανικό”, καθώς επίσης και ότι “τα πορίσματα ή τα έγγραφα που συντάσσονται από τον ιδιωτικό φορέα δεν γεννούν διαφορές μεταξύ του επιβλέποντος και του αναδόχου”, στερούνται νομικής και πραγματικής βάσης, καθώς αφενός δεν διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, αφετέρου δεν είναι δυνατόν στη συνέχεια όπως αναφέρεται παρακάτω να πραγματοποιούνται επιτόπιοι έλεγχοι του έργου από την Δ.Υ., με σκοπό να διαπιστώνει την εξέλιξη του έργου, τη νόμιμη άσκηση της επίβλεψης και τη συμμόρφωση του αναδόχου με την σύμβαση εκτέλεσης του έργου.

Επίσης, για τους ίδιους λόγους δεν είναι δυνατή η υλοποίηση της διαδικασίας εναντίωσης της Δ.Υ. στα πορίσματα και έγγραφα του ιδιωτικού φορέα επίβλεψης, καθώς δεν έχει οριστεί δημόσιος υπάλληλος της Δ.Υ. που να παρακολουθεί εμπεριστατωμένα το έργο και έχοντας όλες τις ευθύνες που απορρέουν από τις σχετικές με την εκτέλεση δημοσίων έργων διατάξεις. Αντίθετα δε, επιφορτίζεται τεχνηέντως ο προϊστάμενος της Δ.Υ. με αρμοδιότητες και διαδικασίες που πιθανόν να μην μπορεί να ανταποκριθεί και εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος.

Εν τέλει, μας προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι "Στην περίπτωση αιτιολογημένης εναντίωσης της διευθύνουσας υπηρεσίας, η προϊσταμένη αρχή του έργου αποφασίζει για τις εν λόγω διαφορές (μεταξύ αναδόχου, ιδιώτη επιβλέποντα και Δ.Υ.), και η απόφαση δεσμεύει την διευθύνουσα υπηρεσία, τον φορέα επίβλεψης και τον ανάδοχο". Αυτό σημαίνει ότι εφόσον καλούνται οι τεχνικοί υπάλληλοι της Δ.Υ. και της Προϊσταμένης αρχής να εξετάσουν τις διαφορές του αναδόχου, και μάλιστα με απόφαση δεσμευτική για τον ιδιώτη επιβλέποντα και τον ανάδοχο, αναγνωρίζεται σαφώς ότι οι δημόσιοι τεχνικοί υπάλληλοι της Δ.Υ. και της αναθέτουσας αρχής διαθέτουν σημαντική εμπειρία αλλά και τεχνική κατάρτιση επί των έργων. Έτσι λοιπόν προκύπτει το εύλογο ερώτημα, για ποιο λόγο δεν θεωρούνται κατάλληλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι να κάνουν οι ίδιοι την επίβλεψη των έργων, όταν μάλιστα αυτό δεν θα έχει οικονομική επιβάρυνση στον Π/Υ του έργου και κατ' επέκταση στον φορολογούμενο πολίτη.

Κατά ανάλογο τρόπο, και όπως ήδη έχουμε αναφέρει, θα πρέπει να σταματήσει η μεταφορά αρμοδιοτήτων του δημοσίου σε ανώνυμες εταιρείες (Α.Ε.), οι οποίες λειτουργούν έξω από το δημόσιο έλεγχο, με ειδικό προνομιακό νομοθετικό πλαίσιο και έχουν, όπως έχει επανειλημμένως αποδειχθεί βάσει τεκμηριωμένων δημοσιευμένων στοιχείων, κόστος πολύ μεγαλύτερο απ’ αυτό των τεχνικών υπηρεσιών. Συνεπώς και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να τεθεί το χρονικό πλαίσιο κατάργησής τους και απορρόφησής τους από τις δημόσιες τεχνικές υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, οι οποίες στελεχώνονται από αξιόλογο και έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό.

Περαιτέρω υποβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών, μη αξιοποίηση συσσωρευμένης εμπειρίας των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης, εμπλοκή της διευθύνουσας υπηρεσίας στις διαφωνίες που θα ανακύπτουν. Ο ιδιωτικός φορέας επίβλεψης να μπορεί να εισηγείται στην αναθέτουσα αρχή σε περίπτωση διαφορών.

Να διαγραφεί η ανωτέρω προσθήκη στην παρ. 10 για το πειθαρχικό παράπτωμα.

Άρθρο 58

Διοίκηση του έργου – Παρακολούθηση & Επίβλεψη έργων κάτω των ορίων – Μητρώο επιβλεπόντων ελεγκτών μηχανικών - Εξουσιοδοτική διάταξη – Προσθήκη άρθρου 136Α στον ν. 4412/2016

Στον ν. 4412/2016 (Α’ 147) προστίθεται άρθρο 136Α ως εξής:

«Άρθρο 136Α

Διοίκηση του έργου – Παρακολούθηση & Επίβλεψη έργων κάτω των ορίων – Μητρώο επιβλεπόντων ελεγκτών μηχανικών - Εξουσιοδοτική διάταξη

1. Η επίβλεψη έργων με προεκτιμώμενη αμοιβή έως το όριο της περ. α της παρ. 1 του άρθρου 5, δύναται, πέραν των ορισμών των παρ. 1 και 2 του άρθρου 136, να διενεργείται από διαπιστευμένους ιδιώτες, επιβλέποντες ελεγκτές μηχανικούς, ανά κατηγορία έργου.

2. Ο ορισμός του ελεγκτή μηχανικού γίνεται μετά από κλήρωση μεταξύ των εγγεγραμμένων στο Μητρώο που πληρούν τα κριτήρια της απόφασης της παρ. 3. Ελεγκτής Μηχανικός που κληρώθηκε για την επίβλεψη έργου δεν επιτρέπεται να συμμετέχει σε επόμενη κλήρωση, μέχρι την παραλαβή του αντικειμένου του έργου κατ’ άρθρο 172.

3. Σε περίπτωση ορισμού ελεγκτή μηχανικού εφαρμόζονται αναλογικά οι παρ. 5 έως 9 του άρθρου 136.

4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Υποδομών και Μεταφορών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, ρυθμίζονται οι διαδικασίες ελέγχου, διαπίστευσης και τήρησης του μητρώου ελεγκτών μηχανικών καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.,.

Ένα ακόμη Μητρώο δημιουργείται και το ΤΕΕ θα γνωμοδοτήσει για τις διαδικασίες πιστοποίησης ιδιωτών, επιβλεπόντων ελεγκτών μηχανικών.

αρθ. 59 παρόντος σ/ν Γενικές υποχρεώσεις του αναδόχου – Τροποποίηση του άρθρου 138 του ν.4412/2016: Παρ.1 Αναφέρεται στο συγκεκριμένο άρθρο με τρόπο ασαφή ότι, «ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να κατασκευάσει το έργο κατά τους όρους της σύμβασης και τις έγγραφες εντολές των αρμόδιων κατά περίπτωση οργάνων του φορέα κατασκευής του έργου, εφόσον αυτές φέρουν τα κατά τον νόμο απαραίτητα εξωτερικά στοιχεία νομιμότητας», τα οποία όμως δεν αναφέρονται πουθενά στη συνέχεια ποια είναι.

Παρ. 2 Η ισχύουσα σημερινή διάταξη του άρθρου 138 του ν.4412/16 είναι "2. Ο ανάδοχος έχει την υποχρέωση να τηρεί με ακρίβεια τη διάταξη και τις διαστάσεις των διαφόρων μερών του έργου, όπως προκύπτουν από τα εγκεκριμένα σχέδια ή άλλα στοιχεία της μελέτης, τα οποία δεν επιδέχονται τροποποιήσεων ή αλλαγών, εκτός αν άλλως ορίζεται στις διατάξεις του παρόντος.."

Στο παρόν σ/ν εντύπωση μας προκαλεί η προτεινόμενη αλλαγή που αναφέρει ότι: "ο ανάδοχος προτείνει την τροποποίηση της μελέτης του έργου, η προϊσταμένη αρχή εξετάζει την πρόταση του αναδόχου, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου και εφόσον κριθεί ότι οι προτεινόμενες τροποποιήσεις είναι επουσιώδεις, σύμφωνα με το άρθρο 155, δεν μεταβάλουν την φύση του έργου και δεν επάγονται ουσιώδη αύξηση του συμβατικού ανταλλάγματος εγκρίνεται η συνέχιση εκτέλεσης του έργου. Σε αντίθετη περίπτωση, η σύμβαση διαλύεται και ο ανάδοχος αποζημιώνεται μόνο για τις αποδεδειγμένες δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκε για τη συμμετοχή του στον διαγωνισμό."

Αυτό σημαίνει ουσιαστικά ότι, κατά την προσφορά του αναδόχου θεωρείται ότι αυτός δεν έχει μελετήσει τα στοιχεία της και δεν δεσμεύεται από αυτά, με αποτέλεσμα να δημιουργείται και πρόβλημα με την ισχύ των τευχών της σύμβασης. Έτσι δημιουργείται στρέβλωση του ανταγωνισμού, με συνέπεια όλοι οι ανάδοχοι να διεκδικήσουν το επιπλέον 15% της Σύμβασης (άρθρο 155) που θα εγκρίνεται σχετικά εύκολα. Η άποψή μας είναι να απαλειφτεί η συγκεκριμένη διάταξη και η τροποποίηση της μελέτης να προβλέπεται μόνον στο άρθ.144 , όπως άλλωστε ισχύει και σήμερα.

Για τον ίδιο λόγο θα πρέπει να απαλειφτεί και η επόμενη διάταξη που αναφέρει ότι "Αν, μετά τη διάλυση της σύμβασης, η προϊσταμένη αρχή αποφασίσει την εκτέλεση του έργου σύμφωνα με την υφιστάμενη μελέτη, προσκαλεί τον επόμενο κατά σειρά μειοδότη του διαγωνισμού, στον οποίο αναδείχθηκε ο ανάδοχος της παρ. 2 και του προτείνει να αναλάβει αυτός το έργο της ολοκλήρωσης της διαλυθείσης εργολαβίας, με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και βάσει της προσφοράς που υπέβαλε στον διαγωνισμό.", καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα επικρατεί συνεννόηση μεταξύ των υποψηφίων, μέχρι να καταλήξει η εκτέλεση του έργου στο χαμηλότερο ή ικανοποιητικό ποσοστό έκπτωσης, μετά από προτεινόμενες άστοχες και απορριπτέες προτάσεις περί τροποποιήσεων του έργου από τους αρχικούς αναδόχους.

1. Ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να κατασκευάσει το έργο κατά τους όρους της σύμβασης και τις έγγραφες εντολές των αρμόδιων κατά περίπτωση οργάνων του φορέα κατασκευής του έργου, εφόσον αυτές φέρουν τα κατά τον νόμο απαραίτητα εξωτερικά στοιχεία νομιμότητας, ευθυνόμενος έναντι του κυρίου του έργου για την επιμέλεια που επιδεικνύει και στις δικές του υποθέσεις.

2. Ο ανάδοχος έχει την υποχρέωση να ελέγξει τη μελέτη εκτέλεσης του έργου πριν την εγκατάστασή του στο εργοτάξιο και να ενημερώσει εγγράφως τη διευθύνουσα υπηρεσία. Η διευθύνουσα υπηρεσία προσκαλεί τον ανάδοχο να υποβάλλει εγγράφως, εντός προθεσμίας που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των είκοσι (20) ημερών και μεγαλύτερη των εξήντα (60) ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, παρατηρήσεις ως προς την εφαρμοσιμότητα της μελέτης.

Οι δύο παραπάνω παράγραφοι έρχονται σε σύγκρουση. Ανεξαρτήτως αυτού ο μεγάλος κίνδυνος είναι καταρχάς να εμπλακούν οι ΤΥ σε φαύλο κύκλο με παραιτήσεις αναδόχων και νέες αναθέσεις. Επίσης είναι φανερό ότι με την έναρξη του έργου θα ζητείται διάθεση απροβλέπτων νέες τιμές κλπ.

Η παρ. 2 θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην υλοποίηση των έργων και απώλεια δημόσιων πόρων με την καταβολή αποζημιώσεων. Να διατηρηθεί το παρόν καθεστώς όπου ο ανάδοχος ελέγχει τη μελέτη και προτείνει τροποποιήσεις χωρίς να έχει δικαίωμα να ζητήσει διάλυση σύμβασης. Σε περίπτωση διάλυσης και καταβολής αποζημίωσης μήπως υπάρχει κίνδυνος επιβολής καταλογισμών σ’ αυτούς που συνέταξαν και θεώρησαν τη μελέτη; Σε περίπτωση που διατηρηθεί πρέπει να διευκρινισθεί τι αποτελεί ουσιώδη αύξηση του εργολαβικού ανταλλάγματος.

αρθ. 60 παρόντος σ/ν Πειθαρχικές ευθύνες διοικητικών οργάνων – Τροποποίηση του άρθρου 141 του ν.4412/2016: Ενώ αναφέρεται ότι «Αποτελούν πειθαρχικό παράπτωμα οι εντολές για μη εγκεκριμένες υπερσυμβατικές εργασίες», αντίθετα στο άρθρο των επιμετρήσεων (αρθ. 70 παρόντος, τροπ. αρθ. 151 ν. 4412/16) αναφέρεται ότι «οι εξωσυμβατικές ποσότητες κατόπιν εντολών της Υπηρεσίας θα πρέπει να αποτυπώνονται διακριτά.»

Άρθρο 66 Προθεσμίες – Αντικατάσταση άρθρου 147 ν. 4412/2016

Καταργούνται οι ενδεικτικές τμηματικές προθεσμίες.Η διατήρηση μόνο αποκλειστικών τμηματικών προθεσμιών συνεπάγεται την επιβολή ποινικών ρητρών για την μη τήρησή τους οι οποίες δεν ανακαλούνται, ακόμα και εφόσον περαιωθεί εντός της συνολικής προθεσμίας το έργο. Αυτό θα δημιουργήσει πολλές τριβές μεταξύ αναδόχου και Επιβλέπουσας Υπηρεσίας. Να διατηρηθούν ενδεικτικές τμηματικές προθεσμίες τουλάχιστον για τα έργα κάτω των ορίων ΕΕ.

αρθ. 70 παρόντος σ/ν Επιμετρήσεις– Τροποποίηση του άρθρου 151 του ν.4412/2016: Με το παρόν άρθρο καταργείται η διαδικασία της από κοινού (αναδόχου και επίβλεψης) λήψης επιμετρητικών στοιχείων (ενώ υποβάλλονται στην επίβλεψη μόνο με δήλωση αληθείας (!) του αναδόχου), που έχει ως αποτέλεσμα τον μη έγκαιρο και ορθό έλεγχο των επιμετρητικών και ποσοτικών στοιχείων και ο κίνδυνος πλημμελούς ελέγχου σε όφελος του αναδόχου και εις βάρος του έργου και του δημόσιου συμφέροντος είναι προφανής.

Επίσης, μας προξενεί τεράστια εντύπωση η διάταξη περί υποχρεωτικού δειγματοληπτικού ελέγχου μόνο του 10% (!) των επιμετρήσεων, καθώς δεν διασφαλίζεται η ορθή ποιοτικά και ποσοτικά και σύμφωνα με την ισχύουσα σύμβαση προβλεπόμενη κατασκευή του έργου και δεν εξυπηρετείται η διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.

παρ. 4. Εισάγονται για πρώτη φορά οι έννοιες της ανακριβούς ή εκ προθέσεως αναληθούς υποβολής επιμέτρησης από τον ανάδοχο, δίχως να ορίζεται με σαφήνεια η διαφοροποίηση αυτών, καθώς και ποιος από την επίβλεψη θα αποφασίσει, σε ποια από τις 2 περιπτώσεις εντάσσεται η υποβολή της αναληθούς επιμέτρησης από τον ανάδοχο. Επίσης ασαφής είναι και η διαδικασία που αναφέρεται για το πως διορθώνεται η ανακριβής επιμέτρηση (με πρωτοβουλία του αναδόχου ή της Δ.Υ. και αν χωράει ένσταση επ' αυτού).

παρ. 5. Καταργείται ο υποχρεωτικός έλεγχος και η έγκριση των επιμετρήσεων πριν την πληρωμή του λογαριασμού, το οποίο αντιβαίνει στις διατάξεις περί εξασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος και η Δ.Υ. λειτουργεί εκ των υστέρων, με σύνταξη αρνητικών λογαριασμών, για τους οποίους αν γίνει ένσταση από πλευράς του αναδόχου, αυτό συνεπάγεται μεγάλες καθυστερήσεις στην τελική απόδοση του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού προς το Δημόσιο.

παρ. 6. Αντικαθίσταται το ΠΠΑΕ με την απλή δήλωση γνωστοποίησης Αφανών Εργασιών που συνοδεύεται με δήλωση αληθείας των στοιχείων του αναδόχου και έκθεση επιβεβαίωσης του επιβλέποντα στον Προϊστάμενο της Δ.Υ., δίχως να ορίζεται η διενέργεια του υποχρεωτικού ποσοτικού έλεγχου των αφανών εργασιών. Επίσης, είναι προφανές ότι με τις απλές δηλώσεις γνωστοποίησης (αναδόχου) και επιβεβαίωσης (επιβλέποντα) δεν διασφαλίζεται ο πλήρης ποιοτικός και ποσοτικός έλεγχος του συνόλου του έργου και ούτε θα είναι εφικτό να ελεγχθεί αυτό εκ των υστέρων, καθώς πρόκειται για αφανείς εργασίες που θα επικαλυφθούν αργότερα από άλλες.

Στην πραγματικότητα έχουμε κατάργησητου ελέγχου των επιμετρήσεων με πιθανή απώλεια δημόσιων πόρων. Δεν υπάρχει καμία αναφορά στον μέγιστο χρόνο για τον έλεγχο. Αφού θα ελέγχεται υποχρεωτικά μόνο το 10% τι ακριβώς χρειάζεται η ιδιωτική επίβλεψη; Έχουμε επίσης κατάργηση των επιτροπών ΠΠΑΕ. Αφανείς εργασίες που θα ελέγχονται μόνο απ’ τον επιβλέποντα με αποτέλεσμα έλλειψη διαφάνειας. Σε περίπτωση ιδιωτικής επίβλεψης με ποια διαδικασία θα εκδίδεται εγκριτική πράξη των επιμετρήσεων των αφανών εργασιών απ’ τη Διευθύνουσα Υπηρεσία;

αρθ. 71 παρόντος σ/ν Λογαριασμοί – Τροποποίηση του άρθρου 152 του ν.4412/2016: παρ. 9 Στην περίπτωση άσκησης επίβλεψης του έργου από ιδιώτη ελεγκτή μηχανικό, ο Προϊστάμενος της Δ.Υ. ελέγχει και εγκρίνει τον λογαριασμό του έργου, για το οποίο δεν έχει οριστεί από πλευράς της Δ.Υ. υπάλληλός της για την παρακολούθησή του, με αποτέλεσμα να επιφορτίζεται ο Προϊστάμενος με αρμοδιότητες και διαδικασίες που πιθανόν να μην μπορεί να ανταποκριθεί, καθώς δεν θα έχει πραγματική εικόνα για την ακριβή εκτέλεση και υλοποίηση του έργου.

αρθ. 77 παρόντος σ/ν Ακαταλληλότητα υλικών - Ελαττώματα - Παράλειψη συντήρησης – Τροποποίηση του άρθρου 159 του ν.4412/2016: παρ. 4: Θα πρέπει να προστεθεί και η αναφορά για την εκτέλεση ειδικής διαταγής για εργασίες αποκατάστασης ελαττωμάτων που χαρακτηρίζονται ως επικίνδυνα από τον Προϊστάμενο της Δ.Υ., όπως ισχύει άλλωστε και στο σημερινό άρθρο του ν.4412.

αρθ. 78 παρόντος σ/ν Έκπτωση αναδόχου– Τροποποίηση του άρθρου 160 του ν.4412/2016: Με βάση τα προηγούμενα άρθρα θα πρέπει να προστεθεί και η περίπτωση ζ): Σε περίπτωση που παρέλθει άπρακτη η προθεσμία της παρ. 4 του αρθ. 151 του ν.4412 (αρθ.70 του παρόντος σ/ν) ή ο ανάδοχος καθ’ υποτροπή προβαίνει στην υποβολή αναληθών επιμετρήσεων, ο ανάδοχος κηρύσσεται υποχρεωτικά έκπτωτος.

Αρθ. 161 του ν. 4412/16: Προτείνεται να υπάρχει σχετική πρόβλεψη για διακοπή έργου λόγω ανωτέρας βίας, καθώς η πρόσφατη πανδημία ανέδειξε την ανάγκη αυτή.

Αρθ. 81 του παρόντος σ/ ν. Υπεργολαβία κατά την εκτέλεση, Τροποποίηση του αρθ. 165 4412/16: Να προστεθεί ως προϋπόθεση γ): ο υπεργολάβος να μην έχει αρνηθεί την παράταση της προσφοράς του κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, εφόσον συμμετείχε και υπέβαλε προσφορά.

αρθ. 82 παρόντος σ/ν Βεβαίωση περάτωσης εργασιών– Τροποποίηση του άρθρου 168 του ν.4412/2016: παρ. 1. Στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται ότι, «όταν λήξει η προθεσμία περάτωσης του έργου, ο επιβλέπων αναγράφει πλην άλλων και τις παρατηρήσεις του για εργασίες που έχουν εκτελεσθεί με υπέρβαση των εγκεκριμένων ποσοτήτων ή κατά τροποποίηση των εγκεκριμένων σχεδίων». Αυτό όμως αντίκειται στην ορθή επίβλεψη και παρακολούθηση του έργου, καθώς όπως ήδη αναφέρθηκε παραπάνω (αρθ. 141 ν.4412, 60 παρόντος σ/ν) αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα η χορήγηση εντολών για εκτέλεση εργασιών, οι οποίες δεν προβλέπονται από την αρχική ή εγκεκριμένη συμπληρωματική σύμβαση, ούτε άλλως είναι επιτρεπτή η εκτέλεσή τους κατά τις κείμενες διατάξεις.

αρθ. 84 Ενιαίο Σύστημα Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών (ΕΣΤΙΜ-ΤΕΜ) – Αντικατάσταση άρθρου 170 ν. 4412/2016:
Δεν είναι δυνατόν, όπως αναφέρεται στο συγκεκριμένο άρθρο, ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, “μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα”, να αναλαμβάνει την διαρκή ενημέρωση και υποστήριξη του Ενιαίου Συστήματος Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Δημοσίων Έργων. Το συγκεκριμένο αντικείμενο θα πρέπει να είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας των δημόσιων Υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών, ώστε να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον. Σε αντίθετη περίπτωση, εργολάβοι και ιδιώτες μελετητές θα καθορίζουν τις τιμές υλικών και εργασιών καθώς και τις προδιαγραφές των έργων, με κίνδυνο την υπερκοστολόγηση έργων και την έγκριση πιθανών ελλιπών τεχνικών προδιαγραφών κατασκευής. (είναι πρόσφατο άλλωστε το παράδειγμα της έκθεσης του ελεγκτικού συνεδρίου της Ε.Ε., όπου στην Ελλάδα με ΣΔΙΤ για τα έργα των αυτοκινητοδρόμων το κόστος είναι αυξημένο κατά 65%).

αρθ. 86 παρόντος σ/ν Παραλαβή – Τροποποίηση του άρθρου 172 του ν.4412/2016: Παρ. 2 Εφόσον καταργείται με το προτεινόμενο άρθρο η διενέργεια της προσωρινής παραλαβής, ορίζεται μια επιτροπή παραλαβής που επί της ουσίας θα είναι ενεργή μετά από 15 μήνες (αφού αφορά μόνο το μοναδικό στάδιο της οριστικής πλέον παραλαβής). Επίσης, προς διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου, θα πρέπει να προστεθεί η υποχρέωση του αναδόχου για υποβολή σχετικής όχλησης για τη διενέργεια της παραλαβής, πριν αυτή να θεωρείται ότι έχει συντελεσθεί αυτοδίκαια, αν δεν διενεργηθεί στις παραπάνω ορισμένες προθεσμίες (όπως άλλωστε ισχύει και σήμερα στο ν.4412).

Παρ. 4. Με το παρόν άρθρο αυξάνονται, δίχως τεκμηρίωση και αιτιολογία τα μέλη της επιτροπής παραλαβής του έργου σε πέντε (από τρία που ήταν σύμφωνα με το ισχύοντα νόμο), ορίζεται πρόεδρος από άλλη αναθέτουσα αρχή και επιπλέον δύο ακόμη μέλη ως εκπρόσωποι του ΤΕΕ, τα οποία δικαιούνται ιδιαίτερη αμοιβή, με αποτέλεσμα την αύξηση της δαπάνης του έργου, ενώ με το ισχύον πλαίσιο η παραλαβή γινόταν με υπαλλήλους της αναθέτουσας αρχής (δίχως επιπλέον κόστος).

Καταργείται η προσωρινή παραλαβή των έργων. Η παραλαβή θα γίνεται υποχρεωτικά εντός 3 μηνών χωρίς να απαιτείται προηγούμενη όχληση απ’ τον ανάδοχο. Η επιβολή των πειθαρχικών ποινών θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα ιδιαίτερα στους μικρούς, υποστελεχωμένους Δήμους όπου μέσω προγραμματικών συμβάσεων οι μηχανικοί συμμετέχουν και σε παραλαβές έργων άλλων Δήμων. Η προθεσμία των 3 μηνών είναι πολύ μικρή και δε θα είναι δυνατό να τηρείται.

αρθ. 89 παρόντος σ/ν Διοίκηση σύμβασης μελέτης - παροχής τεχνικών υπηρεσιών, έλεγχος, επίβλεψη και παρακολούθηση, τροποποίηση του αρθ. 183 του ν.4412/16: Και σε αυτό το άρθρο θα πρέπει να καταργηθεί η διάταξη ότι δύναται η επίβλεψη των μελετών και παροχής τεχνικών υπηρεσιών να γίνεται από ιδιώτες. Οι επιβλέψεις, όπως αναφέρθηκε πρέπει να γίνονται από μηχανικούς του δημοσίου ,ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή διαφάνεια και η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Άλλωστε μακροπρόθεσμα και πάλι οι ευθύνες θα βαρύνουν τους δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι θα έχουν παραλάβει αυτές τις μελέτες, που η επίβλεψή τους έγινε από ιδιώτες.

αρθ. 108 παρόντος σ/ν Όργανα διενέργειας διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων - Τροποποίηση του αρθ. 221 του ν.4412/16: Πρότασή μας είναι ότι Θα πρέπει να ορίζονται τα μέλη επιτροπής των διαγωνισμών κατόπιν κλήρωσης μέσω του μητρώου (Μη.ΜΕ.Δ), μόνο από την αναθέτουσα αρχή για μέχρι ενός ύψους Προϋπολογισμού Έργου (πλέον αυτού του ποσού θα γίνεται κλήρωση υπαλλήλων σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας και ο πρόεδρος της επιτροπής θα είναι από την αναθέτουσα αρχή). Επίσης, απαιτείται να θεσμοθετηθεί η υποχρέωση της υπηρεσίας να στέλνει σε προγράμματα επιμόρφωσης τους υπαλλήλους που θα συμμετέχουν στις διαδικασίες των διαγωνισμών, να αποσαφηνιστεί η έννοια της απαιτούμενης εμπειρίας προκειμένου να συμμετέχουν οι υπάλληλοι στις επιτροπές αυτές διεξαγωγής των δημοπρασιών, καθώς και να επανακαθοριστεί ο χρόνος αποκλεισμού από τις κληρώσεις υπαλλήλων που έχουν ήδη κληρωθεί.

Γενικά καταργείται η κλήρωση για την ανάδειξη των μελών Επιτροπής Διαγωνισμού μέσω ΜΗΜΕΔ. Διατηρείται ως εξαιρετική διαδικασία για τις περιπτώσεις που η αναθέτουσα αρχή δεν έχει τον απαιτούμενο αριθμό στελεχών εγγεγραμμένων στο ΜΗΜΕΔ για να συγκροτήσει επιτροπή και μόνο στην περίπτωση που ως κριτήριο ανάθεσης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής. Στην περίπτωση β) δε διευκρινίζεται με σαφήνεια τι θα γίνεται στις περιπτώσεις που η αναθέτουσα αρχή δεν έχει τον απαιτούμενο αριθμό στελεχών εγγεγραμμένων στο ΜΗΜΕΔ για να συγκροτήσει επιτροπή διαγωνισμού.

Καταργείται η απαγόρευση να ορίζονται ως μέλη της επιτροπής διαγωνισμού υπάλληλοι της αναθέτουσας αρχής στις περιπτώσεις του άρθρου 50 (μελετοκατασκευή) ή όταν το κριτήριο ανάθεσης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής. Να μην καταργηθεί η απαγόρευση για λόγους διαφάνειας και διασφάλισης της αξιοπιστίας των διαγωνισμών.

Εν κατακλείδι, μας δημιουργείται η εντύπωση ότι, και αυτό το νομοσχέδιο εντάσσεται στην ανάγκη των κυβερνήσεων να προασπίσουν τα συμφέροντα των μεγαλοεργολάβων και επιχειρηματιών, που βλέπουν τους μηχανικούς του δημοσίου ως «εμπόδια» διότι ελέγχουν ως, εκ του ρόλου τους, οφείλουν! Αυτό αποδεικνύεται από τη διαχρονική βούληση των κυβερνόντων, να μην προχωρούν στην επαρκή στελέχωση των Δημόσιων Τεχνικών Υπηρεσιών, για να διευκολύνουν τους «επενδυτές» και τους αιρετούς, να παραχωρούν ότι έχει απομείνει από αρμοδιότητα στις τεχνικές υπηρεσίες σε ιδιώτες, στις Αναπτυξιακές των δήμων και στην ΕΤΑΑ σε βάρος της προστασίας και διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος, των κοινωνικών - λαϊκών δικαιωμάτων και του Περιβάλλοντος.