ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Σχετικά με την υποβάθμιση των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ μέσω του Νομοσχεδίου για το Επιτελικό Κράτος

Π.Ο.   Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ  ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ  ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ  ΔΗΜΟΣΙΩΝ  ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ  ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ  ΑΝΩΤΑΤΩΝ  ΣΧΟΛΩΝ

Μαυρομματαίων 17,  104 34  ΑΘΗΝΑ

τηλ: 210-88.16.583  fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: www.emdydas.gr

                                                                            

Αρ. Πρωτ.:     7869                                                                             Αθήνα,  5-8-2019

                           

Προς:   1. Υπουργό Επικρατείας κ. Γεραπετρίτη Γ.

             2. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

               κ. Χατζηδάκη Κ.

Κοιν.:  1. Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

            κ. Οικονόμου Δ.

            2. Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

            κ. Θωμά Γ.

            3. Πρόεδρο και ΔΕ ΤΕΕ

            4. Α’Βάθμιες ΕΜΔΥΔΑΣ

Θέμα:  Σχετικά με την υποβάθμιση των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ μέσω του Νομοσχεδίου για το Επιτελικό Κράτος  .

Κύριοι Υπουργοί και Υφυπουργοί,

η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ είναι το ανώτερο όργανο των Διπλωματούχων Μηχανικών που εργάζονται  στον Δημόσιο Τομέα, με συνδικαλιστικό αλλά και επιστημονικό χαρακτήρα. Απευθυνόμαστε σε εσάς σε συνέχεια σχετικού εγγράφου της ΕΜΔΥΔΑΣ Κεντρικής Μακεδονίας αναφορικά με την υποβάθμιση των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ μέσω του Νομοσχεδίου για το Επιτελικό Κράτος.

Στον εν λόγω Νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων (βλέπε και σχετική παρέμβαση μας για το ΣΕΠΕ) παρατηρούμε από τη μια τη συγκρότηση της Ανεξάρτητης Αρχής Διαφάνειας, μιας υπερυπηρεσίας με μεγάλη συγκέντρωση αρμοδιοτήτων, εξουσιών και εργαλείων, και από την άλλη την υποβάθμιση όλων των υπόλοιπων ελεγκτικών υπηρεσιών. Το μοντέλο αυτό δίνει ανισοβαρή προτεραιότητα στον εσωτερικό έλεγχο και τη διαφθορά εντός του Δημοσίου, κατεύθυνση που εναρμονίζεται πλήρως με το αφήγημα περί "κακών, τεμπέληδων και διεφθαρμένων δημόσιων υπαλλήλων", πάνω στο οποίο βασίστηκε εν πολλοίς η πολιτική διάλυσης των δημόσιων υπηρεσιών και η θεσμική και μισθολογική επίθεση ενάντια στους δημόσιους υπαλλήλους. Από την άλλη, η υποβάθμιση της Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), των Επιθεωρήσεων Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Δόμησης & Κατεδαφίσεων, Μεταλλείων του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και αντίστοιχων υπηρεσιών άλλων υπουργείων, δείχνουν ότι ο έλεγχος των ιδιωτών και των επιχειρήσεων αποκτά δευτερεύοντα και φοβόμαστε διακοσμητικό ρόλο, κλείνοντας το μάτι στην «αγορά» και δίνοντάς της το πράσινο φως ώστε να κινηθεί σε ένα πλαίσιο ουσιαστικής χαλάρωσης της παρέμβασης του κράτους ως προς την τήρηση της ήδη χαλαρής νομοθεσίας σε θέματα που οι επιχειρήσεις θεωρούν ως "βάρος". Δυστυχώς βλέπουμε με τον τρόπο αυτό να δημιουργούνται οι συνθήκες καταπάτησης των εργασιακών δικαιωμάτων, των θεμάτων υγείας και ασφάλειας στην εργασία, υποβάθμισης του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος, μη ορθολογικής εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου και ταυτόχρονα οι συνθήκες υποταγής του δημόσιου και του κοινωνικού συμφέροντος στο ιδιωτικό και το επιχειρηματικό.

Ειδικότερα, σε ότι αφορά τις Επιθεωρήσεις του ΥΠΕΝ, η υποβάθμιση συντελείται τόσο σε συμβολικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο. Σε συμβολικό επίπεδο, ο διοικητικός υποβιβασμός από Ειδική Γραμματεία σε Γενική Διεύθυνση, είναι σαφής ένδειξη των προτεραιοτήτων του Υπουργείου:  προτεραιότητα στην "ανάπτυξη", με ταυτόχρονο πάγωμα των ελέγχων και των "προβλημάτων" που αυτοί επιφέρουν, δηλαδή, την έστω και αποσπασματική καταστολή της μη τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, της καταπάτησης του αιγιαλού και δασικών εκτάσεων, της αυθαίρετης δόμησης, της καταλήστευσης των ορυκτών πόρων, της μη τήρησης συνθηκών υγείας και ασφάλειας στους μεταλλευτικούς και λατομικούς χώρους, κλπ.

Σε λειτουργικό επίπεδο: Με τη φιλοσοφία της απλούστευσης της αδειοδότησης και της εφαρμογής ex post ελέγχων  (απλή γνωστοποίηση της επιχείρησης προς την αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση, στην οποία δηλώνει ότι διαθέτει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις περιβαλλοντική άδεια, εγκεκριμένη τεχνική μελέτη κλπ), έμπνευσης της Παγκόσμιας Τράπεζας και υλοποίησης όλων των πρόσφατων κυβερνήσεων, οι Επιθεωρήσεις του ΥΠΕΝ, όπως και οι περισσότερες δημόσιες ελεγκτικές υπηρεσίες, έχουν επιφορτιστεί με εξαιρετικά μεγάλες ευθύνες και όγκο ελέγχων. Σε αντίθεση με τις αυξημένες απαιτήσεις σε προσωπικό, υποδομές και προϋπολογισμό που η εφαρμογή της φιλοσοφίας αυτής προϋποθέτει, οι Επιθεωρήσεις του ΥΠΕΝ (και όχι μόνο) όχι απλά δεν έχουν ενισχυθεί, αλλά αντίθετα έχουν οδηγηθεί σε μαρασμό. Χαρακτηριστική είναι η αιμορραγία σε προσωπικό, καθώς τα αυξημένα καθήκοντα και ευθύνες, οι κίνδυνοι (εμπλοκή σε δικαστικές υποθέσεις, κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια κλπ), η ανεπάρκεια θεσμικής θωράκισης, αλλά και η έλλειψη οικονομικού κινήτρου, έχουν ως αποτέλεσμα τη συνεχή αποχώρηση επιθεωρητών και την κατάληξη στη σημερινή εικόνα (π.χ. σε όλη τη Νότια Ελλάδα υπηρετούν μόλις οι εξής επιθεωρητές: Επιθεώρηση Περιβάλλοντος 10, Επιθεώρηση Ενέργειας 3, Επιθεώρηση Δόμησης & Κατεδαφίσεων 10, Επιθεώρηση Μεταλλείων 3, ενώ στη Βόρεια Ελλάδα μόλις 4 στην Επιθεώρηση Μεταλλείων για εκατοντάδες λατομεία, μεταλλεία, λιγνιτωρυχεία, γεωθερμικά πεδία κλπ).

Τόσο η θεσμική θωράκιση όσο και το μισθολογικό κίνητρο αποτελούν πάγιο αίτημα των επιθεωρητών του ΥΠΕΝ, με το δεύτερο να ικανοποιείται εν μέρει από πρόσφατα με τη θεσμοθέτηση ελεγκτικής αποζημίωσης από το Ν.4613/2019, η οποία καταργείται σήμερα μέσω του νόμου για το "επιτελικό κράτος". Σημειώνεται ότι το μισθολογικό κίνητρο και η θεσμική θωράκιση των επιθεωρητών δεν ικανοποιούν απλά κάποια συντεχνιακά αιτήματα. Αφενός αποτελούν την αναγνώριση, ηθική και υλική, των δυσανάλογων ευθυνών, δυσκολιών και κινδύνων στο έργο των επιθεωρητών, αφετέρου αποτελούν προϋπόθεση για την προσέλκυση προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης και εμπειρίας, προκειμένου να στελεχωθούν οι Επιθεωρήσεις.

Με την διοικητική και λειτουργική υποβάθμιση των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ, το μισθολογικό υποβιβασμό των επιθεωρητών τους, αλλά και την σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Διαφάνειας με το τρόπο που αυτή συντελείται, παγιώνεται η απαξίωση των πρώτων και η λειτουργία ελεγκτικών υπηρεσιών και επιθεωρητών-ελεγκτών δύο ταχυτήτων. Το μόνο πιθανό αποτέλεσμα της διαδικασίας αυτής θα είναι η επιταχυμένη συνέχιση της διάλυσης των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ, με ότι αυτό συνεπάγεται για το δημόσιο συμφέρον (βλέπε μόλυνση Ασωπού, πλημμύρες Μάνδρας, πυρκαγιά στο Μάτι, καταπατήσεις στο παράκτιο μέτωπο της Αττικής κλπ).

Για την αντιστροφή της υφιστάμενης κατάστασης και τη στοιχειώδη λειτουργία των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και προς όφελος του πλειοψηφικού κομματιού της κοινωνίας, απαιτείται άμεσα:

·                     Αποδέσμευσή των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ από την "αναπτυξιακή" ατζέντα του Υπουργείου και  αυτοτέλεια της στρατηγικής τους.

·                     Άμεση και επαρκής στελέχωση των Επιθεωρήσεων του ΥΠΕΝ, τόσο με επιθεωρητές όσο και με διοικητικό προσωπικό.

·                     Σύγχρονο Οργανισμό που να αποτυπώνει τα επαγγελματικά δικαιώματα των Διπλωματούχων Μηχανικών

·                     Επαρκής προϋπολογισμός για την επίτευξη των επιχειρησιακών τους στόχων.

·                     Αναβάθμιση των υποδομών τους (όργανα, οχήματα, εξοπλισμός, πληροφοριακό σύστημα).

·                     Αναίρεση της κατάργησης της ελεγκτικής αποζημίωσης του Ν.4613/2019.

·                     Ενιαία αντιμετώπιση των επιθεωρητών του ΥΠΕΝ με τους επιθεωρητές-ελεγκτές όλων των δημόσιων Ελεγκτικών Αρχών, τόσο θεσμική όσο και μισθολογική.

Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.