Προστασία ασφαλισμένου έναντι αναγκαστικών μέτρων του ΚΕΑΟ

http://emmisthos.blogspot.gr/2017/03/blog-post_28.html

Δημοσιεύτηκε σήμερα το Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ για το 2017, το οποίο περιέχει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία και μπορείτε να το κατεβάσετε από ΕΔΩ. Για όσους φανεί κουραστικό, μπορούν να ανατρέξουν στις σχετικές οικονομικές ιστοσελίδες, όπου σχεδόν όλες έχουν τα κυριότερα στοιχεία.

Η ΕΕΔ έχει επισημάνει από την αρχή για τη σχετική Υπουργική Απόφαση περί διαβίβασης όλων των οφειλών (από το 1ο ευρώ) στο ΚΕΑΟ, την οποία μπορείτε να βρείτε εδώ.

Και μπορεί ο αρμόδιος Υφυπουργός να δηλώνει στη Βουλή, ότι δεν θα εφαρμόσει μια κανονιστική πράξη, την οποία ο ίδιος υπέγραψε, όμως το Επιχειρησιακό Σχέδιο στη σελίδα 36, τον διαψεύδει:

"Αποστολή Ατομικών Ειδοποιήσεων σε όλους τους οφειλέτες που θα ενταχθούν σύμφωνα με την υπ. αρίθμ. 58039/3275/28.12.2016 Υπουργική Απόφαση".

Το ίδιο τον διαψεύδουν και ατομικές ειδοποιήσεις που έχουν κοινοποιηθεί σε συναδέλφους, με ποσά μικρότερα των 5.000 ευρώ. Το ίδιο τον διαψεύδουν και δύο δικαστικές αποφάσεις που θα προσαρτηθούν στο τέλος του παρόντος που αφορούν οφειλέτες με ποσά κάτω των 20.000 ευρώ και όμως το ΚΕΑΟ προέβη σε αναγκαστικά μέτρα εναντίον τους.

Με το παρόν θα προσπαθήσουμε με απλά λόγια να καθοδηγήσουμε συνάδελφους και μη για τα ένδικα μέσα που έχουν, σε περίπτωση κοινοποίησης ατομικής ειδοποίησης από το ΚΕΑΟ, στα πλαίσια του ΕΦΚΑ.

Διαβάζοντας τον Ν.4387/2016 δεν βρίσκουμε ιδιαίτερες διατάξεις περί του τρόπου είσπραξης των εισφορών και περί της διαδικασίας της βεβαίωσης οφειλής και των ενδίκων μέσων κατ'αυτής. Ούτε έχει περιέλθει εις γνώση μας υπαγωγή του ΕΦΚΑ στις διατάξεις του Ν.861/1979.

Ενδιαφέρουσα διάταξη είναι αυτή του άρθρου 45, στην οποία ορίζεται:

" 1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης θεσπίζεται κοινό μητρώο των υπόχρεων καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και φόρου εισοδήματος στο οποίο ενσωματώνονται και εναρμονίζονται οι διαδικασίες εγγραφής, δήλωσης, πληρωμής και βεβαίωσης καταβολής του φόρου εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών.

2. Με την ίδια απόφαση, η οποία πρέπει να εκδοθεί εντός του 2016, καθορίζονται οι κανόνες και οι διαδικασίες συγκρότησης και λειτουργίας του κοινού μητρώου, ο υπεύθυνος φορέας λειτουργίας, οι αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων φορέων, τομέων και κλάδων οι προσαρμογές στα πληροφοριακά συστήματα και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 1. ".

Φοβάμαι πως όλα θα γίνονται με συνοπτικές διαδικασίες και η άμυνα του οφειλέτη θα είναι περιορισμένη. Να θυμίσω πως σε ολόκληρο τον 4387/2016 μοναδική αναφορά σε ενδικοφανή προσφυγή είναι αυτή του άρθρου 52 παρ.2 στην οποία προβλέπεται ο τρόπος σύστασης των διοικητικών επιτροπών του ΕΦΚΑ, ενώ, μέχρι τη σύσταση αυτών, διατηρούνται οι Διοικούσες Επιτροπές του ΕΤΑΑ με μοναδική αρμοδιότητα την εξέταση τέτοιων ενδικοφανών ή μέσων.

Ας δούμε όμως τι ισχύει για το ΚΕΑΟ:

Το ΚΕΑΟ ιδρύθυκε με το ο Ν. 4172/2013 (ΦΕΚ Α' 16), ο οποίος στο άρθρο 101, ορίζει, μεταξύ άλλων, ότι:«....3. Για τις ανάγκες του παρόντος νοούνται: Τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές, οι καταβλητέες εισφορές έως την καταληκτική ημερομηνία εμπροθέσμου καταβολής τους. Καθυστερούμενες, οι ασφαλιστικές εισφορές από την επόμενη ημέρα λήξης της εμπροθέσμου καταβολής τους. Ληξιπρόθεσμες, οι καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές από τη σύνταξη της πράξης βεβαίωσης της οφειλής. Βεβαίωση οφειλής, η ειδική διοικητική πράξη καταγραφής οφειλών. Η πράξη βεβαίωσης οφειλής συντάσσεται τον επόμενο μήνα λήξης της εμπροθέσμου καταβολής των ασφαλιστικών οφειλών και σε κάθε περίπτωση μέχρι έξι (6) μήνες από την ημέρα που οι ασφαλιστικές οφειλές κατέστησαν καθυστερούμενες. Τίτλο εκτελεστό αναγκαστικής είσπραξης οφειλών σύμφωνα με το ν.δ.356/1974 Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), ως ισχύει, αποτελεί η πράξη βεβαίωσης οφειλής μετά την απόδοση μοναδικού αριθμού και την ταυτόχρονη ηλεκτρονική εγγραφή της στο ειδικό ηλεκτρονικό μητρώο εσόδων του Κ.Ε.Α.Ο.4. Στη βάση δεδομένων του Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζεται αυτοματοποιημένα η πράξη βεβαίωσης οφειλής εντός μηνός από τη σύνταξη της και της αποδίδεται μοναδικός αριθμός. Μετά το διαχωρισμό των οφειλών σε άμεσα εισπράξιμες και επισφαλείς: α) ενημερώνεται ο οφειλέτης με κάθε πρόσφορο μέσο για την οφειλή του και την έναρξη διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, β) εντός μηνός από την έκδοση του εκτελεστού τίτλου αποστέλλεται ατομική ειδοποίηση και τάσσεται προθεσμία είκοσι (20) ημερών εντός της οποίας καλείται ο οφειλέτης να εξοφλήσει, γ) μετά την εκπνοή της ως άνω προθεσμίας ο εκτελεστός τίτλος διαβιβάζεται στα κατά τόπο αρμόδια όργανα για εκτέλεση σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ, ως ισχύει, δ) μετά τη διαβίβαση στο Κ.Ε.Α.Ο. των ληξιπροθέσμων οφειλών κάθε είδους διοικητική ή δικαστική αμφισβήτηση που ασκείται ενώπιον των οικείων Ασφαλιστικών Οργανισμών ή Δικαστηρίων δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα,..."

Με τα μέχρι σήμερα κρατούντα στο ΕΤΑΑ, προ της αποστολής οφειλών στο ΚΕΑΟ, εκδιδόταν καταλογιστική πράξη ή όπως ονομάστηκε με το N.4172/2013 Πράξη Βεβαίωσης Οφειλής, η οποία επιδιδόταν στον ασφαλισμένο (ή εργοδότη), με την υποχρεωτική κατά τη Νομολογία σημείωση ότι κατ'αυτής προβλέπεται η δυνατότητα της ενστάσεως του Ν.861/1979 (στον οποίο είχε υπαχθεί το ΕΤΑΑ). 

Θεωρούμε ότι μετά το Ν.4387/2016 υπάρχει κάποιο κενό τόσο ως προς την έκδοση της Πράξης Βεβαίωσης Οφειλής και της κοινοποίησής της στον οφειλέτη, όσον και για τα ένδικα μέσα που έχει αυτός στη διάθεσή του.

Η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής (ενστάσεως) έχει κριθεί από τα Διοικητικά Δικαστήρια ότι αναστέλλει την εκτέλεση των σχετικών Διοικητικών Πράξεων Βεβαίωσης Οφειλής (βλβλ. ΣτΕ 1825/2010, 1760, 3328/2008, 2982/2007 επταμ. υπό το προϊσχύον καθεστώς) και ιδίως ΔΠρΘεσ (Αναστ) 478/2016 υπό το καθεστώς του Ν.4172/2013, παρά τα οριζόμενα στο Νόμο αυτό  (υπό το φως του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος και του άρθρου 6 της ΕΣΔΑ).

Κατά της ρητής ή σιωπηρής (τεκμαιρομένης μετά πάροδο τριμήνου) απορριπτικής αποφάσεως επί της ενδικοφανούς προσφυγής ο ασφαλισμένος δικαιούται να ασκήσει προσφυγή ουσίας ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων εντός προθεσμίας 60 ημερών. Κατά την παγία νομολογία το Ταμείο οφείλει να αναγράψει τη δυνατότητα αυτή στο διαβιβαστικό της απορριπτικής αποφάσεως έγγραφο, ή σ'αυτήν την ίδια την απόφαση.

ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΚΟΠΗΣ

Μέχρι να ξεκαθαρίσει το νομικό τοπίο περί του τρόπου βεβαιώσεως των οφειλών και της ασκήσεως ενδικοφανών μέσων κατ'αυτών και ανεξάρτητα από την τήρηση ή μη της ανωτέρω διαδικασίας, ο οφειλέτης, σε περίπτωση λήψης ατομικής ειδοποίησης από το ΚΕΑΟ, έχουμε την άποψη πως  θα πρέπει εντός της εικοσαήμερης προθεσμίας του Ν.4172/2013 να έχει προσβάλει τις Πράξεις Ταμειακής Βεβαίωσης της Οφειλής, με την ανακοπή του ΚΕΔΕ, καταθέτοντας και αίτηση αναστολής ενώπιον του αρμοδίου Διοικητικού Πρωτοδικείου. 

Ενδεικτική είναι η 77/2014 απόφαση του Διοικ.Πρωτ.Κομοτηνής που αφορά σε περίπτωση οφειλέτη 13.000 ευρώ και υπήρχε κίνδυνος αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της πρώτης κατοικίας του.

Επίσης η προαναφερθείσα 478/2016 του Διοικ.Πρωτ.Θεσσαλονίκης που αφορά σε περίπτωση κατάσχεσης τραπεζικών λογαριασμών οφειλετών (για ποσά που δεν υπερέβαιναν τις 10.000 ευρώ), ενώ οι σχετικές ενστάσεις των οφειλετών δεν είχαν καν συζητηθεί στις αρμόδιες Τοπικές Διοικητικές Επιτροπές του ΙΚΑ.

Δυστυχώς το μέλλον διαγράφεται ζοφερό. 

ΥΓ. Το παρόν αποτελεί μια πρώτη απόπειρα προβληματισμού για τα ζητήματα της προστασίας των ασφαλισμένων κατά των αναγκαστικών μέτρων και θα παρακαλούσα όλους τους συναδέλφους να συνδράμουν σε ένα γόνιμο διάλογο.