Καινοτομίες αλλά και μεγάλα ρίσκα περιλαμβάνονται στις «αποσκευές» της ελληνικής συμμετοχής στη 15η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής στη Βενετία.
Στο κάλεσμα της φετινής διοργάνωσης, με τον γενικό τίτλο «Αναφορά από το μέτωπο της κρίσης», απάντησαν #ThisIsACo_op, στήνοντας ένα έξυπνο παιχνίδι με τη λέξη «coop», που μετασχημάτισαν από πραξικόπημα σε συνεργασία και της πρόσθεσαν αναφορές που φθάνουν ώς τη γένεση του Bauhaus.
Αυτό το πνεύμα συμπαράταξης και αναζήτησης διεξόδου αποτυπώθηκε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του ελληνικού περιπτέρου.
Το μεγαλύτερο μέρος του θα καταλαμβάνει ένα αμφιθέατρο, το οποίο φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε βήμα συζήτησης πάνω σε τέσσερις άξονες: την κρίση των πόλεων, το μέλλον της αρχιτεκτονικής, τον δημόσιο χώρο και την προσφυγή κρίση.
Στην πίσω πλευρά του θα βρίσκεται το «Research machine», ο χώρος αναζήτησης, που θα θυμίζει αρχιτεκτονικό γραφείο και θα παρέχει τη δυνατότητα επεξεργασίας προτάσεων μέσα από βίντεο, μακέτες και εργαστήρια. Κυρίαρχο ρόλο θα έχει η συζήτηση για το μέλλον του παλιού αεροδρομίου στο Ελληνικό, που αποτελεί παρέμβαση μεγάλης κλίμακας.
Ολα αυτά θα συνιστούσαν μια συνηθισμένη ατζέντα αν δεν έκρυβαν δύο ανατροπές. Το πρώτο και καθοριστικό βήμα έγινε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο, ξεφεύγοντας από την πεπατημένη, επέλεξε να ορίσει ως εθνικό επιμελητή τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων, που συνέχισε στην ίδια ρότα και απηύθυνε ανοιχτή πρόσκληση για τη διαμόρφωση του περιπτέρου.
Στο κάλεσμά του ανταποκρίθηκαν 136 αρχιτέκτονες, που εδώ και τρεις μήνες δουλεύουν από κοινού, συζητούν αλλά και διαφωνούν, δίνοντας τον καλύτερο εαυτό τους.
«Επιχειρήσαμε ένα πείραμα, ένα στοίχημα που πιστεύουμε ότι θα κερδηθεί», τόνισε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου η Ρένα Κλαμπατσέα, γενική γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος και καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου.
Μίλησε για δείγμα γραφής που οδηγεί σε νέους όρους ως απάντηση στην παρατεταμένη κρίση, οι οποίοι προϋποθέτουν νέες δράσεις με συλλογικό πρόσημο. «Επιλέξαμε τη συλλογική εκπροσώπηση», συμπλήρωσε η Τόνια Κατερίνη, πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, που δεν έκρυψε ότι η πρωτοβουλία κρύβει πολλές δυσκολίες, αλλά οδηγεί σε μια νέα αντίληψη, ότι η Μπιενάλε δεν είναι έκθεση αλλά αφορμή για συζητήσεις που θα βοηθήσουν στην εξεύρεση λύσεων.
Το μεγαλύτερο βάρος της χθεσινής παρουσίασης ανέλαβαν μέλη των ομάδων που δουλεύουν για την ελληνική παρουσία. Νέοι αλλά και πιο έμπειροι αρχιτέκτονες πρόσθεσαν το δικό τους κομμάτι στο παζλ.
«Στο παρελθόν ο σύλλογος ανέλαβε πρωτοβουλίες και μπόρεσε να γεννήσει γεγονότα», τόνισε η Ολγα Μπαλαούρα, που εξήγησε το «παιχνίδι» του #ThisIsACo_op και εξέφρασε την ελπίδα το πνεύμα συνεργασίας που αναπτύχθηκε να συνεχιστεί και μετά την Μπιενάλε.
Υπενθύμισε με νόημα ότι ο ιστορικός σύλλογος αρχιτεκτόνων, ο ΣΑΔΑΣ, συγκροτήθηκε το 1922, όταν κυριαρχούσαν πάλι οι συζητήσεις για το προσφυγικό. «Ο διάλογος γεφύρωσε τις διαφορές», είπε η Στεφανία Μουσέα, που τόνισε την ανάγκη να δημιουργηθούν σταθερές μορφές συνεργασίας ανάμεσα στα μικρά γραφεία που κυριαρχούν στο επαγγελματικό πεδίο των αρχιτεκτόνων.
Τις τέσσερις θεματικές ανέπτυξε η Μαρία Κατσόλα, που επισήμανε την αντίφαση ανάμεσα στα άδεια κτίρια και τις αυξανόμενες ανάγκες για στέγαση, αλλά και τη ραγδαία εμπορευματοποίηση του δημόσιου χώρου.
Την ανάγκη να συνδεθούν οι προτάσεις της Μπιενάλε με τα κινήματα για την αναμόρφωση της πόλης επισήμανε η Χαρίκλεια Χάρη. Η Λίνα Δήμα παρουσίασε τη διάταξη του περιπτέρου και η Βίκυ Παναγιωτοπούλου πρόσθεσε ότι το όλο εγχείρημα θα κριθεί στο τέλος Νοεμβρίου, οπότε πέφτει η αυλαία της 15ης Μπιενάλε.
Το πρώτο δείγμα της επιτυχίας του πειράματος ήρθε από την εκ βαθέων ομιλία του Σταύρου Θεοχάρη. Εξομολογήθηκε ότι πριν από την ανοιχτή πρόσκληση δεν είχε πατήσει το πόδι του στον σύλλογο και πρόσθεσε ότι μέσα από διάλογο αλλά και αντιπαραθέσεις βρέθηκε κοντά σε συναδέλφους του, με τους οποίους πλέον αισθάνεται σαν να τους γνωρίζει μια ζωή.
«Είμαστε κλεισμένοι στο καβούκι μας», σημείωσε και έδωσε έμφαση στη συνεργασία, για την οποία είπε ότι «είναι νέος τρόπος επίλυσης των προβλημάτων».
Η 15η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας ανοίγει τις πύλες της στις 28 Μαΐου και θα διαρκέσει ώς τις 27 Νοεμβρίου. Επιμελητής της είναι ο Χιλιανός Αλεχάνδρο Αραβένα, ο οποίος από τον Ιανουάριο είναι κάτοχος του 41ου Pritzker, του αποκαλούμενου «Οσκαρ της αρχιτεκτονικής».
Στο πιο διάσημο ραντεβού της αρχιτεκτονικής μετέχουν 62 εθνικά περίπτερα, καθώς και 88 αρχιτεκτονικές ομάδες από 37 χώρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου