Η πολιτική ευθύνη των Εκπροσώπων των Μηχανικών στην εφαρμογή του 3986/11

(εισήγηση στην εκδήλωση της ανοιχτής συνέλευσης μηχανικών στις 25/4/2016, ενόψει του νέου Ασφαλιστικού)

Η προσχηματική εναντίωση, αλλά ταυτόχρονα η έμπρακτη συμβολή των εκπροσώπων των μηχανικών στην υλοποίηση του 3986/11, αποτελεί ζήτημα πολιτικής ουσίας, γιατί δεν αφορά μόνο το παρελθόν, αλλά κυρίως το μέλλον. 

Η επιεικώς «περίεργη» στάση – ψήφος των εκπροσώπων των μηχανικών στα ενδιάμεσα κέντρα εξουσίας (ΤΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ, ΕΤΑΑ) ενάντια στο συμφέρον της πλειοψηφίας των μηχανικών, αποτελεί ζήτημα αρκετά ταλαιπωρημένο στη δημόσια συζήτηση.

Ταλαιπωρημένο από ερμηνείες παρασκηνίου, συναλλαγής και προδοσίας.

Θα αναδείξουμε ότι η στάση των εκπροσώπων των μηχανικών στην εφαρμογή του 3986/11, όπως και στην εφαρμογή του 3518/06, όπως και στο νέο Ασφαλιστικό που έχουμε μπροστά μας, 

είναι μια στάση απολύτως συνδεδεμένη με κοινωνικά συμφέροντα, συγκεκριμένων στρωμάτων μηχανικών, σχετικά προστατευμένων από την οξύτητα της καπιταλιστικής επίθεσης, στρωμάτων που δεν αποτελούν την κοινωνική πλειοψηφία των μηχανικών, και που όμως πλειοψηφούν στις επίσημες δομές συνδικαλιστικής εκπροσώπησής τους.

Ας θυμηθούμε όμως πρώτα ποια συγκεκριμένα στρώματα μηχανικών κυριολεκτικά εξαφανίζει ο 3986/11 από το επάγγελμα και με ποιον ακριβώς τρόπο:

Στο άρθρο 44 Παρ.14 και Παρ.15 προβλέπεται η υποχρεωτική μετάταξη σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία ανά τριετία για τους μετά το ’93 Ελεύθερους Επαγγελματίες του ΕΤΑΑ στους κλάδους Κύριας ασφάλισης, επικουρικού, προνοίας-ασθένειας και ειδικής προσαύξησης. 

Ωστόσο, σειρά ερωτημάτων της διοίκησης του ΕΤΑΑ και αντίστοιχων ερμηνευτικών απαντήσεων του Υπουργείου Εργασίας «βοήθησαν» στην αποσαφήνιση των σχετικών άρθρων, πιστοποιώντας ταυτόχρονα την «διαίρεση» των μηχανικών ανάλογα με την ένταση των επιπτώσεων εφαρμογής του 3986/11. Συγκεκριμένα:

από 01.01.2011 καθίσταται απαιτητή από κάθε Ελεύθερο Επαγγελματία μηνιαία εισφορά 10€ (άρθρο 44 Παρ.2) υπέρ ΟΑΕΔ (παρά το γεγονός ότι κατά το Νόμο δεν υφίσταται η έννοια του Άνεργου Μηχανικού και παρά την συνεχιζόμενη παράλειψη του Κλάδου Ειδικών Παροχών του Άρθρου 1 του Ν.3518/06).

οι Ελεύθεροι Επαγγελματίες μετά το ’93, από 1-7-2011, κατατάσσονται με την είσοδό τους στο ΕΤΑΑ στην 1η Ασφαλιστική κατηγορία και μετατάσσονται ανά τριετία στην επόμενη Ασφαλιστική Κατηγορία για όλους τους κλάδους ασφάλισης (κύρια, επικουρικό, ειδική προσαύξηση, εφάπαξ, ΚΥΤ)

οι Ελεύθεροι Επαγγελματίες πριν το ’93, πέραν των προβλεπόμενων εισφορών τους καταβάλλουν επί της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας: 2% για κύρια και ειδική προσαύξηση, 0,6% για επικουρικό και 0,4% για ΚΥΤ χωρίς άλλη επιβάρυνση

για τους ΕΕ μετά το ’93, και για την υπαγωγή σε ανώτερη κατηγορία μετά την πάροδο τριετίας, δεν λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος ασφάλισης στο ΕΤΑΑ που αφορά εξαρτημένη σχέση εργασίας (για την κύρια, επικουρικό, εφάπαξ, ΚΥΤ)

μόνο σε ότι αφορά τον κλάδο της ειδικής προσαύξησης των μισθωτών, αυτοί κατατάσσονται στην 1η Ασφαλιστική κατηγορία με την είσοδό τους στην ειδική προσαύξηση (5ετία ή 35 ετών) και όχι στο ΕΤΑΑ, και μετατάσσονται ανά τριετία στην επόμενη Ασφαλιστική Κατηγορία 

Οι «διευκρινήσεις» του Υπουργείου προς το ΔΣ του ΕΤΑΑ, στην πράξη αποτέλεσαν τις «αναγκαίες παραχωρήσεις» προκειμένου το ΔΣ του ΕΤΑΑ να καταλήξει ομόφωνα στην τραγική απόφαση 193/θέμα16/23-8-12, απόφαση που εξασφαλίζει ότι η εφαρμογή του Νόμου θα εξαιρέσει ή θα πλήξει λιγότερο συγκεκριμένες κατηγορίες μηχανικών, ώστε:

- η επιβάρυνση είναι ελάχιστη για τους προ του ’93 ΕΕ, και μάλιστα χωρίς κλιμάκωση των αυξήσεων

- η επιβάρυνση είναι σημαντική και κλιμακούμενη για τους μισθωτούς, αλλά αφορά μόνο την ειδική προσαύξηση (για τον εργοδότη δεν υπάρχει επιβάρυνση γιατί η συμμετοχή του είναι μηδενική στην ε.π.)

- η επιβάρυνση είναι συντριπτική για τους ΕΕ μετά το ’93 

Σε εφαρμογή λοιπόν των παρεχόμενων διευκρινήσεων, το ΔΣ του ΕΤΑΑ στις 23-8-12/193/θέμα 16ο, αποφασίζει ομόφωνα την εφαρμογή του 3986/11 διαφωνώντας όμως με την ερμηνευτική άποψη του Υπουργείου, με την σύμφωνη ψήφο όλων των εκπροσώπων των μηχανικών (Γαμβρίλης, Βασιλείου, Στασινός) η οποία όχι μόνο δεν προβλημάτισε τους ίδιους ή το ΤΕΕ που τους όρισε, αλλά ερμηνεύτηκε και ως τακτικά έξοχη (!), με βασικά επιχειρήματα τα εξής:

- το «εντέλλεσθε» του Υπουργείου και η ανάγκη παραμονής τους στο όργανο προς αποφυγή του να έρθει κάποιος «χειρότερος» 

- να προκύψει η διοικητική πράξη απέναντι στην οποία θα ήταν δυνατό να  υποβληθεί αίτημα ακύρωσης στο ΣτΕ

Μάλιστα, οι Αναρίθμητες κινηματικές δράσεις στην ΔΕ και την Α/τεε που ακολούθησαν της Απόφασης 193, με το αίτημα της ανάκλησης των συγκεκριμένων εκπροσώπων του ΤΕΕ και της δέσμευσης των επόμενων να μπλοκάρουν με κάθε τρόπο την εφαρμογή του 3986/11, συκοφαντήθηκαν από την τότε ηγεσία του ΤΕΕ (Σπίρτζη) ως φιλικές και διευκολυντικές της τότε Κυβέρνησης (Σαμαρά-Βενιζέλου).

Μέρος της Απόφασης 193 αποτελεί και η εξιστόρηση (!) της συνάντησης της 24-7-2012 μεταξύ υπηρεσιακών παραγόντων του ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ με την Γεν. Διευθύντρια του Υπουργείου κα.Δεδούλη και η αθέτηση της συμφωνίας (!) από την πλευρά του Υπουργείου που προέβλεπε:

1. ότι ο χρόνος ασφάλισης ως μισθωτός δεν θα προσμετρείται για την κατάταξη σε ασφαλιστική κατηγορία ως ελεύθερος (έγινε δεκτό με εξαίρεση τον κλάδο της ειδικής προσαύξησης)

2. ότι για την ειδική προσαύξηση δεν θα υπάρξει μετάταξη σε επόμενες ασφαλιστικές κατηγορίες

3. ότι θα αποσαφηνιστεί ο όρος άνεργος μηχανικός

Η ίδια λοιπόν η απόφαση 193 αποτυπώνει και το πραγματικό περιεχόμενο «διαφωνίας» και «διαπραγμάτευσης» των εκπροσώπων των μηχανικών με τον 3986/11, περιεχόμενο που συμπίπτει και με το περιεχόμενο της προσχηματικής προσφυγής του ΤΕΕ κατά της απόφασης 193.

Πράγματι στις 27-9-2012 υποβλήθηκε εκ μέρους του ΤΕΕ σχετική αίτηση ακύρωσης της 193/23-8-12 στο ΣτΕ, από τους κκ Σπίρτζη (νυν Υπουργό ΣΥΡΙΖΑ) και Ξεκαλάκη (νυν γγ ΚΕ ΠΑΣΟΚ) η οποία με βάση το περιεχόμενο της απορρίφθηκε με την 117/2015 με 2 αποστομωτικά επιχειρήματα: 

- το ίδιο το ΔΣ του ΕΤΑΑ ομόφωνα αποφάσισε την 193, διατυπώνοντας διαφορετική νομική ερμηνεία του Νόμου 3986/11 από την ερμηνεία του Υπουργείου, συνεπώς η ερμηνεία του είναι επί της εφαρμογής και όχι επί της μη εφαρμογής 

- η εντολή της Εποπτεύουσας του Ταμείου Αρχής (Υπουργείο) δεν είναι κατά το νόμο δεσμευτική για το ΔΣ

Μας είπε λοιπόν το ΣτΕ ότι δεν είναι δυνατό να προσφεύγουμε εναντίον του εαυτού μας.  

Ιδιαίτερα διαφωτιστικό είναι το ίδιο το κείμενο της προσφυγής του ΤΕΕ κατά της 193 (την οποία οι εκπρόσωποί του υπερψήφισαν), καθως αποκαλύπτει και το πολιτικό σκεπτικό βάσει του οποίου υποβλήθηκε, και η οποία βασίζεται στα εξής:

1. ότι ο Νόμος προέβλεπε Υπουργική Απόφαση για την εφαρμογή του μετά από γνώμη του ΕΤΑΑ, συνεπώς οι διευκρινήσεις του Υπουργείου δεν έχουν τέτοια υπόσταση και δεν αποτελούν κανονιστικές πράξεις (!)

2. ότι η ημερομηνία εφαρμογής μετατράπηκε από 1-1-2012 σε 1-7-2011 (!)

3. ότι για την επιβάρυνση στους προ του ’93 ασφαλισμένους δεν προβλέπονται οι αντίστοιχες εκπτώσεις της πρώτης 5ετίας ασφάλισης (!)

4. ότι οι «άνεργοι» μηχανικοί δεν μπορούν να κάνουν χρήση της εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ, ελλείψει του κατά το Νόμο ορισμού του άνεργου μηχανικού

Η προσφυγή δεν αναφέρεται:

1. στην κατάργηση της αρχής της ισονομίας μεταξύ ασφαλισμένων ΕΕ-μισθωτών, όπως και μεταξύ ασφαλισμένων προ και μετά του ‘93

2. στην κατάργηση της αρχής της αναλογικότητας, εφόσον η υποχρεωτική υπαγωγή σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία, δεν συνάδει αναγκαστικά με την αύξηση της εισφοροδοτικής δυνατότητας του ασφαλισμένου

3. στην υπόκρυψη εξαρτημένης σχέσης εργασίας σε πολλές περιπτώσεις ΕΕ

4. στην πλήρη εξαίρεση του εργοδότη σε όλο το φάσμα και τις διακρίσεις εφαρμογής του Νόμου

5. στην μείωση των ασφαλιστικών εσόδων που συνεπάγεται η αύξηση των εισφορών όπως προκύπτει από τις σχετικές αναλογιστικές μελέτες

6. στον εξαναγκασμό σε παραίτηση από την ιδιότητα του μηχανικού, για όσους συναδέλφους μέσα στην βαθιά κρίση του κατασκευαστικού κλάδου, δεν κατάφεραν να προσεγγίσουν τις αναγκαίες επιχειρηματικές επιδόσεις του Νόμου

7. στην ύπαρξη και άλλης νομοθεσίας εκτός του 3986/11, βάσει της οποίας οι διοικήσεις των Ταμείων δεν είναι δυνατόν να αποφασίζουν ενάντια στο συμφέρον των ασφαλισμένων τους

Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι πριν την 193, αλλά κυρίως μετά από αυτή, και υπό το βάρος αλλεπάλληλων κινητοποιήσεων των μηχανικών, υπήρξαν αποφάσεις αναστολής της εφαρμογής του 3986/11 (με αλλαγή ψήφου των εκπροσώπων των μηχανικών), με σημαντικότερη την 228/Θέμα1/29-4-2013, βάσει της οποίας η εφαρμογή του 3986/11 αναστέλλεται ως την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ.

Η δημοσιοποίηση της απόφασης 117/2015 του ΣτΕ στις 13-3-2015, λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο της προσφυγής, δεν κρίνει την ουσία του ζητήματος, αλλά την διοικητική νομιμότητα των πράξεων και το καθεστώς κάτω από το οποίο λήφθηκε η 193. Αντί όμως η 117/2015 να εξοπλίσει τους εκπροσώπους των μηχανικών (ΤΣΜΕΔΕ, ΕΤΑΑ) με το επιπλέον επιχείρημα της μη δεσμευτικής για τα Ταμεία ερμηνείας του Υπουργείου (κατά την άποψη του ΣτΕ), εντούτοις αξιοποιήθηκε υπέρ μιας νέας προσπάθειας εφαρμογής του 3986/11 και μάλιστα με αναδρομική ωρίμανση των ασφαλιστικών κατηγοριών και με την ομόφωνη (πάλι) ψήφο των εκπροσώπων των μηχανικών.

Συγκεκριμένα, με τις ομόφωνες αποφάσεις 379/21ο/23-12-2015 του ΕΤΑΑ (Βασιλείου, Μούζιος, Πλατσάκης) και 410/23ο/8-2-2016 του ΤΣΜΕΔΕ (Βασιλείου, Κολοβός, Τσουρέκας, Μούζιος, Καρκαντζός) αποφασίζεται η αναδρομική αναζήτηση των ασφαλιστικών εισφορών που θα προέκυπτε από την έγκαιρη εφαρμογή (1-7-2011) της υποχρεωτικής κατάταξης και μετάταξης σε επόμενη ασφαλιστική κατηγορία, σε 10 εξαμηνιαίες δόσεις. Η 410 εισήχθηκε τουλάχιστον δύο φορές στην Η.Δ. του ΕΤΑΑ (στις 17 κ 24-2-2016) και τελικώς δεν συζητήθηκε. 

Το προφανές ερώτημα είναι το εξής: 

Γιατί οι εκπρόσωποι των μηχανικών στο ΤΕΕ, το ΤΣΜΕΔΕ και το ΕΤΑΑ νομιμοποιούν με την ψήφο τους καταστρεπτικές για τους μηχανικούς αποφάσεις, δεν διαφωνούν, δεν απέχουν, δεν παραιτούνται, δεν ενημερώνουν ώστε να δοθεί η δυνατότητα κινηματικής απάντησης, εντούτοις επιχειρούν να διαχειριστούν επικοινωνιακά τη στάση τους, με αντιφατικό τρόπο, ψηφίζοντας μία «έτσι» και μία «αλλιώς», λέγοντας και ξελέγοντας. Αποφάσεις που δεν περιορίζονται στον 3986, αλλά την ληστεία των αποθεματικών του ΤΣΜΕΔΕ μέσω της Attica Bank, την αφαίρεση επαγγελματικών δικαιωμάτων από το Δίπλωμα του Μηχανικού κλπ.

Η απάντηση που αποδίδει τη στάση τους αυτή σε συναλλαγή, προσωπικό όφελος, εξάρτηση από τις εντολές των συνδικαλιστικών τους παρατάξεων, είναι απάντηση περιορισμένου πολιτικού βάθους, απάντηση που πηγάζει από μια παρωχημένη λογική δήθεν ενιαίων συμφερόντων των μηχανικών.

Γυρνώντας στο ποιοι πραγματικά επιδιώκεται να τσακιστούν και να αποβληθούν από το Επάγγελμα ή την Χώρα με την εφαρμογή του 3986/11, ή πολλώ δεν μάλλον με την αναδρομική εφαρμογή του, διαπιστώνουμε ότι δεν πρόκειται 

ούτε για τους δημόσιους υπαλλήλους,

ούτε για τους τυπικά ιδιωτικούς υπαλλήλους,

ούτε για τους ασφαλισμένους προ του ’93,

ούτε για τους ελεύθερους επαγγελματίες–εργοδότες, που εκμεταλλεύονται συναδέλφους τους μηχανικούς ως μισθωτούς με «μπλοκάκι», χωρίς να δίνουν δεκάρα τσακιστή εργοδοτικές εισφορές,

ούτε βέβαια το ημι-μόνιμο συνδικαλιστικό προσωπικό πέριξ του ΤΕΕ.

Τα κοινωνικά στρώματα που πραγματικά τσακίζονται είναι οι νέοι μισθωτοί με μπλοκάκι, οι νέοι αυτοαπασχολούμενοι και οι άνεργοι μηχανικοί, που αδυνατούν να εγγράψουν τους δικούς τους κοινωνικούς όρους μέσα από την δική τους ενιαία ταξική συνδικαλιστική έκφραση στο εσωτερικό του ΤΕΕ, και έτσι τα κοινωνικά τους συμφέροντα όχι απλώς ηγεμονεύονται, αλλά απαλείφονται στην διαδικασία εκπροσώπησης του ΤΕΕ προς το ΤΣΜΕΔΕ, το ΕΤΑΑ, την Τράπεζα Αττικής κλπ. 

Τα στρώματα αυτά των μηχανικών αν και βρίσκονται στον πυρήνα μιας καθόλα ταξικής επίθεσης, δεν καταφέρνουν να εκφράσουν τα δικά τους ταξικά συμφέροντα με μόνιμο και οργανωμένο τρόπο και η πρωτοβουλιακή κινητοποίηση τους συνήθως «εξατμίζεται» μέσα από τρεις αλληλοτροφοδοτούμενες λογικές:

1. της δήθεν ανεξάρτητης, ανένταχτης, ακομμάτιστης πάλης, που στην πραγματικότητα καταλήγει απολίτικη πάλη, όταν δεν αποδίδει ισότιμα την πολιτική ευθύνη σε όλους ανεξαιρέτως τους εκπροσώπους των μηχανικών που υπερψήφισαν την εφαρμογή του 3986/11

2. της δήθεν ενωτικής και στο όνομα «όλων» των μηχανικών πάλης, που «όλοι» πλήττονται από τον 3986/11, και «όλοι» μαζί πρέπει να αντιδράσουμε, και να μην «διασπαστούμε» γιατί δεν θα καταφέρουμε τίποτα

3. της δήθεν ματαιότητας ανατροπής ενός πολύ αρνητικού ευρύτερου πολιτικού συσχετισμού, αλλά και του πολιτικού συσχετισμού στο εσωτερικό του κλάδου

Ιδιαίτερα η ανοχή και πολιτική κάλυψη συγκεκριμένων εκπροσώπων των μηχανικών και η αποδοχή τους ως «ενός προβληματικού μέρους του κινήματος» έχει μακροπρόθεσμα ανυπολόγιστες συνέπειες για το κίνημα και την πολιτική αξιοπιστία του, και κυρίως για την εμπλοκή των πιο χτυπημένων κοινωνικών στρωμάτων.   

Είναι διαφορετικό ένας νόμος να εφαρμόζεται με τη σύμφωνη γνώμη των επίσημων συνδικαλιστικών φορέων και διαφορετικό να εφαρμόζεται με τον αυταρχισμό, τη βία ή με το Veto του Κυβερνητικού Επιτρόπου στο ΔΣ του ΕΤΑΑ. Εφαρμογή νόμου χωρίς όρους κοινωνικής συναίνεσης σημαίνει αργά ή γρήγορα μη εφαρμογή του νόμου.

Οι εκπρόσωποι των μηχανικών δεν πρόδωσαν λοιπόν κανέναν, έδρασαν ως γνήσιοι εκπρόσωποι κοινωνικών συμφερόντων που δεν θίγονται ή θίγονται ηπιότερα από τον 3986/11, έδρασαν υπό το σκεπτικό της κοινωνικής νομιμοποίησης κυβερνητικών αποφάσεων που προστατεύουν ακριβώς αυτή την ηπιότερη επίπτωση του Νόμου στα κοινωνικά στρώματα που εκπροσωπούν (προ του ’93, ΔΥ, τυπικά μισθωτούς, εργοδότες ΕΕ κλπ).

Είναι απολύτως ενδεικτικό ότι ακόμα και η συλλογικότητα μας (και άλλες που μιλούν στο όνομα των πληττώμενων μηχανικών), που σήμερα αναλαμβάνει μια σημαντική πρωτοβουλία ενημέρωσης και διαλόγου για το νέο Ασφαλιστικό, και που με μεγάλη συνέπεια και επιμονή λίγων μόνων ανθρώπων συνεχίζει να καταβάλλει μια μεγάλη κινηματική προσπάθεια,

δεν έχει ακόμα καταγγείλει τη στάση των εκπροσώπων των μηχανικών στις αποφάσεις αναδρομικής εφαρμογής του 3986/11 (379/ΕΤΑΑ και 410/ΤΣΜΕΔΕ) και σε αντίθεση με την 193 δεν έχει απαιτήσει τις παραιτήσεις τους,

αφήνοντας παρά πολλά ερωτηματικά για το αν τελικά επιδιώκει να εκφράσει όχι «όλους» τους μηχανικούς γενικώς, αλλά ιδιαίτερα τα κοινωνικά στρώματα που βρίσκονται στον πυρήνα της επίθεσης.

Επιτρέψτε μου τελειώνοντας να αναφερθώ στο περιεχόμενο ορισμένων διατάξεων του νέου σχεδίου του Ασφαλιστικού και Φορολογικού Νόμου, αλλά και στην ανοιχτά φιλοκυβερνητική στάση που υιοθετεί αυτές τις μέρες ο επίσημος συνδικαλισμός, των ΓΣΕΕ, ΕΣΗΕΑ, ΑΔΕΔΥ, ΤΕΕ, ΔΣΑ κλπ, και πως αυτά τα δυο σχετίζονται. 

1. βίαιη μείωση του συνταξιοδοτικού κόστους, αλλά με σταδιακή προσαρμογή στις υφιστάμενες συντάξεις

2. έμμεση αναγνώριση εργοδοτικής εισφοράς στο μπλοκάκι, αλλά μόνο για την κύρια σύνταξη και χωρίς σαφείς διατάξεις

3. εκπτώσεις στις εισφορές των ΕΕ ανάλογα με το εισόδημα, αλλά με σημαντικό ελάχιστο πλαφόν

4. εκπτώσεις στις εισφορές των νεοεισερχόμενων ΕΕ, αλλά απαιτητές οι διαφορές για τη συνταξιοδότηση

5. υπαγωγή των ακραίων εισπρακτικών μέσων του ΚΕΑΟ στη γενική γραμματεία δημοσίων εσόδων, αλλά και θεσμοθέτηση των μηνιαίων εισφορών

6. συμβολική συμμετοχή κοινωνικών φορέων στην διοίκηση του ΕΦΚΑ, αλλά επιστολική και ηλεκτρονική ψήφος στα σωματεία του 1264/82 

7. διατήρηση του 3986/11 για τις εισφορές του 2016, αλλά «ανοιχτό» το θέμα των αναδρομικών 

8. εξαίρεση της εγγυοδοσίας και πιστοδοσίας του ΤΣΜΕΔΕ από το νέο ενιαίο ταμείο κ.α.

Όλες οι παραπάνω είναι διατάξεις που επιχειρούν από τη μια να εφαρμόσουν στο ακέραιο τα Μνημόνια και τις επιδιώξεις του Κεφαλαίου και της ΕΕ, από την άλλη «κλείνουν» το μάτι σε συγκεκριμένα κοινωνικά στρώματα. Χωρίς να τα διασώζουν ή να τα εξαιρούν από την επίθεση, επιχειρούν να τα αντιμετωπίσουν με ένα πιο ήπιο τρόπο. Αυτός είναι και ο πυρήνας της κοινωνικής νομιμοποίησης που διαθέτει ή επιδιώκει να διατηρήσει η Κυβέρνηση σε αυτή τη φάση ελέγχοντας τις επίσημες μορφές συνδικαλιστικής εκπροσώπησης.

Παρά την σημαντική απονομιμοποίηση των παραδοσιακών μορφών κοινωνικής εκπροσώπησης (πολιτικά κόμματα, συνδικάτα του 1264/82 κλπ), οι διαταξικές επαγγελματικές ενώσεις όπως το ΤΕΕ συνεχίζουν σήμερα να αποτελούν μορφές κοινωνικής εκπροσώπησης συγκεκριμένων κοινωνικών ελίτ, έναντι της κοινωνικής πλειοψηφίας του κλάδου, αλλά και έναντι της κοιωνικής πλειοψηφίας. Κοινωνικών συμφερόντων που συνεχίζουν να εγγράφονται σε ένα νέο και σαφώς πιο συρρικνωμένο κοινωνικό συμβόλαιο, κάτω από την πολιτική ηγεμονία του Κεφαλαίου. 

Μέσα σε αυτό το συμβόλαιο σε κάθε εποχή, σε κάθε καπιταλιστική κρίση και αναλόγως του επιπέδου της ταξικής πάλης, εγγράφεται και η ηπιότερη (προνομοιακή) μορφή εκμετάλλευσης ορισμένων ενδιάμεσων κοιωνικών στρωμάτων, με τη μορφή της «εξαίρεσής» ή ιδιαίτερης αντιμετώπισης τους.

Ιδίως για στρώματα που ανεξαρτήτως της νομικής υπόστασης της εργασιακής τους σχέσης (ιδιωτικό ή δημοσίου δικαίου) επιτελούν σημαντικές λειτουργίες του καπιταλιστικού κράτους στη δημόσια διοίκηση, την εκπαίδευση, την υγεία, τη θεσμική λειτουργία (δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δικαστές), την τεχνική υπαγωγή της τεχνολογίας στο Κεφάλαιο (μηχανικοί, τεχνικοί, κλπ). 

Συνεπώς σε όλες τις μορφές κοινωνικής εκπροσώπησης, στα πολιτικά κόμματα, στον συνδικαλισμό, στην τοπική αυτοδιοίκηση κλπ, δεν πρέπει να αναγωνρίζουμε συνεπείς και προδότες, παρά μόνο κοινωνικά συμφέροντα και κοινωνικές προσδοκίες, ανταγωνιστικά με άλλα συμφέροντα και άλλες προσδοκίες.

Γι’ αυτό και η ανάσχαιση της ολομέτωπης επίθεσης που δεχόμαστε, προϋποθέτει την αυτοτελή συσπείρωση των πιο σκληρά πληττόμενων στρωμάτων των Μηχανικών και η μετεξέλιξη τους από κοινωνική πλειοψηφία σε πολιτική πρωτοπορία του Κλάδου.

Σπύρος Κοντομάρης

Χημικός Μηχανικός