Μπλόκο αντισυνταγματικότητας στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο Κατρούγκαλου βάζει, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία εκλήθη να γνωμοδοτήσει, όπως γίνεται κάθε φορά που κατατίθενται νομοσχέδια δημοσιονομικού ενδιαφέροντος στη Βουλή. Σύμφωνα με το σκεπτικό που συντάχθηκε απο την Ολομέλεια η οποία συνεδρίασε για ναγνωμοδοτήσει σχετικά, το Ελεγκτικό Συνέδριο θεωρεί ότι διατάξεις του Ασφαλιστικού Νομοσχεδίου είναι αντισυνταγματικές, εστιάζοντας ως θεμέλιο λίθο αυτής της αντισυνταγματικότητας στο γεγονός ότι εντάσσονται σε έναν φορέα δημόσιοι με ιδιωτικούς υπαλλήλους (π.χ ΕΤΑΠΜΜΕ το οποίο είναι ιδιωτικού δικαίου ταμείο, χωρίς καμία δημόσια χορηγία απο συστάσεως του).
Χαρακτηριστικά μάλιστα η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου αναφέρει ότι το νομοσχέδιο "εφόσον στηρίζεται στην ενιαία ασφαλιστική αντιμετώπιση προσώπων που σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορούν να υπαχθούν στον ίδιο ασφαλιστικό οργανισμό, εγείρει ζήτημα αντισυνταγματικότητας στο σύνολό του, καθόσον ανατρέπεται το νομοθετικό του θεμέλιο".
Αλλαγή του Συντάγματος
Εν ολίγοις οι δικαστές κρίνουν πως για να προχωρήσει αυτή η θεμελιακή ασφαλιστική αναπροσαρμογή για εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους θα πρέπει να αλλάξει το ίδιο το Σύνταγμα: "Συνεπώς, η υπαγωγή με νόμο σε ενιαίο ασφαλιστικό οργανισμό των δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών με τους λοιπούς εργαζόμενους δεν συνάδει με τη θέση που το ισχύον Σύνταγμα επιφυλάσσει σ’ αυτούς, δεδομένου ότι αυτή συνιστά συνταγματικό κεκτημένο, η ανατροπή του οποίου απαιτεί αναθεώρηση των σχετικών συνταγματικών διατάξεων. Περαιτέρω, η ρύθμιση αυτή θέτει ζήτημα αντίθεσης στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης που απορρέει από το κράτος δικαίου, δοθέντος ότι η υπαγωγή των εργαζομένων στο σύστημα κοινωνικής ή επαγγελματικής ασφάλισης αποτελεί ουσιώδη παράγοντα που εκτιμάται κατά την επιλογή του επαγγέλματος. Ενόψει αυτών, το υπό εξέταση σχέδιο νόμου, εφόσον στηρίζεται στην ενιαία ασφαλιστική αντιμετώπιση προσώπων που σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορούν να υπαχθούν στον ίδιο ασφαλιστικό οργανισμό, εγείρει ζήτημα αντισυνταγματικότητας στο σύνολό του, καθόσον ανατρέπεται το νομοθετικό του θεμέλιο".
Επι της ουσίας υιοθετήθηκε η άποψη του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, Μιχαήλ Ζυμής, ο οποίος ως βασικά δυο ζητήματα.α) Την ανυπαρξία αναλογιστικών μελετών αλλά και Β) την υπαγωγή δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων σε έναν φορέα, κάτι που κρίνεται θεμελιωδώς αντισυνταγματικό. Ανέφερε ο επίτροπος:
"Δεν συνάγεται ότι έχουν συνταχθεί και ληφθεί υπόψη αναλογιστικές μελέτες, ώστε να μπορεί να τεκμηριωθεί ότι το πλέγμα των διατάξεων αυτών και οι απονεμόμενες εφεξής παροχές, σε συνδυασμό με τα επιβαλλόμενα στους ασφαλισμένους βάρη θα λειτουργήσει μελλοντικά επ’ ωφελεία των συνταξιούχων και θα επιφέρει, έστω και μακροπρόθεσμα, μία δίκαιη εξισορρόπηση του ευρύτερου κοινωνικού συμφέροντος (βιωσιμότητα συνταξιοδοτικού συστήματος) με τον νυν επιχειρούμενο περιορισμό των δικαιωμάτων και των νομίμων προσδοκιών τους, ούτε και αιτιολογείται η αδυναμία θεσμοθέτησης ηπιότερων εναλλακτικών μέτρων για την κατηγορία των συνταξιούχων που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος σχεδίου νόμου και να εξετασθεί η συνολική επιβάρυνσή της από τα διαδοχικώς θεσπιζόμενα σε βάρος της μέτρα (άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος).
Β) "Ενόψει του διατυπούμενου κανόνα περί υπαγωγής του συνόλου των ασφαλισμένων, ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, σε έναν μοναδικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης πρέπει να σημειωθεί η προγενέστερη θέση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που εκφράστηκε με τα πρακτικά της 4ης Ειδικής Συνεδρίασης της 29ης Ιουνίου 2010, σύμφωνα με την οποία η ένταξη των τακτικών δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν συνάδει με τις συνταγματικές διατάξεις των άρθρων 103, 73 παρ. 2, 98 παρ. 1 περ. δ και στ, 80 παρ. 1 και 88 παρ. 2 και μεταβάλλει την αποκλειστική δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου".
Θολός και άγνωστος είναι ο τρόπος λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), σημειώνει ο κ. Ζυμής. Ειδικότερα, αναφέρει:
"Σχετικά με τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), ο οποίος κατά τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1.α "συστήνεται με τις διατάξεις του παρόντος νόμου", πρέπει να σημειωθεί ότι σε καμία διάταξη του υπόψη σχεδίου δεν προσδιορίζονται άλλα ουσιώδη στοιχεία αυτού, όπως, ενδεικτικά, η νομική μορφή, ο τρόπος λειτουργίας, τα όργανα και το προσωπικό, οι αρμοδιότητες, ο βαθμός λειτουργικής και οικονομικής εξάρτησης από το Δημόσιο, ο χρόνος σύστασης και η διαχείριση εισπραττομένων εισφορών".
Οι βουλευτές και οι δήμαρχοι
Μπορεί τελικά να υπάρξει αλλαγή στο καθεστώς εξαίρεσης των βουλευτών πριν το 2012 μετά την κατακραυγή απο το σύνολο σχεδόν της κοινωνίας, αλλά και ο Επίτροπος στηλίτευσε αυτές τις εξαιρέσεις, αφού σημειώνει ότι υπάρχουν παρά το γεγονός ότι με το νομοσχέδιο "επιδιώκεται ως γενικός κανόνας η λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης":
"Εισάγεται εξαίρεση, για τους παθόντες από τρομοκρατική ενέργεια ή βίαιο συμβάν, όσους δικαιούνται πολεμική σύνταξη ή σύνταξη αναπήρου οπλίτη ειρηνικής περιόδου ή σύνταξη Εθνικής Αντίστασης ΟΓΑ ή ανασφάλιστου Αγωνιστή Εθνικής Αντίστασης, λογοτέχνες – καλλιτέχνες που δικαιούνται σύνταξη από το Δημόσιο, βουλευτές και αιρετά όργανα των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμίδας, όσους λαμβάνουν προσωπικές συντάξεις καθώς και όσους δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας η οποία προήλθε εξαιτίας της υπηρεσίας και ένεκα ταύτης. Παρατηρείται ότι οι εν λόγω εξαιρέσεις εισάγονται παρά το γεγονός ότι με τις εισαγόμενες ρυθμίσεις επιδιώκεται ως γενικός κανόνας η λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης βάσει ενιαίων κανόνων για όλους, χωρίς διακρίσεις (άρθρο 1 παρ. 3), για το σκοπό δε αυτό γίνεται προσπάθεια ενοποίησης πλήθους διαφορετικών περιπτώσεων (είναι χαρακτηριστική η αναφορά στην αιτιολογική έκθεση περί συντάξεων του ΙΚΑ, υπολογιζομένων με 930 διαφορετικούς τρόπους)".
Ο επίτροπος θεωρεί πως υπάρχουν και άλλες επιμέρους αντισυνταγματικότητες και υποβάλλει σχετικές νομοτεχνικές παρατηρήσεις.
Ενστάσεις για κρατική χρηματοδότηση, ποσοστά αναπλήρωσης
Η πλειοψηφία της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου κάνει λόγο για "αοριστία και αντίφαση" σε διατάξεις στις οποίες αναφέρεται πως καταργείται η κρατική χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, το κράτος φέρεται να διατηρεί πλήρη εγγυητική υποχρέωση για το σύνολο των ασφαλιστικών παροχών. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η πλήρης διακοπή της δυνατότητας της κρατικής χρηματοδότησης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης θέτει ζήτημα συμβατότητας με το Σύνταγμα, σημειώνεται .
Παράλληλα, η πρόβλεψη καταβολής του πλήρους ποσού της εθνικής σύνταξης μόνο για τους συνταξιούχους με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω κρίνεται αδικαιολόγητη, , καθόσον και η αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω συνιστά ήδη μια ιδιαίτερα σοβαρή κατάσταση και είναι ανάλογη ολικής ανικανότητας.
Επισημαίνεται επίσης πως η επιλογή των προβλεπόμενων ποσοστών αναπλήρωσης δεν τεκμηριώνεται με βάση ειδικές αναλογιστικές μελέτες, καθόσον πρέπει να προκύπτει η ύπαρξη μιας δίκαιης αναλογίας μεταξύ μισθού ενεργείας και ύψους της σύνταξης.
Εξάλλου, τονίζεται ότι δεν ορίζεται το νομοθετικό καθεστώς που θα διέπει τον τρόπο καταβολής της οικογενειακής παροχής (συζύγου και τέκνων) σε όσους έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί πριν από τη θέση σε ισχύ του νομοσχεδίου αυτού, και επιβάλλεται, για την αποφυγή ερμηνευτικών προβλημάτων, να οριστεί.
Τα ποσοστά σύνταξης, που δικαιούται ο επιζών σύζυγος ή τα τέκνα του θανόντος συνταξιούχου ή ασφαλισμένου (50% και 25% αντίστοιχα ή 25% και 50% για ορφανό τέκνο και από τους δύο γονείς αναλόγως αν δικαιούται σύνταξης από τον ένα ή και τους δύο γονείς), επιφέρουν υπέρμετρη μείωση στη σύνταξη των προσώπων αυτών σε σχέση με το ποσό της σύνταξης που δικαιούνται, εγείροντας σοβαρό ζήτημα παραβίασης του Συντάγματος.
Επιβάλλεται να διευκρινιστεί αφενός αν η έννοια "του καθαρού ποσού των συντάξεων", που λαμβάνουν οι δικαιούχοι ασφαλισμένοι, ταυτίζεται με το καταβαλλόμενο ποσό σύνταξης, το οποίο λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή του προβλεπόμενου στην διάταξη αυτή ανωτάτου ορίου, αφετέρου αν το θεσπιζόμενο ανώτατο όριο καταβολής σύνταξης θα εξακολουθεί να ισχύει και μετά την 31.12.2018.
Εγείρει θέμα συμβατότητας με το Σύνταγμα, η διάταξη εκείνη σύμφωνα με την οποία στους συνταξιούχους του Δημοσίου, οι οποίοι απασχολούνται εκτός των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, οι ακαθάριστες συντάξεις, κύριες και επικουρικές, καταβάλλονται μειωμένες σε ποσοστό 60%.
Δεν είναι δεσμευτική
Να σημειωθεί ότι η άποψη του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν είναι δεσμευτική για τη διοίκηση, καθώς επίσης και ότι η άποψη της Ολομέλειας, ουσιαστικά, είχε προαναγγελθεί από τον περασμένο Αύγουστο και τον περασμένο Νοέμβριο, όταν είχε προβάλει ενστάσεις αντισυνταγματικότητας για τις τελευταίες συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου