Ενδοκυβερνητικές κόντρες παρέλυσαν την Εγνατία Οδό Α.Ε.

Δύο διοικήσεις σε ΔΕΚΟ εξαιτίας διαμάχης μεταξύ του αναπληρωτή υπουργού Υποδομών Χ. Σπίρτζη και του προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ Στ. Πιτσιόρλα

Της Χριστίνας Ταχιάου, δημοσιεύτηκε στη "Μακεδονία" την Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016. "Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα"...

Στην αρχή, κατά τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ παρέμεινε ουσιαστικά ακυβέρνητη. Σήμερα, η “Εγνατία Οδός Α.Ε.” πέρασε πλέον στο άλλο άκρο, καθώς διαθέτει δύο διοικήσεις: μία απερχόμενη, η οποία όμως εξακολουθεί να παραμένει στη θέση της κρατώντας τα ηνία της εταιρείας και μια επερχόμενη, η οποία ακόμη δεν έχει διαβεί το κατώφλι της "Εγνατία", αν και έχει παρέλθει ακριβώς ένας μήνας μετά την έγκριση που έλαβε από την αρμόδια επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής.

Αιτία αυτής της παραλυτικής αρρυθμίας δεν είναι άλλη από την υποβόσκουσα, εδώ και μήνες, άγρια διαμάχη μεταξύ του προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ Στέργιου Πιτσιόρλα με τον υπουργό Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη. Το απερχόμενο ηγετικό δίδυμο είναι της επιλογής Πιτσιόρλα, ενώ οι επίδοξοι αντικαταστάτες τους επελέγησαν από τον Σπίρτζη. Οι εκλεκτοί του υπουργού μπορεί να έλαβαν την έγκριση της επιτροπής της Βουλής, για να αναλάβουν όμως καθήκοντα θα πρέπει προηγουμένως να συγκληθεί η γενική συνέλευση της εταιρείας, η οποία όμως διαρκώς αναβάλλεται.

Η κρίση ως προς τα διοικητικά της “Εγνατία” άρχισε από τον Απρίλιο του 2015 και ένα από τα τελευταία επεισόδιά της γράφηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2016. Την ημέρα εκείνη, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας απέστειλε προς το Τμήμα Εμπορίου και Τουρισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας επιστολή, στην οποία διατυπώνει τις ανησυχίες του σχετικά με το εάν η λειτουργία του δ.σ. είναι εύρυθμη και σύννομη, ενημερώνοντας ότι έχουν αποσταλεί για καταχώριση στο ΓΕΜΗ πρακτικά συνεδρίασης -ούτε λίγο ούτε πολύ- παραποιημένα! Μάλιστα, επρόκειτο για συνεδρίαση που έγινε στις 10 Δεκεμβρίου 2015 και στην οποία συγκροτήθηκε σε σώμα το δ.σ., εκλέγοντας πρόεδρο, αντιπρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο έπειτα από σχετική πρόταση του προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ. Όμως, λίγες ημέρες αργότερα, στις 27 Δεκεμβρίου ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης προτείνει άλλα πρόσωπα για την ηγεσία της εταιρείας. Σύμφωνα με πρόταση του υπουργού, στις 7 Ιανουαρίου πέρασαν από την επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής ο Απόστολος Αντωνούδης, για τη θέση του προέδρου και η Γλυκερία Καλφακάκου για τη θέση της διευθύνουσας συμβούλου. Ο πρώτος διετέλεσε υποψήφιος δήμαρχος Πυλαίας Χορτιάτη με την υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και η δεύτερη ήταν υποψήφια βουλευτίνα με τον ΣΥΡΙΖΑ στην Α’ Θεσσαλονίκης και συγχρόνως δημοτική σύμβουλος στον κεντρικό δήμο.

Η πρώτη παραίτηση

Ο τραγέλαφος είχε αρχίσει από τις 30 Μαρτίου του 2015. Τότε, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γιώργος Σκόδρας, ο οποίος είχε αναλάβει καθήκοντα μόλις το Δεκέμβριο του 2014, έλαβε ένα email υπογεγραμμένο από τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας Γιώργο Σταθάκη και τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη. Με αυτό, του ζητήθηκε να απόσχει από οποιαδήποτε πράξη αναφορικά με προσφυγές συγκεκριμένης κατασκευαστικής εταιρείας εναντίον της “Εγνατία” και “να αναβάλει όλες τις εκκρεμείς υποθέσεις στα αρμόδια δικαστήρια μέχρι να ενημερωθεί το υπουργείο”. Ο κ. Σκόδρας απάντησε στις 31 Μαρτίου ότι θα υλοποιήσει την απόφαση του μετόχου (του υπουργείου) αλλά επισήμανε, όπως είχε αναφέρει και σε ενημερωτικό σημείωμα που είχε παραδώσει στον κ. Σπίρτζη ότι “η διαιώνιση της εκκρεμότητας αυτής (όπως και όλων των άλλων συναφών υποθέσεων) μόνο ζημία προκαλεί στην Εγνατία Οδός ΑΕ”, αναφέροντας τις συνέπειες για την εταιρεία. Στις 3 Απριλίου, ο κ. Σκόδρας έλαβε ένα email υπογεγραμμένο και πάλι από τους δύο υπουργούς, με το οποίο του ζητούσαν να υποβάλει άμεσα την παραίτησή του, καταλογίζοντάς του ότι καθυστέρησε να ενημερώσει αναφορικά με τις “εκκρεμείς υποθέσεις” και αφήνοντας αιχμές περί ευθύνης της δικής του διοίκησης γι’ αυτές. Την ίδια ημέρα, ο κ. Σκόδρας υπέβαλε την παραίτησή του.

Ο διορισμός προσωρινού

Μια εβδομάδα αργότερα, κι ενώ στην εταιρεία υπήρχε έλλειμμα διοίκησης ως προς το εκτελεστικό μέρος, με πράξη του ΤΑΙΠΕΔ ανακοινώθηκε ότι δεν γίνεται δεκτή η από τις 28 Ιανουαρίου υποβληθείσα παραίτηση του μέλους του Δ.Σ. Χρίστου Βάρδα. Παράλληλα, του ανατέθηκαν καθήκοντα αναπληρωτή προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου, καθώς και γενικού διευθυντή. Η εταιρεία απέστειλε τα έγγραφα στο Τμήμα Εμπορίου και Τουρισμού προκειμένου να γίνει η καταχώριση στο ΓΕΜΗ, όμως, η απάντηση ήταν ότι απαιτούταν απόφαση του δ.σ. προκειμένου αυτό να συμβεί. Πράγματι, έγινε συνεδρίαση και το δ.σ. εξέλεξε τον κ. Βάρδα. Ωστόσο, από την πλευρά του υπουργείου δεν έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες προκειμένου ο κ. Βάρδας να περάσει από την επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής, όπως έπρεπε να έχει γίνει.

Στο ενδιάμεσο είχε παραιτηθεί από το δ.σ. της “Εγνατίας” ο εκπρόσωπος του ΤΑΙΠΕΔ Άρης Καλλιπολίτης, καθώς η τότε αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη είχε ζητήσει τις παραιτήσεις των μελών του δ.σ. του Ταμείου. Έτσι, και με την παραίτηση του Γιώργου Σκόδρα που είχε προηγηθεί, το δ.σ. της “Εγνατίας” είχε μείνει πενταμελές, αποτελούμενο από τους κυρίους Χρήστο Βάρδα, Ζαφείριο Σακελλάρη, Εμμανουήλ Κελαϊδάκη, Δημήτριο Σαρηγιάννη και Κωνσταντίνο Χατζή.

Στις 7 Σεπτεμβρίου συγκλήθηκε έκτακτη γενική συνέλευση, στη διάρκεια της οποίας αποφασίστηκε να τοποθετηθούν δύο νέα μέλη στο Δ.Σ., οι Δημήτριος Ρούτος και Γεώργιος Κολλιόπουλος. Στις 8 Οκτωβρίου, ο κ. Βάρδας έστειλε στο ΤΑΙΠΕΔ επιστολή θέτοντας την παραίτησή του στη διάθεση του Ταμείου. Επανήλθε με επιστολή στις 3 Νοεμβρίου, ενημερώνοντας ότι η τελευταία ημέρα άσκησης των καθηκόντων του θα ήταν η 10η Νοεμβρίου, ημέρα συνεδρίασης του δ.σ. της “Εγνατία”. Στη συνεδρίαση εκείνη, ο αντιπρόεδρος της εταιρείας Ζαφείριος Σακελλάρης ανέλαβε προσωρινά τα καθήκοντα του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου.

Πέρασε του Πιτσιόρλα

Έκτοτε, ο κ. Βάρδας δεν συμμετείχε στις συνεδριάσεις του δ.σ., έως τις 10 Δεκεμβρίου 2015, στη συνεδρίαση 885. Τότε, ο κ. Σακελλάρης ζήτησε την εκλογή νέου προέδρου και διοικητικού συμβούλου της εταιρείας εκτός ημερησίας διατάξεως, κάτι που δεν δέχτηκαν τρία μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τα οποία αιφνιδιάστηκαν από την ενέργεια και αποχώρησαν από τη συνεδρίαση, διαφωνώντας με τη μέθοδο που ακολουθήθηκε. Πρόκειται για τους κυρίους Κελαϊδάκη, Σαρηγιάννη και Χατζή. Τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη (Βάρδας, Σακελλάρης, Ρούτος, Κολλιόπουλος) εξέλεξαν στη θέση του προέδρου τον Δημήτριο Ρούτο και του διευθύνοντος συμβούλου τον Γεώργιο Κολλιόπουλο, έπειτα από πρόταση του προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ κ. Πιτσιόρλα. Ωστόσο, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 20 του νόμου 2190/1920, η αποχώρηση των μελών από συζήτηση θέματος εκτός ημερησίας διατάξεως συνεπάγεται την ακυρότητα οποιασδήποτε αποφάσεως τυχόν ληφθεί σχετικά. Να σημειωθεί, επίσης, ότι ούτε οι κύριοι Ρούτος και Κολλιόπουλος πέρασαν από τη διαδικασία της επιτροπής ΔΕΚΟ της Βουλής, όπως είχε συμβεί και με τον κ. Βάρδα.

Άκυρη η εκλογή

Μέλος του δ.σ. εξ αυτών που είχαν αποχωρήσει από τη συνεδρίαση, υπέβαλε λίγες ημέρες αργότερα υπόμνημα - ερώτημα προς τη νομική υπηρεσία της εταιρείας σχετικά με τη νομιμότητα της διαδικασίας. Επ’ αυτού, η νομική υπηρεσία απάντησε στις 14 Ιανουαρίου 2016 ότι η απόφαση ανασυγκρότησης του δ.σ. είναι άκυρη, ότι οι δικαιοπραξίες στις οποίες προέβη έκτοτε (10.12.2015) το δ.σ. και οι εξουσιοδοτήσεις θεωρούνται ως μηδέποτε γενόμενες. Με το ίδιο έγγραφο, η υπηρεσία επέστησε την προσοχή των μελών του δ.σ. στο γεγονός ότι στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης κατατέθηκε, προκειμένου να καταχωρηθεί στο ΓΕΜΗ του Εμπορικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, “αντίγραφο (δηλ. έγγραφο που συντάχθηκε κατ’ απομίμηση του πρωτοτύπου) του πρακτικού της συνεδρίασης από ανυπόστατο (ανύπαρκτο) πρωτότυπο έγγραφο”. Κατόπιν τούτου, ενημερώθηκε σχετικά το Τμήμα Εμπορίου και Τουρισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Διοίκηση σε αναμονή

Η μεθόδευση αυτή εξόργισε τον κ. Σπίρτζη, ο οποίος αποφάσισε να δράσει. Ο υπουργός θεώρησε ως μη γενόμενο το διορισμό της νέας ηγεσίας από τον πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ και προχώρησε στην επιλογή δικής του ηγετικής ομάδας. Αποτέλεσμα όλων αυτών των πρωτοφανών χειρισμών είναι η “ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.” να διοικείται αυτήν τη στιγμή από μια διοίκηση (Ρούτος, Κολλιόπουλος) υπό αμφισβήτηση ως προς τη νομιμότητα της εκλογής της. Παράλληλα, υπάρχει μια διοίκηση (Αντωνούδης, Καλφακάκου) σε αναμονή ανάληψης των καθηκόντων της. Ο λόγος για τον οποίον δεν έχουν, ακόμη, αναλάβει τα καθήκοντά τους οι δυο τελευταίοι είναι ότι δεν έχει συγκληθεί η γενική συνέλευση από τον μέτοχο (το Δημόσιο) προκειμένου να τους ορίσει ως μέλη του δ.σ. Ο υπουργός Υποδομών κ. Σπίρτζης, παραδέχεται την καθυστέρηση και πιστεύει ότι το ζήτημα θα διευθετηθεί σύντομα. “Ναι, έπρεπε να έχουμε ενεργήσει νωρίτερα”, δηλώνει στη “ΜτΚ” σε τηλεφωνική επικοινωνία. “Θα συγκαλέσω τη γενική συνέλευση το συντομότερο δυνατό και θα λυθεί η εκκρεμότητα. Το καθυστέρησα και θεωρώ ότι μπορεί και να υπάρχουν θέματα νομιμότητας με πράξεις της διοίκησης”.

Ο Απόστολος Αντωνούδης, ο οποίος πέρασε από την επιτροπή ΔΕΚΟ της Βουλής για τη θέση του προέδρου, δηλώνει στη “ΜτΚ” ότι τόσο ο ίδιος, όσο και η Γλυκερία Καλφακάκου (νέα διευθύνουσα σύμβουλος) έχουν επισκεφθεί την “Εγνατία Οδός Α.Ε.” κι έχουν ενημερωθεί “και από τη διοίκηση και από στελέχη της εταιρείας”, όπως λέει χαρακτηριστικά.

Αδύνατον να ληφθούν αποφάσεις

Σύμφωνα με νομικούς, οι καθυστερήσεις και οι ιδιόρρυθμες διαδικασίες έχουν δημιουργήσει σοβαρό ζήτημα εξουσιοδότησης και εκπροσώπησης της εταιρείας προς τρίτους. Παράλληλα, πολλές σημαντικές υποθέσεις έχουν παγώσει, καθώς ουδείς νομιμοποιείται να λάβει αποφάσεις και να δώσει λύσεις. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του δρόμου Θέρμης - Γαλάτιστας, έργο το οποίο έχει σταματήσει εδώ και μήνες, με υπευθυνότητα του αναδόχου, αλλά κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να τον κηρύξει έκπτωτο. Για τον κόσμο της Βόρειας Ελλάδας και των σχετικών με τα δημόσια έργα και το δημόσιο χρήμα, η κατάσταση που επικρατεί σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες του Δημοσίου, με 250 εργαζομένους, 60 εγκρίσεις ΕΣΠΑ για έργα σε νησιά, απορροφητικότητα ΕΣΠΑ περισσότερων των 100 εκατομμυρίων ευρώ και 150 συμβασιοποιημένες μελέτες σε εκπόνηση για το 2015, είναι αδιανόητη.