Το Σάββατο 10 Οκτώβρη είναι άλλη μια παγκόσμια ημέρα δράσης[1] κατά των μυστικών εμπορικών συμφωνιών που ετοιμάζεται να συνάψει η Ευρώπη και άλλες περιοχές του πλανήτη με ΗΠΑ και Καναδά. Πρόκειται για τις συμφωνίες με τα ακρωνύμια TTIP, CETA, ΤPP & TΙSA. Ο όρος «εμπορικές» μοιάζει σχετικά ανώδυνος. Στην πραγματικότητα όμως δεν πρόκειται για συμφωνίες που ρυθμίζουν τις σχέσεις μεταξύ εταιρειών, αλλά τις σχέσεις ανάμεσα στις μεγάλες πολυεθνικές από τη μια πλευρά, τα κράτη και τους πολίτες από την άλλη. Είναι συμφωνίες που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ, παρακάμπτοντας τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, όταν οι BRICS αύξησαν την επιρροή τους.
Οι συνομιλίες για αυτές τις συμφωνίες διέπονται από άκρα μυστικότητα, γεγονός που από μόνο του εγείρει μείζον δεοντολογικό ζήτημα για ένα πλαίσιο που μοιάζει με εφιάλτη για τη δημοκρατία και την ελευθερία των λαών. Για λογαριασμό της Ε.Ε., τις διαπραγματεύσεις διεξάγει η Κομισιόν. Το εξωφρενικό είναι ότι ενώ οι ευρωβουλευτές, οι κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια έχουν εξαιρετικά περιορισμένη πρόσβαση στην ενημέρωση, οι πολυεθνικές συμμετέχουν άμεσα στην διαπραγμάτευση. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η Κομισιόν αρνήθηκε την έναρξη πρωτοβουλίας πολιτών ενάντια σε αυτές τις συνθήκες, ένα θεσμικό όπλο που παρέχεται στους πολίτες της Ε.Ε. Η πρωτοβουλία προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και ξεκίνησε εξωσθεσμικά, τηρώντας ωστόσο τους κανόνες που ισχύουν για τις θεσμικές πρωτοβουλίες, αναμένεται δε να συγκεντρώσει πάνω από 3 εκατ. υπογραφές [2] μέχρι την ολοκλήρωσή της, στις 6 Οκτώβρη.
Ωστόσο, μέσω του γνωστού ιστότοπου Wikileaks έχουν διαρρεύσει αρκετά μέρη των συμφωνιών που αφορούν την Ασία και την Αμερική. Ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά για τις συμφωνίες που αφορούν την Ευρώπη. Ήδη το Wikileaks ξεκίνησε καμπάνια ανταμοιβής με 100.000 ευρώ για όποιον διαρρεύσει το πλήρες κείμενο της επερχόμενης διατλαντικής συμμαχίας ΗΠΑ- Ε.Ε, γνωστής ως ΤΤΙΡ. [3]
Τι είναι ωστόσο αυτά που μέχρι τώρα γνωρίζουμε γι' αυτές τις συμφωνίες και γιατί προκαλούν τόσες αντιδράσεις; Με βάση τις αποκαλύψεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα, αποτελούν το θρίαμβο του νεοφιλελευθερισμού. Το πιο γνωστό και ενδεχομένως το σοβαρότερο θέμα είναι το δικαίωμα των αμερικάνικων πολυεθνικών να μηνύουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να προστατεύουν τα συμφέροντά τους ενάντια σε πολιτικές αποφάσεις που μπορούν να τα βλάψουν. Τέτοιες αποφάσεις μπορούν να σχετίζονται με βασικές πολιτικές κατευθύνσεις ή επιλογές, όπως για παράδειγμα η μείωση των πυρηνικών, η απαγόρευση των μεταλλαγμένων, τα εργασιακά δικαιώματα, οι κανόνες για την ασφάλεια, για την δημόσια υγεία, την προστασία του περιβάλλοντος, ρυθμίσεις που αφορούν την πρόσβαση στα φάρμακα, την προστασία της ιδιωτικής ζωής ακόμη και βασικές ελευθερίες όπως το δικαίωμα στη διαμαρτυρία. Ένα επίσης σοβαρό πρόβλημα αφορά την πλήρη ιδιωτικοποίηση βασικών κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών όπως το νερό, η ενέργεια, η υγεία και η παιδεία με τρόπο ώστε να μην μπορούν να υπαχθούν ξανά σε δημόσιο έλεγχο. Στόχος και αποτέλεσμα αυτών των συμφωνιών, θα είναι η εδραίωση της κυριαρχίας των ΗΠΑ, έναντι των άλλων αναδυόμενων οικονομιών όπως η Κίνα, η Ινδία,η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ν. Αφρική, και φυσικά η μείωση της εμπορικής δραστηριότητας των πιο φτωχών χωρών, όπως οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.
Εάν οι συμφωνίες αυτές υπογραφούν μέχρι τις αρχές του 2016, θα αφορούν ένα τεράστιο όγκο συναλλαγών στα κράτη που παράγονται τα 2/3 του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ μόνο η ΤΤΙΡ θα αφορά το ½ του παγκόσμιου ΑΕΠ. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αποτελεί πλέον το θέμα της κεντρικής πολιτικής αντιπαράθεσης. Στην Ελλάδα της πολύπλευρης κρίσης, έχει περάσει σχεδόν απαρατήρητο. Ωστόσο αυτό δεν μειώνει καθόλου τη σημασία του. Είναι τεράστιο, μας επηρεάζει ιδιαίτερα στο βαθμό που είμαστε από τους πιο ευάλωτους στην Ε.Ε., και είναι μπροστά μας.
_____________________
Σημειώσεις
[1] Στην Ελλάδα, 45 φορείς καλούν σε δράση, στην Αθήνα, στο Σύνταγμα (στην αρχή της Ερμού), το Σάββατο 10 Οκτωβρίου στις 11.30.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου