Στο «κουρείο» επιδόματα και δαπάνες

Οι φόροι που πρέπει να συγκεντρωθούν μέσα στο 2016 πρέπει να είναι αυξημένοι κατά 2,5 δισ. ευρώ προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που συμφωνήθηκε με τους δανειστές για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του AEΠ 

Εφσυν

Μεγάλες περικοπές σε μισθολογικές δαπάνες, επιδόματα (ΕΚΑΣ, πετρέλαιο θέρμανσης), πληρωμές για έργα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), στρατιωτικά κονδύλια, ακόμη και σε μη μισθολογικά έξοδα, όπως για μετακινήσεις και υπερωρίες υπαλλήλων, προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2016.

Σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων προέρχονται επίσης από τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό και τις ενοποιήσεις όλων των επικουρικών Ταμείων. Μόνο από την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για χορήγηση πλήρους ή μειωμένης σύνταξης θα περισσέψουν φέτος στα ταμεία 3 εκατ. ευρώ, 17,2 εκατ. ευρώ για το 2016 και 28,5 εκατ. ευρώ για κάθε έτος από το 2017 και μετά ώς το 2022.

Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού έχουν ήδη ξεκινήσει να καταρτίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους προκειμένου να είναι έτοιμο έως το τέλος της επόμενης εβδομάδας, τουλάχιστον στα βασικά του κεφάλαια, ώστε να απομείνουν μόνο οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2016, που θα καθοριστούν από τη νέα κυβέρνηση και μετά από επικοινωνία με τους δανειστές.

Ο νέος «τσάρος»

Το κείμενο του προσχεδίου θα καταθέσει τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου στη Βουλή ο νέος υπουργός Οικονομικών, ο οποίος αμέσως μετά θα πετάξει για το Λουξεμβούργο προκειμένου να συμμετάσχει στο πρώτο Εurogroup που μετά από ένα μικρό διάλειμμα θα έχει και πάλι ως κεντρικό θέμα την ελληνική οικονομία.

Αναπόφευκτα, τα φώτα της δημοσιότητας θα πέσουν πάνω στον νέο «τσάρο» της πλατείας Συντάγματος, από τον οποίο οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, για να πάνε παρακάτω την κουβέντα και δη στο θέμα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, περιμένουν να ακούσουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί στα μέτρα και τις δράσεις που ορίζει το τρίτο Μνημόνιο. Αν δεν υπάρξει νέα αναθεώρηση στη συνταγή της λιτότητας…

Αυτός άλλωστε είναι και ο μοναδικός δρόμος ώστε να μπορέσει η Αθήνα να πάρει τα 3 δισ. ευρώ που εκκρεμούν από την πρώτη δόση του δανείου. Τι είναι υποχρεωμένη να κάνει;

Θα πρέπει έως το τέλος Οκτωβρίου να έχει προωθήσει μια σειρά από μνημονιακές υποχρεώσεις, που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν αλλαγές στο ασφαλιστικό και το φορολογικό, κατάρτιση νέου νόμου για τη λειτουργία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), ενώ θα πρέπει να προωθηθεί και το άνοιγμα των αγορών σε προϊόντα και υπηρεσίες και να πάρει μπρος η μηχανή των ιδιωτικοποιήσεων.

Το στίγμα για όλες αυτές τις αλλαγές θα δίνει ο προϋπολογισμός του 2016, κεντρικός στόχος του οποίου θα είναι να βγάλει τη χώρα από την ύφεση του 2,9%, που αποτελεί την πρώτη εκτίμηση για το 2015 με βάση το προσχέδιο.

Η πρόβλεψη αυτή ενδεχομένως να αλλάξει επί τα βελτίω στο 1,9% με 2% τον Νοέμβριο με το κανονικό σχέδιο του προϋπολογισμού, που θα έρθει για ψήφιση στη Βουλή.

Το θέμα όμως είναι πώς μπορεί η χώρα να οδηγηθεί σε ανάπτυξη όταν μετά τα capital controls και το μεγάλο «φέσι» των χρεών που έχει φορέσει το Δημόσιο σε όλους τους προμηθευτές επίκειται γενναίο κούρεμα σε όλες τις δαπάνες του κράτους.

Σε αυτό το «ψαλίδι» περιλαμβάνονται:

■ Μισθολογικές δαπάνες: Ερχονται νέες μειώσεις που θα συρρικνώσουν κάτω από τα 15 δισ. ευρώ το συνολικό κονδύλι από την καθολική εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο.

■ ΕΚΑΣ: Προβλέπεται σταδιακή κατάργηση του επιδόματος αλληλεγγύης για όλους τους συνταξιούχους έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2019, αρχής γενομένης με το ανώτερο 20% των δικαιούχων τον Μάρτιο του 2016. Το μέτρο αυτό επηρεάζει αρχικά περίπου 60.000 άτομα.

■ Επίδομα πετρελαίου θέρμανσης: Περικοπή του επιδόματος που δίδεται με τη μορφή επιδότησης της αγοράς του καυσίμου βάσει εισοδηματικών, περιουσιακών και γεωγραφικών κριτηρίων. Οι δαπάνες για τις επιδοτήσεις πετρελαίου θέρμανσης στον προϋπολογισμό του 2016 μειώνονται κατά 50%.

Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να μειωθεί ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης που είναι στα ίδια επίπεδα με αυτόν του κίνησης.

Η διάταξη νόμου που θα αλλάζει το υφιστάμενο πλαίσιο και θα επαναφέρει το προ τετραετίας καθεστώς θα εφαρμοστεί από φέτος και ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης προβλέπεται να υποχωρήσει στα 6 λεπτά το λίτρο (από 23 λεπτά σήμερα), ενώ στο πετρέλαιο κίνησης θα παραμείνει στα 33 λεπτά το λίτρο (όσο δηλαδή είναι και σήμερα).

■ Αμυντικές δαπάνες: Μείωση των αμυντικών δαπανών κατά 100 εκατ. ευρώ φέτος και κατά 200 εκατ. ευρώ το 2016.

■ Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων: Νέο «τσεκούρι» κατά 200 με 250 εκατ. ευρώ πέφτει και στα κονδύλια του ΠΔΕ το 2016, τη στιγμή που δεκάδες έργα του ΕΣΠΑ έχουν «κολλήσει» ελλείψει των απαραίτητων επενδυτικών πόρων. Το πρόγραμμα προσγειώνεται στα 6,150 από 6,4 δισ. ευρώ φέτος (...αν φτάσουν).

■ Μη μισθολογικές δαπάνες: Μείωση κατά 240 εκατ. ευρώ των μη μισθολογικών δαπανών σε υπουργεία, ΝΠΙΔ και φορείς του Δημοσίου. Στο κούρεμα εμπίπτουν έξοδα για μετακινήσεις, υπερωρίες, υπηρεσιακά συμβούλια, λειτουργικά έξοδα, ενοίκια για τη στέγαση των υπηρεσιών του Δημοσίου κ.ά.

Και ενώ οι δαπάνες μειώνονται, οι φόροι το 2016 κινούνται ανοδικά. Οι φόροι που θα πρέπει να συγκεντρωθούν μέσα στο 2016 πρέπει να είναι αυξημένοι τουλάχιστον κατά 2,5 δισ. ευρώ προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που συμφωνήθηκε με τους δανειστές για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του AEΠ το 2016, ποσοστό που μεταφράζεται σε 900 εκατομμύρια ευρώ, έναντι ελλείμματος 0,25% ή 450 εκατομμύρια ευρώ που έχει τεθεί για το 2015.