Σχεδιασμένος να αποτύχει ο ΠΕΣΔΑ

Σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου στα γραφεία της ΠΟΕ-ΟΤΑ, ο Τάσος Κεφαλάς εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του στο υπό διαβούλευση σχέδιο, λέγοντας ότι δεν μπορεί «ως έχει» να κατατεθεί προς έγκριση στο περιφερειακό συμβούλιο 

ΕφΣυν

Σοβαρό κίνδυνο να οδηγηθεί σε κρίση η διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής «βλέπουν» κινήματα και εργαζόμενοι στους ΟΤΑ.

Ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που παραμένει σε στάδιο διαβούλευσης, τείνει περισσότερο -όπως εξηγούν- προς την αναπαραγωγή του αποτυχημένου συγκεντρωτικού μοντέλου προηγούμενων διοικήσεων, παρά προς τη ριζική αναθεώρησή του και την εφαρμογή ενός μοντέλου αποκεντρωμένης διαχείρισης, στο οποίο «ομνύει» η σημερινή διοίκηση της Περιφέρειας και του Ενιαίου Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ).

Τουλάχιστον, σύμφωνα με τις ελάχιστες συγκεκριμένες αναφορές του σχεδιασμού στις αναγκαίες υποδομές. Γιατί -κατά τα λοιπά- «το καθαρά σχεδιαστικό τμήμα του σχεδίου απόφασης, που είναι και η “καρδιά” του ΠΕΣΔΑ, βρίσκεται σε κραυγαλέα υστέρηση.

Χαρακτηρίζεται από μια απίστευτη γενικολογία και αοριστολογία, σε τέτοιο βαθμό, ώστε να τίθεται σε αμφισβήτηση το αν αποτελεί, πράγματι, κάποιου είδους σχεδιασμό», τονίζει η Πρωτοβουλία Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων (ΠΡΩΣΥΝΑΤ), σχολιάζοντας την αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ.

Αντιδράσεις

Σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου στα γραφεία της ΠΟΕ-ΟΤΑ, ο Τάσος Κεφαλάς εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του στο υπό διαβούλευση σχέδιο, λέγοντας ότι δεν μπορεί «ως έχει» να κατατεθεί προς έγκριση στο περιφερειακό συμβούλιο.

Και, εάν ο ίδιος έθεσε ως σκοπό της συνέντευξης να ηχήσει ένα «καμπανάκι» για την επιβεβλημένη ανάγκη επανεξέτασης και επαναδιατύπωσης του ΠΕΣΔΑ, ώστε να αφαιρεθούν οι υφιστάμενες προβληματικές πτυχές, ο Θωμάς Μπιζάς, από την αρμόδια Ομάδα Εργασίας της ΠΟΕ-ΟΤΑ, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι πρέπει να ηχήσει... συναγερμός!

Πέρα από τα παραπάνω, η ΠΡΩΣΥΝΑΤ επικεντρώνει την κριτική της στην κραυγαλέα αναντιστοιχία του ΠΕΣΔΑ τόσο με τον Εθνικό Σχεδιασμό (ΕΣΔΑ) όσο και με τον οδηγό εκπόνησης τοπικών σχεδίων διαχείρισης -που η ίδια η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ προώθησαν στους δήμους- στον βαθμό αφομοίωσης της λογικής της Αποκεντρωμένης Διαχείρισης. Εξηγεί ότι -μεταξύ άλλων- με το σχέδιο αναθεώρησης:

■ Δεν υλοποιείται η πρόβλεψη του ΕΣΔΑ για την ανάπτυξη δικτύων χωριστής συλλογής χαρτιού, πλαστικού κ.λπ. Διατηρείται η (αποτυχημένη) λογική του μπλε κάδου.

■ Δεν υπάρχει ενδιαφέρον για δημοτικές υποδομές υποδοχής και διαχείρισης υλικών και, ειδικότερα, για την ανάπτυξη δημοτικών συστημάτων ανακύκλωσης και κομποστοποίησης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων, πέραν, ίσως, των πρασίνων.

■ Τα υφιστάμενα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης αντιμετωπίζονται ως οι βασικοί φορείς της ανακύκλωσης, παρά την πρόβλεψη του ΕΣΔΑ για ριζική αναθεώρησή τους.

■ Συνεχίζεται η λογική των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων. Προϋποθέτει μεταφορές για τελική διαχείριση σε κεντρικές μονάδες, είτε ανακύκλωσης είτε κομποστοποίησης είτε επεξεργασίας σύμμεικτων. Παρ’ όλο που, εκτός των υπαρχόντων ΚΔΑΥ, δεν προσδιορίζεται η χωροθέτησή τους.

■ Δεν προσδιορίζεται ο αριθμός, η περιοχή κάλυψης, η δυναμικότητα και η χωροθέτηση των νέων Χώρων Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ). Μόνος ονοματισμένος χώρος διαχείρισης απορριμμάτων παραμένει η Φυλή.

Σαφή πρόθεση να συνεχιστεί για πολλά χρόνια ακόμη η λειτουργία του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης-Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) Φυλής υποδηλώνει -σύμφωνα με την ΠΡΩΣΥΝΑΤ- η πρόβλεψη για επέκταση της δυναμικότητάς του στους 400.000 τόνους/έτος (το 2014 δέχτηκε γύρω στους 185.000 τόνους).

«Το ίδιο ισχύει και για τον ΧΥΤΑ Φυλής, που εξακολουθεί να θεωρείται η πιο σίγουρη λύση για την ταφή των Αστικών Στερών Αποβλήτων της Αττικής -και όχι μόνο». Σημαντικό είναι, επίσης, ότι «εξακολουθούμε να μην έχουμε τη βεβαιότητα ότι στα απόβλητα που μεταφέρονται στις εγκαταστάσεις της Φυλής δεν περιέχονται απόβλητα που δεν θα έπρεπε (άλλων περιοχών, χωρίς συμφωνία, επικίνδυνα βιομηχανικά κ.λπ.)».

Ακόμη, σύμφωνα πάντα με τη συλλογικότητα, αφήνεται να αιωρείται το ενδεχόμενο να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει η Γ’ φάση του ΧΥΤΑ. Δηλαδή να επεκταθεί...

Το κύτταρο της Β’ φάσης του ΧΥΤΑ υπολογίζεται ότι θα κορεστεί στα τέλη του 2018. Η Ο.Ε. εκτιμά ότι μέχρι το 2019 είναι σχεδόν αδύνατο να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων και διαγωνιστικών διαδικασιών και να ετοιμαστούν οι εγκαταστάσεις νέων ΧΥΤΥ.

Με τον Σχεδιασμό επανέρχονται οι χωροθετήσεις του Ν. 3164/2003 για την «αντιμετώπιση βραχυπρόθεσμων αναγκών σε χώρους ταφής». Αυτό -εξηγεί η ΠΡΩΣΥΝΑΤ- σημαίνει πρακτικά πρόθεση λειτουργίας του ΧΥΤΑ Γραμματικού και σοβαρή πιθανότητα να επανέλθει το θέμα κατασκευής ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ στο Μελετάνι (Μάνδρα–Ελευσίνα).

Βέβαια, η εικόνα των χώρων αυτών έχει αλλάξει πολύ από το 2003 (π.χ. το Μελετάνι έχει γίνει δάσος), σε βαθμό που να τις αποκλείει.

Αναφορικά με το Γραμματικό, παρότι δεν υπάρχει αναφορά στον Σχεδιασμό, «δική μας αίσθηση είναι ότι είναι έτοιμο να λειτουργήσει... κάτι», αρκέστηκε να σχολιάσει ο κ. Κεφαλάς. Προσφάτως, η περιφερειακή αρχή επανέλαβε την κατηγορηματική αντίθεσή της στη δημιουργία ΧΥΤΑ στο Γραμματικό.

Για τη Φυλή, έχει εξαγγείλει το οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ. Η Ο.Ε. απαιτεί σαφή δέσμευση για το κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής, με τον κορεσμό των κυττάρων της Β’ φάσης, μέσα στον νέο ΠΕΣΔΑ, αλλά και δέσμευση για την απομάκρυνση του αποτεφρωτήρα επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων. Προοπτική, για την οποία δεν γίνεται η παραμικρή νύξη στον Σχεδιασμό, παρότι υπάρχουν σχετικές αποφάσεις του ΕΔΣΝΑ.

Επομένως, με βάση τα παραπάνω, προκύπτουν τρεις εκδοχές για το άμεσο μέλλον:

■ Αδιέξοδο το 2018.

■ Ταφή απορριμμάτων στην επέκταση του ΧΥΤΑ Φυλής και σε άλλους χώρους.

■ Καύση απορριμμάτων, ως αποτέλεσμα της συγκεντρωτικής διαχείρισης.

Διατηρείται, ταυτόχρονα, το ενδεχόμενο να εμφανιστεί σαν «από μηχανής Θεός» το ιδιωτικό κεφάλαιο. Ευνοείται, άλλωστε, από τον μη έγκαιρο προγραμματισμό έργων επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων, σε συνδυασμό με τις πολιτικές των Μνημονίων που περιορίζουν τις δημόσιες επενδύσεις. «Να αναλογιστούν τις ευθύνες τους», καλεί τέλος η ΠΟΕ-ΟΤΑ την περιφερειακή αρχή και τον ΕΔΣΝΑ.