Ιδιωτικοποιήσεις και “κόκκινες γραμμές”

του Πετρόπουλου Δημήτρη

Ιδιωτικοποιήσεις και “κόκκινες γραμμές”

Με τη συμφωνία κυβέρνησης - “θεσμών” της 20ης Φλεβάρη μεταξύ πολλών άλλων γίνονται αποδεκτές οι ιδιωτικοποιήσεις οι οποίες ολοκληρώθηκαν και μεταξύ αυτών η κεφαλαιώδους σημασία για την Αττική και τη χώρα ιδιωτικοποίηση του Ελληνικού, αλλά και του ΟΠΑΠ και των αεροδρομίων, ενώ υπάρχει δέσμευση ότι θα συνεχιστούν όσες έχουν ξεκινήσει ενώ θα εκτιμηθούν οι τρόποι ιδιωτικοποίησης σε τομείς που δεν έχουν ξεκινήσει Στη συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση τους (μέχρι σήμερα) για έναν «έντιμο συμβιβασμό» οι ιδιωτικοποιήσεις και η «αξιοποίηση» μπήκαν και επίσημα στο λεξιλόγιο της κυβέρνησης, ξεχνώντας τις προ εκλογών δεσμέυσεις για ακύρωση και πάγωμα τους.

Όλα δείχνουν ότι στα σημεία που περιλαμβάνονται στη «λίστα Βαρουφάκη» περιλαμβάνεται και η συνέχιση της μνημονιακής νομοθεσίας περί ιδιωτικοποιήσεων, με τη δέσμευση ολοκλήρωσης, όσων έχουν ξεκινήσει, τη διατήρηση του χαρακτήρα του ΤΑΙΠΕΔ, τη διεύρυνση των κρατικών περουσιακών στοιχείων που θα περάσουν στον έλεγχο του, το σεβασμό στις υπάρχουσες συμβάσεις. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι οι «κόκκινες γραμμές» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ, όπως αυτές διατυπώθηκαν και επίσημα από τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα (μειώσεις συντάξεων, απολύσεις, ΦΠΑ) δεν περιλαμβάνουν τις ιδιωτικοποιήσεις. Επιπρόσθετα οι επαφές και τα ταξίδια στελεχών της κυβέρνησης σε Μόσχα (Φυσικό Αέριο) και Πεκίνο (ΟΣΕ, Λιμάνια - ΟΛΠ), περιλαμβάνουν και προτάσεις προσέλκυσης επενδύσεων με συνέχιση, ή επέκταση ή και νέες παραχωρήσεις δημόσιας περιουσίας.

Το πρώτο βήμα στην αλλαγή στρατηγικής της κυβέρνησης ήταν η απόφασή της να μην καταργήσει το ΤΑΙΠΕΔ, παρά τις προεκλογικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου. Αυτό έγινε απολύτως σαφές με την τοποθέτηση νέας διοίκησης στο ΤΑΙΠΕΔ. Πρόεδρος διορίστηκε ο Στέργιος Πιρτσιόλας, παλιό στέλεχος του ΣΥΝ, ο οποίος τα τελευταία χρόνια διατέλεσε πρόεδρος σε μεγάλες κτηματικές εταιρείες που διαχειρίζονταν κεφάλαια από τη Ρωσία και το Κατάρ. Ο ίδιος έχει «τρέξει» μια μεγάλη ξενοδοχειακή επένδυση ρωσικών συμφερόντων στο Παλιούρι της Χαλκιδικής, ενώ έχει προσωπικές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αντίστοιχα ο ΓΓ της κυβέρνησης Σπ. Σαγιάς, πρόσωπο που αποτέλεσε την «έκπληξη» του κυβερνητικού σχήματος, αφού ως τότε ήταν γνωστός όχι για τις (ανύπαρκτες) σχέσεις του με την Αριστερά, αλλά για τις νομικές υπηρεσίες που προσέφερε σε μεγάλους επιχειρηματίες και την εμπλοκή του σε κάποιες από τις μεγαλύτερες ιδιωτικοποιήσεις στη χώρα.

Νέος διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ ανέλαβε ο Αντώνης Λεούσης, που έχει διατελέσει διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας διαχείρισης ακινήτων της Alpha Bank και στέλεχος στα ΕΛΠΕ του Σπύρου Λάτση.

Το πρώτο δείγμα γραφής της νέας «αριστερής διοίκησης» δεν άργησε να έρθει: Το ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ συνεδρίασε στις 26 Μαρτίου και αποφάσισε να προχωρήσει στην υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης της αποκλειστικής διοργάνωσης και διεξαγωγής του αμοιβαίου ιπποδρομιακού στοιχήματος στην Ελλάδα για 20 χρόνια στον ΟΠ ΑΠ του Δημήτρη Μελισσανίδη και των Τσέχων συνεταίρων του. (πληροφορίες από Unfollow)

Το άρθρο 24 και ένα… «κυρίως» που δημιουργεί θολούρα

Παρά τα όσα προβλέπει το mail Βαρουφάκη, κυβερνητικές πηγές επιμένουν ότι το επόμενο δίμηνο θα αποτελέσει «μεταβατική περίοδο» για το ΤΑΙΠΕΔ. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα το μετατρέψει σε Ταμείο Δημόσιου Πλούτου, προκειμένου τα έσοδα από την «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας να χρηματοδοτούν την κοινωνική ασφάλιση.

Με το άρθρο 24 του νόμου «Για την επανεκκίνηση της οικονομίας», το υπουργείο Οικονομικών αυτοδεσμεύτηκε νομοθετικά (σπάνια πρακτική αυτή) για τη δημιουργία ενός νέου φορέα που θα. διαχειρίζεται τη δημόσια περιουσία και θα περιλαμβάνει την σημερινή ΕΤΑΔ και την εταιρεία Παράκτιο Αττικό Μέτωπο, η οποία καταργείται. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι «τα έσοδα που θα προκύπτουν θα αξιοποιούνται κυρίως για τη χρηματοδότηση της κοινωνικής πολιτικής του κράτους και τη στήριξη της κοινωνικής ασφάλισης, όπως ειδικότερα θα προβλέπεται στον ιδρυτικό του νόμο». Η αρχική μορφή του άρθρου 24 η οποία κατατέθηκε στη διαβούλευση και στη βουλή προέβλεπε τη μεταφορά όλης της Δημόσιας Περιουσίας στο ΤΑΙΠΕΔ και ευτυχώς λόγω ισχυρότατων αντιδράσεων (κυρίως από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και την Πρωτοβουλία Πολιτών κατά του ΤΑΙΠΕΔ) τροποιήθηκε. Όπως είναι προφανές η λέξη κυρίως αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, πολύ περισσότερο τη στιγμή που συγκεντρώνονται τα διαθέσιμα όλων των φορέων του Δημοσίου για να καλυφθούν οι δανειακές υποχρεώσεις του κράτους.

Παραχώρηση Αεροδρομίων

Ο επόμενος σκόπελος θα είναι η παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων (Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Ζακύνθου, Κεφαλονιάς, Ακτίου, Καβάλας, Χανίων, Ρόδου, Κω, Σαντορίνης, Μυκόνου, Μυτιλήνης, Σκιάθου, Σάμου) για περίοδο 40 ετών, για την οποία έχει ήδη ανακηρυχθεί από τον περασμένο Νοέμβριο προτιμητέος επενδυτής η κοινοπραξία της γερμανικής Fraport με τον όμιλο Slentel συμφερόντων Κοπελούζου, ωστόσο η σύμβαση δεν έχει υπογραφεί. Το εφάπαξ τίμημα που προσφέρθηκε ανέρχεται σε 1.234 εκατ. ευρώ, με την κοινοπραξία να δεσμεύεται για ετήσιο εγγυημένο μίσθωμα προς το ελληνικό δημόσιο ύψους 22,9 εκατ. ευρώ.

Σε συνάντησής μελών της κυβέρνσης με μέλη της «Κοινής Πρωτοβουλίας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των Περιφερειακών Αεροδρομίων», όπως ανέφεραν οι τελευταίοι, τους δήλωσαν: «Το θέμα των αεροδρόμιων έχει κλείσει. Δεν τα πουλάμε». Σε συνέντευξη που έδωσαν τα μέλη της Επιτροπής ανέφεραν ότι έλαβαν δεσμεύσεις από την πλευρά των υπουργών «για την εξασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα των αεροδρομίων» και για «επανασχεδιασμό της δημόσιας διοίκησης-διαχείρισης των αεροδρομίων στη βάση του μοντέλου της μικτής οικονομίας», με τη συμμετοχή ιδιωτών και δημοσίου και «τη συμμετοχή φορέων και της Τοπικής αυτοδιοίκησης». Από την άλλη πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην ακυρώσει το διαγωνισμό, αλλά να τον ολοκληρώσει. Είναι άλλωστε γνωστές οι γερμανικές πιέσεις σε αυτή την κατεύθυνση και, ο επικεφαλής της Fraport Στέφαν Σούλτε, σε δήλωσή του στην εφημερίδα Bild, ανέφερε: «Αυτήν τη στιγμή περιμένουμε τέλος του 2015, αρχές του 2016 να ολοκληρώσουμε τη συναλλαγή και να ξεκινήσουμε τη λειτουργία των περιφερειακών αεροδρομίων».

Σύμφωνα με τους σε περίπου 12 χρόνια, οι επενδυτές θα έχουν κάνει απόσβεση κεφαλαίου και θα έχουν μπροστά τους άλλα 28 χρόνια -βάσει της σύμβασης- για να καταγράψουν αστρονομικά κέρδη. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι στη γερμανική Fraport, βασικός μέτοχος είναι το γερμανικό ομόσπονδο κρατίδιο της Έσσης (δηλαδή το γερμανικό δημόσιο) με ποσοστό 31,35%. Και όλα τα παραπάνω με τον υπερδιπλασιασμό των τελών που θα καταβάλλει κάθε χρήστης του αεροδρομίου από τα 14,5 ευρώ σήμερα στα 32 ευρώ. Η άνοδος της τιμής του εισιτηρίου που θα ακολουθήσει θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που χρησιμοποιούν το αεροπλάνο για τις μετακινήσεις τους∙ θα μετατραπεί ξανά σε είδος πολυτελείας.

Εξάλλου η μνημονιακή συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ κληρονόμησε στη νέα, έναν κρατικό προϋπολογισμό, όπου ένα από τα κονδύλια που εμφανίζει την μεγαλύτερη άνοδο είναι τα αναμενόμενα έσοδα από το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 21,7% το 2015 (577 εκ. ευρώ από 474 εκ. ευρώ το 2014), όταν έναν χρόνο πριν είχαν αυξηθεί κατακόρυφα κατά 451,2% (από 86 εκ. ευρώ το 2013 σε 474 εκ. ευρώ το 2015)!!! Τα συνολικά έσοδα ωστόσο από τις αποκρατικοποιήσεις, καθώς κατευθύνονται στην αποπληρωμή του δημόσιου χρέους κι όχι την στήριξη των δημοσίων εσόδων, όπως περιγράφονται στον προϋπολογισμό του 2015, σε ξεχωριστό λογαριασμό, είναι πολύ μεγαλύτερα. Συγκεκριμένα προβλέπεται η επίτευξη εσόδων ύψους 2,47 δις. ευρώ, όταν από την ίδρυση του αμαρτωλού Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), την 1η Ιουλίου 2011, υλοποιήθηκαν έργα συνολικής αξίας 5,37 δις. ευρώ. Απ’ αυτό το ποσό έχουν μέχρι στιγμής καταβληθεί 2,96 δις.

Το Ελληνικό

Στο προπαγανδιστικό, φανταχτερό και καταπράσινο διαφημιστικό της LAMDA DEVELOPEMENT μιλάνε για 2.000 στρέμματα πρασίνου. H μελέτη της ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε. μως προβλέπει:

• Πολυτελείς πολυκατοικίες, μονοκατοικίες και τουριστική κατοικία
• Ειδικές ζώνες για την ανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων, ξενοδοχείων και εμπορικών κέντρων (τύπου Mall)
• Λιμενικές εγκαταστάσεις (μπάζωμα της παραλίας και του βυθού)
• Ιδιωτικά νοσοκομεία
• Ιδιωτικά πανεπιστήμια
• Κέντρα διασκέδασης
• Καζίνο

Όλα τα παραπάνω με τους απίστευτα υψηλούς συντελεστές δόμησης που κυμαίνονται από 0.2 έως 2.2! Δηλαδή μια πολυτελή πόλη μέσα στην πόλη, όπου το όποιο πράσινο θα είναι μέρος της διακόσμησης και προς εξυπηρέτηση των λαμπερών lifestyle εγκαταστάσεων. Μια πόλη περίκλειστη, με τίμημα στο 1/3 της πραγματικής αξίας όπως αποκάλυψε σχετική μελέτη του ΤΕΕ. Η πρόσφατη απόφαση Συνεδρίου αποφαίνεται ότι όσον αφορά την Σύμβαση μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Ομίλου Λάτση, όλα έγιναν σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, και αυτό θεωρείται τελεσίδικο. Προηγούμενη απόφαση του 2014, είχε αποφανθεί ότι αυτή η Σύμβαση μπάζει από πολλές πλευρές και εν τέλει δεν προωθεί το δημόσιο συμφέρον. Παράλληλα, υπάρχουν μια σειρά εκκρεμότητες, σε ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια, όπου αμφισβητείται η νομιμότητα  όχι μόνο της συγκεκριμένης σύμβασης αλλά γενικότερα της διαγωνιστικής διαδικασίας, του ύψους του συμφωνηθέντος τιμήματος εξαγοράς της συνολικής έκτασης κ.ά. Και ενώ ο Λαφαζάνης αρνείται ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Σταθάκης είπε για το Ελληνικό ότι «…δεν θα διώξουμε τον επενδυτή αλλά θα επιδιώξουμε αλλαγές στους όρους παραχώρησης…». Γιατί, βεβαίως, με λιγότερα  χρόνια παραχώρησης του Ελληνικού και της παραλίας του Αγ. Κοσμά στον Όμιλο Λάτση,  ή με ένα  μεγαλύτερο τίμημα, δεν αντιμετωπίζεται ένα περιβαλλοντικό έγκλημα, ένα πολεοδομικό έκτρωμα και ένα οικονομικό σκάνδαλο.

ΤΑΙΠΕΔ – βίος και πολιτεία

Το ΤΑΙΠΕΔ ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2011 ως ανεξάρτητη ΑΕ σύμφωνα με το νόμο 3986/11, ο οποίος στοχεύει στην απόδοση «επενδυτικής ταυτότητας» και στην «πολεοδομική ωρίμανση» των ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του δημοσίου και τα οποία μεταβιβάζονται στο ΤΑΙΠΕΔ για να αξιοποιηθούν «αποκλειστικά για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους της χώρας» (ν.3986/11 αρ.1 παρ.2). Σύμφωνα μάλιστα με την παράγραφο 7 του άρθρου 2, «ό,τι ιδιωτικοποιείται δε μπορεί να αναμεταβιβαστεί στο Ελληνικό Δημόσιο με οποιονδήποτε τρόπο». Αυτοί είναι και οι βασικοί λόγοι για τους οποίους το ΤΑΙΠΕΔ δεν παίρνει «μεταρρυθμίσεις», αλλά πρέπει να καταργηθεί εντελώς προκειμένου να επιστρέψει η περιουσία στο δημόσιο. Με νόμο οφείλει να καταργηθεί, όπως ακριβώς δημιουργήθηκε. Ο ίδιος νόμος προέβλεπε τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημόσιων Ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ), που αφορούν τα δημόσια ακίνητα, που προβλέπουν ειδικούς όρους δόμησης κατά παρέκκλιση όλων των διατάξεων, για τις εκτάσεις που ιδιωτικοποιούνται μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Εν συνεχεία, οι νόμοι Ν.4072/12 και 4146/13 ήρθαν να ολοκληρώσουν το νομικό οπλοστάσιο διευκόλυνσης των «στρατηγικών επενδύσεων» και προώθησης των ιδιωτικοποιήσεων, προωθώντας τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ).

Στο ΤΑΙΠΕΔ έχουν περιέλθει σταδιακά πλήθος δημόσιων περιουσιακών στοιχείων που κατατάσσονται στις παρακάτω κατηγορίες:
πάνω από 35 λιμένες,
πάνω από 3.000 δημόσια ακίνητα (μεταξύ αυτών το Ελληνικό και ο Αστέρας Βουλιαγμένης, ιαματικές πηγές, κάμπινγκ, Ξενία, κτίρια υπουργείων, δημόσιας διοίκησης κ.λπ.),
δεκάδες ακίνητα εξωτερικού,
δεκάδες ιστορικά διατηρητέα ή όχι μνημεία, εθνικές οδοί,
40 αερολιμένες,
στρατιωτικές εγκαταστάσεις,
φυσικό αέριο (ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ κ.λπ.),
αμυντική βιομηχανία (ΕΑΣ, ΕΛΒΟ),
πετρέλαιο (ΕΛΠΕ),
πλήθος παραλιών-αιγιαλών εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων,
ύδρευση (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ),
εκτάσεις γης (χιλιάδες στρέμματα), υγρότοποι υδροβιότοποι,
σιδηρόδρομοι (ΤΡΑΙΝΟΣΕ ΑΕ, ΕΕΣΣΤΥ), ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ), κερδοφόρες επιχειρήσεις (όπως ΟΠΑΠ, ΟΔΙΕ).

Να σημειώσουμε πάντως, ότι χάρις στις κοινωνικές αντιστάσεις, τις δικαστικές προσφυγές αλλά και τις γραφειοκρατικές εμπλοκές πολύ λίγα ακίνητα έχει καταφέρει να εκποιήσει το ΤΑΙΠΕΔ. Επομένως ο αγώνας συνεχίζεται.

Οι ιδιωτικοποιήσεις ως στρατηγική

Οι ιδιωτικοποιήσεις ως στρατηγική «αξιοποίησης» δεν ήταν μια παρεμπίπτουσα ανάγκη για την εξυπηρέτηση των έκτακτων, μνημονιακών δημοσιονομικών αναγκών, και ιδιαίτερα της εξόφλησης του χρέους. Είναι μια στρατηγική που προϋπάρχει των μνημονίων τουλάχιστον τρεις δεκαετίες. Σε μεγάλο βαθμό είχε ενσωματωθεί θεσμικά στην «κανονική» διαδικασία επιτήρησης των χωρών της ΕΕ λόγω “υπερβολικού ελλείμματος”. Και πολύ περισσότερο, μέσω της κοινοτικής νομοθεσίας ανταγωνισμού, απαγόρευσης των κρατικών ενισχύσεων και απελευθέρωσης των αγορών, προκάλεσε τερατώδεις «αποκρατικοποιήσεις», με πιο χαρακτηριστική εγχώρια παραδείγματα τον αφανισμό της Ολυμπιακής και τη δημιουργία του ιδιωτικού μονοπωλίου της Aegean, την «ιδιωτικοποίηση» - κρατικοποίηση του ΟΤΕ από την κατά 32% κρατική Γερμανική Deutsche Telekom ή το πρόσφατο ενεργειακό σκάνδαλο των Energa και Hellas Power.

• 1994: Με νόμο επιτρέπεται μετοχοποίηση του ΟΤΕ σε ποσοστό 25%.
• 1998: Πώληση Τράπεζας Κρήτης και Τράπεζας Μακεδονίας-Θράκης. Μετοχοποίηση Εθνικής Τράπεζας
• 1999: Με νόμο επιτρέπεται πώληση έως και 49% του ΟΤΕ μαζί με τον μάνατζμεντ. Μετοχοποίηση ΔΕΠ, ΔΕΠΑ, ΕΥΑΘ. Πώληση Ιονικής Τράπεζας
• 2001: Μετοχοποίηση του 62% του ΟΤΕ. Μετοχοποίηση ΟΠΑΠ, ΟΛΘ
• 2002: Νέα μετοχοποίηση ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ. Πώληση ΕΤΒΑ
• 2003: Νέα μετοχοποίηση ΟΤΕ, ΟΠΑΠ. Πώληση πακέτων ΕΛΠΕ, ΕΤΕ, Ελληνικού Χρηματιστηρίου. Δημόσια εγγραφή ΟΛΠ
• 2004: Νέα πώληση πακέτου ΕΛΠΕ
• 2006: Πώληση Εμπορικής Τράπεζας
• 2007: Πώληση πακέτου του ΟΤΕ. Μετοχοποίηση ΤΤ
• 2008: Πώληση πακέτου ΟΤΕ και παραχώρηση μάνατζμεντ στην DT. Πώληση προβλήτα 1 λιμένος Πειραιώς στην COSCO. Συμφωνία μαμούθ με ΟΛΠ.
• 2009: Πώληση Ολυμπιακής και νέου πακέτου του ΟΤΕ

Τα μνημόνια γενίκευσαν αυτή τη στρατηγική. Οι ιδιωτικοποιήσεις αποτέλεσαν μία από τις συνιστώσες της «εσωτερικής υποτίμησης» που δεν ήταν παράπλευρη απώλεια, αλλά σκόπιμη και διακηρυγμένη πολιτική με δυο διακεκριμένους στόχους: μια υποτιμημένη τιμή της εργατικής δύναμης (με την κατάργηση όλων των εργατικών κατακτήσεων και την απογύμνωση της εργασίας από κάθε προστασία) και μια εξευτελιστική απαξίωση της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας της χώρας, ώστε να καταστεί πάμφθηνο και πανεύκολο το μεγάλο πλιάτσικο. Οι ιδιωτικοποιήσεις ως στρατηγική του νεοφιλελευθερισμού ήδη από τη δεκαετία του ’80 δεν ήταν παρά η αναζήτηση διεξόδου από την κρίση υπερσυσσώρευσης του κεφαλαίου. Οι ιδιωτικοποιήσεις με όρους μνημονίου πρόσθεσαν σ’ αυτή τη μακρόχρονη στρατηγική του κεφαλαίου χαρακτηριστικά αποικιοποίησης της χώρας. Γι’ αυτό και το ΤΑΙΠΕΔ συγκροτήθηκε εξ αρχής ως ταμείο εμπράγματης εγγυοδοσίας υπέρ των δανειστών.

Ενδεικτικό πρόσφατο παράδειγμα: Για 20 χρόνια θα πληρώνει ενοίκια το ελληνικό Δημόσιο, για να χρησιμοποιεί 28 κτίρια που του ανήκαν και τα οποία πούλησε το Τ.Α.Ι.Π.Ε.Δ, το 2013, για να ταΐσει τη μαύρη τρύπα του χρέους. Το τελικό κόστος για το ελληνικό Δημόσιο θ’ αγγίξει τα 600 εκατ. ευρώ, σχεδόν το τριπλάσιο του ποσού που εξασφάλισε, μέσω της πώλησης, το Τ.Α.Ι.Π.Ε.Δ για τους δανειστές! Σημειωτέον, τα κτίρια πουλήθηκαν σε θυγατρικές εταιρείες δύο τραπεζών -της Εθνικής και της Eurobank- των οποίων δύο άλλες θυγατρικές συμβούλευαν το Τ.Α.Ι.Π.Ε.Δ. κατά τη συναλλαγή! Ενώ, αν το δημόσιο θελήσει να κρατήσει τα κτίρια μετά τα 20 χρόνια, θα πρέπει να τα αγοράσει ξανά, στην τότε αγοραία τους αξία!

Το πρόβλημα όμως με τις ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι ούτε το ύψος του τιμήματος που μπορεί να επιτευχθεί για ένα δημόσιο περιουσιακό στοιχείο, ούτε ο συμβολισμός του στοιχείου αυτού, ούτε η νομική μορφή της μεταβίβασης –πώληση, μίσθωση ή παραχώρηση. Είναι η μεταφορά ισχύος και πόρων στην αστική τάξη απευθείας, η υποτίμηση των δυνάμεων της εργασίας μέσω της μείωσης του «κοινωνικού μισθού», η υποθήκευση οποιουδήποτε παραγωγικού ανασχεδιασμού, η παραίτηση από τον δημόσιο έλεγχο στρατηγικών πόρων, υποδομών, διαδικασιών και δικτύων, εν τέλει η απώλεια της κυριαρχίας του κράτους, το οποίο δεν διαθέτει πλέον εργαλεία χάραξης πολιτικής και αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου. Η θυσία όλων αυτών στο βωμό της αποπληρωμής του δημόσιου χρέους

Οι ιδιωτικοποιήσεις, εκτός φυσικά της άμεσης πώλησης ή μετοχοποίησης περιουσιακών στοιχείων, παίρνουν τη μορφή της εκποίησης ή της «αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας» με μακροχρόνιες μισθώσεις, μέσω των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και με τη μέθοδο της απευθείας εκχώρησης ή/και ανάθεσης (outsourcing) αρμοδιοτήτων που δήθεν δεν «χρειάζεται» το κράτος. Οι αποκρατικοποιήσεις πραγματοποιούνται είτε με τη σταδιακή απόσυρση του κράτους από τομείς της οικονομικής ζωής, όπως ο χρηματοπιστωτικός τομέας, ο τομέας της ενέργειας ή των μεταφορών (βλ. σιδηρόδρομοι) ή με την πώληση περιουσιακών στοιχείων στο χρηματιστήριο ή με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς.

Δεκαετία ’90 – Ήρθαν οι ιδιωτικοποιήσεις! - Μετοχοποίηση – Α.Ε.

Δεν είναι τυχαίο που σε νόμους της προ της κρίσης εποχής, συναντούμε το «υπέρτερο δημόσιο συμφέρον», που αξιοποιούν σήμερα με τον πιο δραματικό τρόπο οι εφαρμοστικοί νόμοι των μνημονίων.

Το σύστημα του δικομματισμού ειδικά τη δεκαετία του ’90, δούλεψε μεθοδικά για να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις εφαρμογής των ιδιωτικοποιήσεων με επίκλιση του δημοσίου συμφέροντος. Η στροφή στο νεοφιλευθερισμό και η κρατούσα πελατειακή πολιτική, έτσι ώστε να αποδέχεται η κοινωνία κάθε εξέλιξη -με τα ανταλλάγματα να λειτουργούν ως κίνητρα- οδηγούσε ήδη την κοινωνία να ανταποδίδει με ψήφους και να αποδέχεται την ανάθεση στους «καταλληλότερους»! Ακόμα και σήμερα τα ποσοστά αποδοχής από την κοινωνία των ιδιωτικοποιήσεων είναι πολύ μεγάλα.

Τη δεκαετία του ΄90 άρχισαν γενικευμένα να δημιουργούνται Ανώνυμες Εταιρείες και να αντικαθιστούν φορείς του Δημοσίου, για λόγους –υποτίθεται- ευελιξίας. Οι Α.Ε. συχνά ξεκινούσαν τη ζωή τους με μια μόνο μετοχή, που ανήκε στο Δημόσιο. Για να πεισθούν οι εργαζόμενοι, που σχεδόν πάντα ήταν αντίθετοι και απαντούσαν με απεργίες, τους υποσχόταν συλλογικές συμβάσεις με υψηλότερους μισθούς και άλλα προνόμια. Έτσι δημιούργησαν τα «ρετιρέ» που τα χρόνια της κρίσης λοιδωρήθηκαν με τον πιο άγριο τρόπο από τους ίδιους που τα δημιούργησαν, που δε δίστασαν να στρέψουν όλη την κοινωνία εναντίον τους.

Κάθε νέα Α.Ε. απαλλασσόταν από την υποχρέωση εφαρμογής της νομοθεσίας του δημόσιου τομέα, όχι μόνο στα εργασιακά, αλλά και στις μελέτες, στα έργα, στις προμήθειες και δημιουργούσε δικούς της κανονισμούς, με όριο μόνο τους κανόνες των ευρωπαϊκών οδηγιών, που κι αυτές τις ερμήνευαν σύμφωνα με τα συμφέροντα των ντόπιων «κοινωνικών εταίρων», δηλαδή των φορέων των μεγάλων επιχειρήσεων κάθε τομέα. Έτσι έφτιαξαν τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, που μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού κι έκλεισαν πάρα πολλές από τις μικρές. Έτσι, άνοιξαν το δρόμο στους ευρωπαϊκούς κολοσσούς για τη μελέτη και την κατασκευή μεγάλων έργων, κυρίως τη δεκαετία του 2000, με όχημα το «επείγον» της υλοποίησης της «εθνικής ιδέας» των Ολυμπιακών Αγώνων. Σταδιακά, για κάποιες από τις Α.Ε., αποφασιζόταν να πουληθούν πακέτα μετοχών τους, ή και να μπουν στο χρηματιστήριο. Έτσι προχώρησαν οι ιδιωτικοποίησεις των τηλεπικοινωνιών και της ενέργειας.

ΣΔΙΤ – Δημόσια Έργα

Οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα γεννήθηκαν τη δεκαετία του '90 και σκοπό είχαν να προωθήσουν τα λεγόμενα “μεγάλα έργα”, όπως η Αττική Οδός, το Αεροδρόμιο “Ελ. Βενιζέλος”, η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου κ.α. Ο νόμος που τα θεσμοθέτησε κι έκτοτε εκτόξευσε την εφαρμογή τους σε έργα υποδομής και εθνικά δίκτυα ψηφίστηκε το 2005 από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είναι συμβάσεις – κατά κανόνα μακροχρόνιες -, οι οποίες συνάπτονται μεταξύ ενός δημόσιου φορέα και ενός ιδιωτικού, με σκοπό την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών. Σε μία ΣΔΙΤ ο ιδιωτικός φορέας αναλαμβάνει το σύνολο ή μέρος του κόστους υλοποίησης του έργου και ένα σημαντικό μέρος των κινδύνων που σχετίζονται με την κατασκευή και λειτουργία του. Ο δημόσιος τομέας από την πλευρά του επικεντρώνεται στον καθορισμό των σχεδιαστικών, τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων του έργου και αποπληρώνει τους Ιδιώτες είτε με τμηματικές καταβολές από την πλευρά του Δημοσίου συνδεδεμένες με τη διαθεσιμότητα του έργου και την τήρηση των προδιαγραφών λειτουργίας του, είτε με απευθείας καταβολές από τους τελικούς χρήστες.

Η εμπειρία όμως τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή εφαρμογή των ΣΔΙΤ είναι πολύ διαφορετική. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα μεγάλα δημόσια έργα, τα οποία πρακτικά μετατράπηκαν σε ιδιωτικά μονοπώλια μακράς διάρκειας. Μονοπώλια εξαιρετικά προσοδοφόρα για όσους τα εκμεταλλεύονται και επίσης ακραία επιβαρυντικά για όσους πολίτες είναι αναγκασμένοι να κάνουν χρήση τους.

Από παλαιότερη μελέτη του ΤΕΕ όμως φαίνεται ότι «η πολιτεία πληρώνει τρεις φορές πάνω το κόστος κάποιων έργων, που επιλέχθηκε να γίνουν μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), ευνοώντας μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους»

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα μελέτης

1. Το κόστος δανεισμού από τις τράπεζες του ιδιωτικού φορέα που αναλαμβάνει το έργο, το οποίο είναι σαφώς μεγαλύτερο από το κόστος δανεισμού με το οποίο θα επιβαρυνόταν το δημόσιο αν υλοποιούσε το ίδιο έργο.
2. Η απαίτηση της ασφάλισης από τις χρηματοδότριες τράπεζες όχι μόνο του έργου κατά την κατασκευή του αλλά του όλου σχεδίου για όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης, από κάθε πιθανό ή απίθανο κίνδυνο.
3. Οι οικονομικοί, τεχνικοί και νομικοί σύμβουλοι του δημοσίου, που αναλαμβάνουν την προετοιμασία του άκρως πολύπλοκου, από νομική και οικονομική άποψη, διαγωνισμού και την υποστήριξη του δημοσίου κατά τη διενέργειά του.
4. Οι οικονομικοί, τεχνικοί και νομικοί σύμβουλοι των τραπεζών που χρηματοδοτούν το έργο και των ασφαλιστικών εταιρειών που το ασφαλίζουν, οι οποίοι καλούνται από τη μεριά τους να εξετάσουν από κάθε άποψη όλες τις παραμέτρους και τους πιθανούς κινδύνους του σχεδίου και να εισηγηθούν στους εργοδότες τους.
5. Ο “ανεξάρτητος μηχανικός” ο οποίος αναλαμβάνει την παρακολούθηση και τον έλεγχο των μελετών, την επίβλεψη κατασκευής του έργου και την εν γένει ορθή εφαρμογή της σύμβασης.
6. Η αναμενόμενη υπερκοστολόγηση των υπηρεσιών που αναλαμβάνει να παρέχει ο ανάδοχος για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα (20-30 έτη), όπως είναι οι υπηρεσίες συντήρησης, καθαριότητας, φύλαξης, καθώς θα πρέπει να λάβει υπόψη του μη προβλέψιμες μελλοντικές καταστάσεις.
7. Το κέρδος του αναδόχου, όχι βέβαια μόνο επί του κόστους κατασκευής του έργου, αλλά επί του συνολικού κόστους που περιλαμβάνει όλα τα ανωτέρω.
8. Το γεγονός ότι οι τράπεζες (και οι ασφαλιστικοί φορείς) που εξειδικεύονται σε τέτοιου είδους χρηματοδοτήσεις είναι λίγες και επομένως μπορούν να επιβάλλουν τους όρους τους.
9. Το γεγονός ότι τα έργα μέσω ΣΔΙΤ είναι πολλά αλλά οι δυνάμενοι να μετάσχουν στους διαγωνισμούς -από ελληνικής τουλάχιστον πλευράς- είναι ελάχιστοι καθιστά τον ανταγωνισμό υποτυπώδη έως ανύπαρκτο. Τα πράγματα χειροτερεύουν από την απαράδεκτη πριμοδότηση που προβλέπεται στους διαγωνισμούς υπέρ όσων έχουν ήδη αναλάβει έργο ΣΔΙΤ ή παραχώρησης. Έτσι, η “αγορά” των ΣΔΙΤ διαμορφώνεται σε ολιγοπώλιο με όλες τις σχετικές συνέπειες.

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:

- Πιο διαφωτιστικό είναι και το παράδειγμα της Αττικής Οδού ένα από τα πιο μεγάλα (και ακριβά) δημόσια έργα που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία χρόνια μέσω ΣΔΙΤ, με πρώτο και κύριο την Αττική Οδό, της οποίας η σύμβαση κυρώθηκε το 1996, αποτελώντας τον προπομπό για όλα τα έργα που θα ακολουθήσουν στο εθνικό οδικό δίκτυο. Το συνολικό κόστος κατασκευής της ξεπέρασε ξεπερνά τα 3 δισ. - 3,2 δισ €, και καθώς η επιπλέον δαπάνη δεν επιβάρυνε τη συμμετοχή της κοινοπραξίας, η πραγματική συμμετοχή της (του ιδιώτη δηλαδή) περιορίζεται στο πενιχρό 5,5%, παρόλα αυτά η εταιρεία συνεχίζει να εκμεταλλεύεται την Α.Ο. και να εισπράττει διόδια, βασισμένη κυρίως σε ένα παραθυράκι της σύμβασης του 1996.

- «Ενοίκιο» περίπου 8 εκατ. ευρώ θα καταβάλλει το Δημόσιο σε εργολάβους επί 25 χρόνια για 24 σχολικά συγκροτήματα στην Αττική, που θα καλύψουν τις ανάγκες 5.500 μαθητών. Τα έργα, που θα κατασκευαστούν με το σύστημα ΣΔΙΤ (σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), έχουν συνολικό προϋπολογισμό 135 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 72 εκατ. ευρώ θα εξασφαλιστούν από δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και χρηματοδοτήσεις του κοινοτικού προγράμματος «Jessica», ενώ οι ιδιώτες θα συνεισφέρουν «ζεστό» χρήμα 20 εκατ. ευρώ και τραπεζικά δάνεια (18,7 εκατ. ευρώ). Οι ιδιώτες οφείλουν να ολοκληρώσουν τα κτίρια μέσα σε μια διετία, ενώ θα έχουν για 27 χρόνια την ευθύνη για τη συντήρηση αλλά και τη φύλαξη των σχολείων.

- Σε κλοιό διοδίων μπαίνει ολόκληρη η χώρα μέσα στην επόμενη τριετία. Κατά μήκος του δικτύου των συνολικά 2.186 χιλιομέτρων υφιστάμενων και νέων αυτοκινητοδρόμων, που έχουν παραδοθεί με συμβάσεις παραχώρησης σε εγχώριες και εργολαβικές κοινοπραξίες, υπολογίζεται να αναπτυχθούν έως και 500 σταθμοί διοδίων, σε μεταξύ τους απόσταση περίπου 50 χιλιομέτρων. Σχηματίζεται σταδιακά ένας πελώριος εισπρακτικός ιστός για τους οδηγούς που θα διανύουν τις διαδρομές του βασικού δικτύου αλλά και θα κάνουν απλές επαρχιακές μετακινήσεις, με δυσβάστακτες επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες. Παράλληλα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η σταδιακή αύξηση των τιμών των διοδίων, αρχής γενομένης από τον περασμένο Σεπτέμβριο που επιβλήθηκε η πρώτη αύξηση των ιδιωτών επενδυτών στις τιμές των διοδίων κατά 40%. Αυτή η πορεία θα οδηγήσει έως το 2011-12, που θα ολοκληρωθούν τα υπό κατασκευή οδικά έργα, σε εκτίναξη των αρχικών τιμών έως 300%.

- Τέλος ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά εγκλήματα της εποχής μας και συγκεκριμένα το ανεπανόρθωτο πλήγμα που θα υποστεί το Δημόσιο συμφέρον, το περιβάλλον αλλά και οι πολίτες, αποτελούν η κατασκευή ιδιωτικών εργοστασίων διαχείρισης απορριμμάτων, θέμα ολόκληρου κειμένου από μόνο του.

Ιδιωτικοποίηση Δημόσιου Ελεγκτικού Μηχανισμού

Σε προεκλογικές προγραμματικές δηλώσεις του Τσίπρα αναφέρθηκε το παρακάτω: "Στη θέση του προληπτικού ελέγχου εισάγουμε τον κατασταλτικό έλεγχο με αυστηροποίση των κυρώσεων σε περιπτώσεις ψευδών δηλώσεων" τοποθέτηση απαράδεκτη η οποία οδηγεί σε χειρότερο εκφυλισμό τις δημόσιες ελεγκτικές (οικονομικές, αδειοδοτικές, τεχνικές) υπηρεσίες που θα κυνηγάνε εκ των υστέρων τα περιβαλλοντικά, τεχνικά και οικονομικά εγκληματα που θα διαπράτονται, όπως ακριβώς και η υφιστάμενη fast track νεοφιλελεύθερη πρακτική.

Η διαδικασία η οποία ξεκίνησε από τις ΑΕ του Δημοσίου που αναφέρθηκαν σε προηγούμενη παράγραφο, γενικεύθηκε τη μνημονιακή περίοδο, με την :

- Ιδιωτικοποίηση του Ενεργειακού και Πολεοδομικού Ελέγχου με τη δημιουργία αντίστοιχων μητρώων ελεγκτών – επιθεωρητών, φόρτωμα του κόστους στους πολίτες, εκχώρηση των αντίστοιχων κρατικών λειτουργιών.

- Ιδιωτικοποίηση του ελέγχου των περιβαλλονικών μελετών με πρωταγωνσιτή αυτή τη φορά το ΥΠΕΚΑ, όπου προγραμματίζουν τη σύσταση του μητρώου ιδιωτών περιβαλλοντικών ελεγκτών, τη σύσταση του μητρώου πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, τον καθορισμός των τελών για τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης και για τους ελέγχους τήρησης των περιβαλλοντικών αδειών καθώς και την περαιτέρω ενσωμάτωση κι άλλων αδειών στην περιβαλλοντική αδειοδότηση

Αρπαγή ιδιωτικής περιουσίας

Τα χαράτσια στα ακίνητα αποτελούν μία από τις κορωνίδες της φορολογικής πολιτικής για μια σειρά λόγους. Η κατοχή ακίνητης περιουσίας στη χώρα, έχει μια ιδιαιτερότητα, η οποία φυσικά δεν έχει ξεφύγει από τους εγκέφαλους της τρόϊκας ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ. Όπως φαίνεται και από τα στοιχεία που αναφέρθηκαν παραπάνω, υπάρχει μεγάλο πλήθος μικρών ιδιοκτησιών μοιρασμένο σε ένα μεγάλο μέρος μικρών ιδιοκτητών (σχεδόν το σύνολο των κατοίκων). Το γεγονός αυτό έχει ιστορικές, κοινωνικές και πολιτικές αιτίες, που δεν είναι της στιγμής να αναλυθούν. Κωδικά η ιδιοκατοίκηση και η κατοχή ενός ή δύο ακινήτων από κάθε οικογένεια, αποτέλεσε την ειδική εκδοχή ενός ελλαδικού κοινωνικού συμβιβασμού του κράτους απέναντι στα λαϊκά στρώματα. Υποκατέστησε την απουσία κοινωνικών προνοιακών και αναδιανεμητικού δομών που υπήρξαν στις υπόλοιπες χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού. Αποτέλεσε (ακόμα και μέσα στην κρίση) ένα ισχυρό δίκτυο προστασίας απέναντι στη φτώχεια και τον αποκλεισμό. Τα ποσοστά πάντως ιδιοκατοίκησης δεν είναι τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, αλλά πρόδηλα διαφέρουν αρκετά από τις χώρες του Βορρά.

Αλλά γιατί έχουν σήμερα τόση σημασία η γη και τα ακίνητα για την Τρόικα; Πέρα από την προφανή απάντηση κάλυψης του δημόσιου χρέους υπάρχουν, δυο ακόμη γενικότερες συνθήκες (όπως αναφέρει και ο Κ.Χατζημιχάλης σε σχετικό άρθρο του). Η πρώτη αφορά τις διεθνείς τάσεις και η δεύτερη τις ελληνικές ιδιαιτερότητες.

Στην Ελλάδα, η συγκυρία της κρίσης και το ειδικό καθεστώς των Μνημονίων συμπίπτει, με τη νέα παγκόσμια τάση επενδύσεων κερδοσκοπικών κεφαλαίων στη γη και σε ακίνητα. Από στοιχεία προκύπτει ότι μετά το 2007 κεφάλαια κάθε είδους (ιδιωτικά, κρατικά, hedge funds, venture capital) εισέρχονται μαζικά στην αγορά γης και στο real estate, αναζητώντας εκτάσεις, εμπορικά ακίνητα και προνομιακές θέσεις για υψηλών προδιαγραφών κατοικίες που μελλοντικά θα είναι σπάνιες, δηλαδή αναζητώντας μονοπωλιακή γαιοπρόσοδο. Από το σύνολο των παγκόσμιων επενδύσεων κεφαλαίων λίγο πάνω από τις μισές κατευθύνονται στη γη και σε ακίνητα.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν οι τεράστιες εκτάσεις που διαθέτουν άλλες περιοχές και το ενδιαφέρον για την υφαρπαγή της γης και των ακινήτων οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους.

Πρώτον, στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της γης και των ακινήτων. Το σύνολο της ελληνικής επικράτειας αποτελεί μια οιονεί μονοπωλιακή θέση ως προς τα γεωπολιτικά δεδομένα και τη φυσική εγγύτητα στις ευρωπαϊκές αγορές· άρα, ο κάτοχος ή εκείνος που την ελέγχει απολαμβάνει ένα είδος μονοπωλιακής γαιοπροσόδου. Κυρίως ενδιαφέρουν μεγάλες ιδιοκτησίες (από κράτος, δήμους, εκκλησία, στρατό, δημόσιους φορείς) μέσω ΤΑΙΠΕΔ για ενεργειακούς δρόμους (αγωγοί), εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ, παραγωγική γη για ειδικές βιολογικές καλλιέργειες, υπέδαφος, κυρίως για χρυσό και φυσικό αέριο και, τέλος, επενδυτές κάθε είδους και εθνικότητας (ανάμεσα τους και ελληνικές τράπεζες και ιδιώτες) ενδιαφέρονται για εμπορικά και «ειδικού σκοπού» ακίνητα. Ειδικά σημασία έχει ο ψηλός δείκτης αξίας του μεσογειακού τοπίου σε σχέση με τα μνημεία, την ιστορία, το μεγάλο μήκος ακτών και νησιών και η σχετική διατήρηση του (πχ σε σχέση με τη μη αναστρέψιμη καταστροφή τουαντίστοιχου Ισπανικού) για μεγάλες τουριστικές επενδύσεις και real estate ανάπτυξη παραθεριστικών κατοικιών (βλέπε πρόσφατες σχετικές νομοθεσίες για αιγιαλούς, ρυθμιστικά σχέδια, δάση, ιδιωτική πολεοδόμηση, τουρισμό, χωροταξικά κλπ) όπου η κοινή τους κατεύθυνση είναι η “απελευθέρωση” με fast track διαδικασίες των περιορισμών που υπάρχαν.

Δεύτερον, το ότι τα ελληνικά εδάφη βρίσκονται εντός Ε.Ε./ευρωζώνης, εντός ενός ειδικού καθεστώς που έχει επιβληθεί από το 2010 με τα μνημόνια. Το παραπάνω κάνει πολύ ελκυστικές τη δημόσια κυρίως (αλλά και την ιδιωτική) περιουσία στους επενδυτές μια και η νομοθεσία και οι συνταγματικές προστασίες προσαρμόζονται για την προστασία τους. Τα όσα περιγράφηκαν παραπάνω (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί, εξοντωτική φορολογία), θα προκαλέσουν άμεση κατάρρευση των τιμών στην αγορά ακινήτων (ήδη ξεπερνά το 30-40% μέσα σε 4 χρόνια), τόσο στις μικρές ιδιοκτησίες (με αποτέλεσμα την συγκεντροποίηση της ιδιοκτησίας της γης, και ως εκ τούτου και της γαιοπροσόδου σε όφελος εκείνων που έχουν σήμερα και αύριο ρευστό), όσο και κυρίως στις μεγάλες δημόσιες που θα αλλάξουν χέρια για ένα κομμάτι ψωμί.

Η διστακτικότητα της κατάργησης του ΕΝΦΙΑ, μιας χαρακτηριστικής μορφής οριζόντιας “κεφαλικής” φορολογίας και η φιλολογία αντικατάστασης του από κάποια αντίστοιχη μορφή φορολογίας, μόνο ανησυχία μπορεί να προκαλέσει μια και οι φόροι, οι οφειλές και οι κατασχέσεις αποτελούν ένα ακόμα σύστημα μεταβίβασης εισοδήματος από τις κυριαρχούμενες προς τις κυρίαρχες τάξεις, ένα σύστημα απόσπασης ακόμη περισσότερης υπεραξίας για λογαριασμό των κεφαλαιοκρατών, Ελλήνων και ξένων.

Τα κοινωνικά κινήματα που δραστηριοποιούνται για την υπεράσπιση της δημόσιας περιουσίας έχουν πολύ σημαντικό ρόλο και στη νέα περίοδο μετά την αποπομπή της κυβέρνησης Σαμαρά μια και όλα δείχνουν ότι με τη μία ή την άλλη μορφή θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν την κρατική επίθεση για “αξιοποιήσεις” για την εξυπηρέτηση του χρέους. Με ενωτικούς αγώνες –τοπικούς και κεντρικούς – μπορούν και πρέπει να αντισταθούν και να επιβάλλουν μια ριζικά διαφορετική πορεία.

Ζοζέ Σαραμάγκου «περί ιδιωτικοποιήσεων» (1998)
[Aς ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα,
ας ιδιωτικοποιηθεί η θάλασσα και ο ουρανός,
ας ιδιωτικοποιηθεί το νερό και ο αέρας,
ας ιδιωτικοποιηθεί η Δικαιοσύνη και ο Νόμος,
ας ιδιωτικοποιηθεί και το περαστικό σύννεφο,
ας ιδιωτικοποιηθεί το όνειρο,
ειδικά στην περίπτωση που γίνεται την ημέρα και με τα μάτια ανοιχτά.
Και σαν κορωνίδα όλων των ιδιωτικοποιήσεων,
ιδιωτικοποιήστε τα Κράτη,
παραδώστε επιτέλους την εκμετάλλευση υμών των ιδίων
σε εταιρίες του ιδιωτικού τομέα με διεθνή διαγωνισμό.
Διότι εκεί ακριβώς βρίσκεται η σωτηρία του κόσμου…
Και μιας και μπήκατε στον κόπο, ιδιωτικοποιήστε στο φινάλε και την πουτάνα την μάνα που σας γέννησε.]