40 χρόνια από την εισβολή του ΕΚΚΕ στην αμερικανική Πρεσβεία

Από εδώ

Ήταν 21 Απριλίου 1975, κατά την επέτειο του χουντικού πραξικοπήματος του 1967, μόλις δύο μήνες μετά το «πραξικόπημα της πυτζάμας», όταν πραγματοποιήθηκε μεγάλη συγκέντρωση στο Πολυτεχνείο και πορεία στην Πρεσβεία των ΗΠΑ. Όταν το μπλοκ του Επαναστατικού Κομμουνιστικού Κινήματος Ελλάδας φτάνει έξω από την πρεσβεία, διαδηλωτές σπάνε τον κλοιό των αστυνομικών, περνούν στο προαύλιο και επιτίθενται στο κτήριο με αυγά, πέτρες και μπογιές, σπάνε τα εξωτερικά τζάμια ενώ πυρπολούνται και οι κουρτίνες των παραθύρων του ισογείου. Λίγα λεπτά αργότερα, αστυνομικοί με καδρόνια στα χέρια «επέβαλαν την τάξη».

Όπως σχολιάστηκε αργότερα, «για 3 λεπτά είχαμε Έθνική Ανεξαρτησία». Στόχος του ΕΚΚΕ ήταν, σύμφωνα με μαρτυρίες, να βάλει ελληνική σημαία στον ιστό της πρεσβείας.

Αμέσως μετά η αστυνομία επιτέθηκε σε όλο το μήκος της πορείας, από τους Αμπελόκηπους έως το Σύνταγμα. Η αθήνα γίνεται πεδίο μάχης και πνίγεται στα δακρυγόνα.

Συγκρούσεις στην Ριζάρη, στην Β.Κωνσταντίνου, στην Ακαδημίας, στο Σύνταγμα, στο Πολυτεχνείο. Με φωτιές, πέτρες, ξύλα και οδοφράγματα απαντούν οι διαδηλωτές στις τεθωρακισμένες αύρες και τους κρανοφόρους της αστυνομίας.

Πορείες με κατεύθυνση τη Βουλή σχηματίζονται από τους διασκορπισμένους διαδηλωτές. Το σύνθημα που κυριαρχεί: «Λαέ θυμήσου τον Νοέμβρη». Οι δυνάμεις της αστυνομίας ενισχύονται από την αστυνομική διεύθυνση Πειραιά και την Χωροφυλακή, ενώ φορτηγά ανεφοδιάζουν με δακρυγόνα τις αύρες μέσα στο προαύλιο της Βουλής.

Οι διαδηλωτές κατορθώνουν και φτάνουν μπροστά στη Βουλή. Τα δακρυγόνα πέφτουν βροχή. Λεωφορεία, ξύλα, καρέκλες, λαμαρίνες, φωτιές, σχηματίζουν οδοφράγματα στη Σταδίου, στην Όθωνος, στη Βουκουρεστίου, στην Ακαδημίας, στην Ερμού, πριν οι διαδηλωτές υποχωρήσουν στο Πολυτεχνείο.

Ασφαλίτες συλλαμβάνουν μαζικά πολίτες και τους οδηγούν με κλούβες στην Γενική Ασφάλεια. Στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο, αστυνομικοί, παρουσία εισαγγελέα, μαζεύουν τα ονόματα των τραυματιών διαδηλωτών.

Την επόμενη ημέρα, η εφημερίδα «Το Βήμα» καταγγέλλει: «Ενώ γινόταν η πορεία προς την πρεσβεία, στη Σταδίου ένας νεαρός τρομοκράτης, με περίστροφο έριξε έναν πυροβολισμό. Αμέσως τον καταδίωξαν δύο πολίτες, ο Στ. Μακρόπυλος, θυρωρός και ο Εμ. Ταμπακόπουλος, εισαγωγέας και τον συνέλαβαν. Ταυτόχρονα κινήθηκαν μερικοί νεαροί που προφανώς άνηκαν στο περιβάλλον του τρομοκράτη αλλά δεν κατόρθωσαν να τον απελευθερώσουν γιατί αντιμετωπίστηκαν από δημοκρατικούς πολίτες. Σε λίγο κατέφτασε περιπολικό της Άμεσης Δράσης και παρέλαβε τον τρομοκράτη, από αυτούς που τον συνέλαβαν»

Το «Βήμα» όμως περιέργως ξεχνά το γεγονός και δεν αναφέρει τι ακολούθησε. Διαρρέεται η φήμη ότι ο συλληφθείς «νεαρός τρομοκράτης», ήταν αστυνομικός με πολιτικά.

Για σχέδιο «ξένων και ντόπιων υπηρεσιών» έκαναν λόγο το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ, αποκαλώντας, από κοινού με τα ισχυρά καθεστωτικά συγκροτήματα του τύπου, πράκτορες της Ασφάλειες και της ΚΥΠ τα μέλη του ΕΚΚΕ.

Βέβαια με την ίδια λογική είχαν χαρακτηριστεί προβοκάτορες, το 1973, και οι πρωτοστάτες της κατάληψης του Πολυτεχνείου, μεταξύ των οποίων ήταν και μέλη του ΕΚΚΕ - γνωστά πρόσωπα στο αντιφασιστικό κίνημα της εποχής. Δείτε παρακάτω το βίντεο ντοκουμέντο από το Αρχείο της ΕΡΤ για τη σύλληψη 36 μελών του ΕΚΚΕ και της σπουδαστική του παράταξης ΑΑΣΠΕ τον Μάιο του 1974 για το ρόλο που διαδραμάτισαν στα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973, σύμφωνα με την χουντική κυβέρνηση.

Ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, Δημήτριος Καρακώστας ανακοινώνει τη σύλληψη, αλλά και περιγράφει τον ρόλο της οργάνωσης στον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, αλλά και τον τρόπο δράσης της. Οι συλληφθέντες ήταν οι Π. Στάγκος, Χ. Μπίστης, Γ. Μήλιος, Δ. Κουμάνταρος, Α. Τσάρας, Ν. Παπαμιλτιάδης, Α. Αποστολίδης, Ν. Λιβέριος, Ε. Φαμελιάδου, Ι. Δημακόπουλος, Ν. Σκούφος, Ν. Μαστοράκης, Μ. Παπαδομανώλης, Μ. Καρατζάς, Γ. Καρατράτζης, Ι. Μαργαρίτης, Ι. Χαραλαμπίδης, Γ. Κοτανίδης, Ν. Κουτρέσης, Π. Παπαδομανώλη, Α. Παντελάκη, Ι. Κουβάρας, Σ. Σάλουστρος, Γ. Δραμουντάνης, Α. Κυνηγός, Π. Πιπέρης, Γ. Νίκαινας, Α. Μορδώχ, Δ. Αλεξάς, Α. Κουρτέσης, Σ. Λουκάτος, Α. Παπαντωνίου, Ε. Δραμουντάνης, Ε. Εφεντάκης, Δ. Τοπαλιάν, Α. Καπροδάκης.

Δίωξη της ηγεσίας του ΕΚΚΕ για την επίθεση διαδηλωτών της οργάνωσης στην αμερικάνικη πρεσβεία (21/4/1975).

Η κυβέρνηση Καραμανλή αποφάσισε να ασκήσει ποινική δίωξη κατά του ΕΚΚΕ, ποινική δίωξη κατά των πρωταιτίων, απαγόρευση των συγκεντρώσεων σε ανοιχτό χώρο, ενώ υπαινίσεται απαγόρευση των «αδικαιολόγητων απεργιών». Συγκεντρώνονται τα ονόματα των μαθητών που απουσίαζαν την 21η Απριλίου.

«Δεν είναι ανεκτόν μηδαμινή μειοψηφία να αναστατώνει ατιμωρητί τη ζωή της πόλεως. Επεισόδια όπως τα χθεσινά είναι εθνικώς απαράδεκτα, διότι: Πρώτον, παρεμποδίζουν την ομαλή εξέλιξη του δημοσίου βίου. Δεύτερον, υπονομεύουν την εθνικήν προσπάθεια για την αντιμετώπιση μεγάλων εξωτερικών προβλημάτων. Τρίτον, θέτουν σε κίνδυνο την Δημοκρατία» τονίζεται στην κυβερνητική ανακοίνωση.

Τέσσερα μέλη του ΕΚΚΕ «κατηγορούνται ότι προξένησαν ζημίες στην αμερικανική πρεσβεία 2.849.700 δραχμών, στα επεισόδια που δημιουργήθηκαν κατά τη διαδήλωση της 21ης Απριλίου 1975. Με το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών παραπέμπονται οι Αντώνιος Π. Σούλτσε, μαθητής Γυμνασίου, Πέτρος Χ. Στάγκος, δημοσιολόγος, Χρήστος Σ. Μπίστης, σκηνοθέτης και Άννα Φιλίνη, αρχιτέκτων, για ηθική αυτουργία σε φθορά ξένης ιδιοκτησίας και για απλές σωματικές βλάβες σε βάρος 24 αστυνομικών και πολιτών και για περιΰβριση αρχής σε βάρος του υπουργού Δημοσίας Τάξεως κ. Γκίκα.

Καταδικασμένοι πρωτόδικα σε 18,4 μήνες για ηθική αυτουργία στον τραυματισμό 19 αστυνομικών και φθορές στο κτίριο, οι Χρ.Μπίστης, Α.Φιλίνη και Π.Στάγκος αθωώνονται από το Εφετείο στις 8/1/76.

Δείτε το βίντεο ντοκουμέντο, απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ «Μαρτυρίες» του Νίκου Καβουκίδη σχετικά με την πορεία και την εισβολή στην Αμερικάνικη πρεσβεία. Ο φακός "συλλαμβάνει" τυχαία τους πράκτορες της πρεσβείας ανάμεσα στον κόσμο να τον παρακινούν να μην κάνει ζημιές και μεταξύ αυτών τον σταθμάρχη της ΣΙΑ στην Ελλάδα Ρίτσαρντ Γουέλς που ένα μήνα μετά θα έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες της 17 Νοέμβρη. Ακολουθεί το ίδιο γεγονός από το Αρχείο της ΕΡΤ αλλά και η συνέντευξη τύπου του αστυνομικού διευθυντή για τα επεισόδια, κατηγορώντας ως κύριο υπεύθυνο των συγκρούσεων το ΕΚΚΕ.

Το ΕΚΚΕ πολύ αργότερα αποτέλεσε ιδρυτική συνιστώσα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και η φοιτητική του παράταξη συγχωνεύτηκε στην Ενιαία Ανεξάρτητη Αριστερή Κίνηση.

Ι.Β. - ERTOpen.com

Με πληροφορίες από LEFTeria news, Έκδοση Αυτόνομης Πρωτοβουλίας Πολιτών, Αθήνα (Νοέμβρης 1983), ΠαραλληλοΓράφο