Πώς σερβίρεται η ανατροπή;

Συντάκτης: Γιάννης Κουκουλάς από την ΕφΣυν

ΕΝΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ. ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΜΕ ΛΟΓΙΑ!

Βαθύτατα πολιτικό, απόρροια της πολυετούς εμπειρίας μιας οικονομικής κρίσης που βρίσκεται εν εξελίξει, είναι το πρώτο μεγάλο άλμπουμ του Νάσου Βασιλακάκη. Η «Μαριάννα η Βρωμόστομη» (εκδόσεις Πυγμαλίων) περιγράφει τη ζωή και τις αντιδράσεις μιας σερβιτόρας που έχει χιλιάδες λόγους να είναι τσαντισμένη και να επαναστατεί. Ο εμπνευστής της και η «πρωταγωνίστριά» του εξηγούν στην «Εφ.Συν.» κάποιους από αυτούς.

«Μερικοί άνθρωποι είναι συνεχώς τσαντισμένοι… Κι έχουν τους λόγους τους». Με αυτό το μότο στο εξώφυλλο ξεκινάς το βιβλίο σου. Είσαι ένας από αυτούς τους ανθρώπους;

Οχι όσο θα έπρεπε.

Εχει στοιχεία από τον Νάσο Βασιλακάκη η Μαριάννα;

Οταν έμπαινα στο twitter και σε διάφορα fora και σχολίαζα ως Μαριάννα, δεν χρειαζόταν και ιδιαίτερη προσπάθεια να υποδυθώ τον ρόλο.

Τι ποσοστό αυτοβιογραφίας κρύβεται στις ιστορίες της και στα περιστατικά με τα οποία έρχεται αντιμέτωπη;

Μεγάλο. Απλώς εκεί εντάσσονται και περιστατικά με τα οποία δεν ήρθα αντιμέτωπος μόνον εγώ προσωπικά, αλλά και όλοι οι κάτοικοι της χώρας. Γιατί όταν κάποιο δημόσιο πρόσωπο σου ζητάει επίμονα να αποδεχθείς πως το μαύρο είναι άσπρο, δεν έχει και τόση διαφορά αν το λέει στην τηλεόραση ή αν σου κουνά επικριτικά το δάχτυλο σαν πελάτης στην ταβέρνα όπου εργάζεσαι.

Μια σύντομη εμφάνιση, αρκετή να προκαλέσει την οργή της Μαριάννας, κάνει και ο Θεόδωρος –Μαζί τα Φάγαμε– Πάγκαλος… |

Τελικά η Μαριάννα είναι αριστερή, αναρχική ή απλώς αγανακτισμένη;

Η Μαριάννα είναι αριστερή που έχει αρχίσει να δραστηριοποιείται στο σωματείο της αλλά δεν έχει ακόμα ενταχθεί κανονικά σε κάποια πολιτική συλλογικότητα. Φυσικά αλληλεπιδρά και επηρεάζεται από τους στενούς της φίλους. Αυτοί είναι: ένας ευαίσθητος νεο-χίπης, μια στρατευμένη αριστερή, ένας αναρχικός, μια κομμουνίστρια και ένας αγανακτισμένος. Θα μπορούσαν να γίνουν και ανέκδοτο αν έπεφταν με το αεροπλάνο στη ζούγκλα με τους ιθαγενείς.

Εχεις καταφέρει να περιλάβεις σε 80 σελίδες όλους τους «κακούς πελάτες» ενός «εστιατορίου». Οι χρυσαυγίτες είναι οι χειρότεροι;

Ναι. Αλλά είναι φυσική συνέχεια των προηγούμενων. Γι' αυτό και εμφανίζονται προς το τέλος.

Δεν φαίνεται να έχεις καλύτερη γνώμη για τον Θέμο Αναστασιάδη, ούτε για τον Θεόδωρο Πάγκαλο. Τελικά ποιοι μας έφεραν εδώ που είμαστε; Αυτοί που κυβέρνησαν και τα φερέφωνά τους ή αυτοί που δεν ζητούσαν αποδείξεις για την τυρόπιτα;

Μα φυσικά ο ασυνείδητος φορολογούμενος που δεν κόβει αποδείξεις. Σε οποιαδήποτε πολιτισμένη χώρα οι πολίτες σέβονται τους νόμους και δεν κλέβουν το κράτος. Εχω πάει σε όλες και ξέρω. Πώς είπατε; Αν θεωρώ πολιτισμένη χώρα τις ΗΠΑ όπου οι άστεγοι ζουν και πεθαίνουν κατά μιλιούνια έξω, ενώ παντού υπάρχουν άδεια σπίτια; Αυτός είναι ο πολιτισμός κύριε, και αν δεν σας αρέσει να πάτε στη Βόρεια Κορέα! Πέρα από την πλάκα τώρα, ούτε ο Πάγκαλος και ο Αναστασιάδης είναι αυτοί που μας έφεραν εδώ. Βρεθήκαμε εδώ μέσω μιας περίπλοκης αλληλουχίας γεγονότων που προκλήθηκαν από τη δομική καπιταλιστική κρίση και κατέστησαν τη χώρα «αδύναμο κρίκο». Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως πρέπει να πολεμάμε μόνο τον καπιταλισμό, γενικά και αόριστα, αλλά όχι τους κυβερνώντες και τα φερέφωνά τους. Αυτοί είναι συνειδητά και άμεσα υπεύθυνοι για το γεγονός ότι την κρίση την πληρώνουν κυρίως οι φτωχοί. Επιπλέον, ο Πάγκαλος και ο Θέμος αποτελούν ιδανικούς «κακούς» για κάστινγκ, τόσο φυσιογνωμικά όσο και εξαιτίας του εσωτερικού τους κόσμου. Θα ήταν αμαρτία να μην τους συμπεριλάβω στο άλμπουμ.

…και μια ακόμη πιο σύντομη ο Ανδρέας Λοβέρδος |

Δε χαρίζεσαι, όμως, ούτε στους δυνητικά «ταξικούς συμμάχους» της Μαριάννας, που εθελοτυφλούν… Πόσο φταίνε αυτοί;

Ο θύτης και το θύμα ποτέ δεν φταίνε το ίδιο. Αλλά όταν τεντώνεσαι στη δουλειά, βιώνεις την ανισότητα στο πετσί σου και το πρόβλημά σου είναι ο... Ρωμανός, έχεις πρόβλημα, ρε φίλε, πώς να το κάνουμε. Πάντως δεν πιστεύω πως άνεργοι και εργατική τάξη μπορούν από τη μια στιγμή στην άλλη να πεισθούν για έναν άλλο τρόπο ζωής που παραπέμπει σε κομμουνιστικά ιδανικά κυριαρχίας εργαζόμενων-δημιουργών του πλούτου στη ζωή και στα μέσα παραγωγής. Θέλει δουλειά το πράγμα. Και ένα μεγάλο μέρος των στρατευμένων αγωνιστών κάνει αυτό ακριβώς το σφάλμα: θεωρεί ότι επειδή θα τα πει ωραία και δίκαια, οποιοσδήποτε -εν δυνάμει- ταξικός του σύμμαχος θα πειστεί μεμιάς σαν να άκουγε πεφωτισμένο ηγέτη να βγάζει λόγο σε αμερικανική ταινία και θα ριχτεί μαζί τους στη μάχη κατά του καπιταλισμού. Οχι, υπάρχει και ο εργαζόμενος που δεν θέλει «ψωμί-παιδεία-ελευθερία» για όλους, αλλά να μπορέσει κάποια μέρα να πάρει την τζιπάρα που πάντα ονειρευόταν.

Επιλέγεις να κλείσεις το βιβλίο με μια μαχητική διαδήλωση. Αυτός είναι ο τρόπος αντίδρασης για κάθε σύγχρονη «Μαριάννα»;

Οχι απλώς μαχητική διαδήλωση, αλλά αποκλεισμός του μαγαζιού, ο οποίος εμποδίζει το αφεντικό να την απολύσει και ταυτόχρονα ακυρώνει την επιθυμία των κυβερνώντων να τσακιστεί κάθε μαχητική φωνή που τους μπαίνει στο μάτι. Γιατί, όσο καλά και να τα λέει η κάθε Μαριάννα και ο κάθε Μαριάννος, δεν θα καταφέρει τίποτα σπουδαίο αν δεν περάσει στη συλλογική δράση. Οχι πως δεν έχει νόημα η προσωπική στάση ζωής όλων μας· κάθε άλλο. Απλώς στο τέλος είμαστε πολύ μικροί αν δεν έχουμε ο ένας τον άλλο.

Φυσικά και δεν είναι σατανική η Μαριάννα, αν και βρωμόστομη. Για τους εχθρούς της, όμως, χρυσαυγίτες, αφεντικά, ΜΑΤατζήδες κ.ά. είναι η ενσάρκωση του Διαβόλου |

Ποια γνώμη έχει η Μαριάννα και ποια ο Νάσος Βασιλακάκης για τους ΜΑΤατζήδες που θα καταργούνταν αλλά ακόμα δέρνουν και για τους μετανάστες που περιμένουν πολλά (και βλέπουν λίγα) από τη νέα κυβέρνηση;

Νάσος: «Δεν ξέρω… τι λες εσύ, Μαριάννα;»

Μαριάννα: «Οποιος θέλει να μείνουν, να τους πάρει σπίτι του. Τους ΜΑΤατζήδες».

Νάσος: « Εγώ δεν περιμένω και πολλά από τη νέα κυβέρνηση. Οσο και να υπάρχουν εκεί άνθρωποι με καλές προθέσεις, διαχειρίστρια ενός εκμεταλλευτικού συστήματος παραμένει. Αυτό το σύστημα για να ζήσει χρειάζεται και ΜΑΤατζήδες και μετανάστες χωρίς δικαιώματα και ανέργους. Επιπλέον, ακόμα και την πιο ριζοσπαστική κυβέρνηση του κόσμου να είχαμε, δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα σπουδαίο όσο υπαγόμαστε και παίρνουμε εντολές από αυτόν τον βαθύτατα ολοκληρωτικό μηχανισμό που λέγεται Ε.Ε. Και αυτή, η Ε.Ε., δεν πρόκειται ποτέ να γίνει Ευρώπη των λαών».

Μαριάννα: «Ωραία όλα αυτά, αλλά ακόμα και να βγούμε από την Ε.Ε., όσο η αστυνομία θα παίζει τον μπράβο τον αφεντικών και θα φακελώνει εργαζόμενους που κάνουν το έγκλημα να πάνε στην Επιθεώρηση Εργασίας, όπως έκανε προχθές, εγώ δεν βλέπω λόγο να χαζοχαίρομαι. Καμιά κυβέρνηση δεν θα μας δώσει κάτι· εμείς θα της το πάρουμε».

Νάσος: «Πιστεύω πως ο Τσίπρας έσφαλε όταν διατυμπάνιζε πως θα κάνει αντιμνημονιακή διαπραγμάτευση εκβιάζοντας διεθνείς τοκογλύφους μέσα στο ίδιο τους το γήπεδο. Οταν, π.χ., δήλωσε πως «το μνημόνιο καταστρέφει το ευρώ».

Μαριάννα: «Ναι, και το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά το τσιγάρο».

Η Μαριάννα η Βρωμόστομη «ζούσε» τις περιπέτειές της από το 2012 στο διαδίκτυο (bigmouthmarianna.blogspot.gr). Η έντυπη έκδοση που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πυγμαλίων περιέχει πρόσθετο υλικό. |

Με τη Μαριάννα δημιούργησες ένα βαθύτατα πολιτικό και επίκαιρο έργο. Τα ελληνικά κόμικς φαίνεται να αποφεύγουν σήμερα, σε μεγάλο βαθμό, να καταπιαστούν με την τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα. Είναι έτσι;

Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει στρατευμένη τέχνη, και η τέχνη δεν χρειάζεται να είναι στρατευμένη για να είναι καλή. Οποιος όμως θέλει να λέει ωραίες ιστορίες, καλό είναι να έχει και μια άλφα γνώση της κοινωνίας, όχι μόνο των αγαπημένων του κόμικς ή σειρών.

Θα δούμε στο μέλλον sequel της Μαριάννας; Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σου;

Ισως και να δούμε. Για την ώρα, ξαναπιάνω ένα κόμικς που είχα αφήσει στη μέση. Πρόκειται για τον Νίπερ, έναν λούμπεν αντιήρωα που είναι κοντός, άσχημος και ψωνάρα, και ταξιδεύει σαν γκραν γκινιόλ εκδοχή του Κόρτο Μαλτέζε στην υδρόγειο, συναντάει τους πιο παράξενους εχθρούς και σκορπάει χάος, ανατροπή, αλλά και δίψα για ζωή και ελευθερία.

Ο δημιουργός

Ο Νάσος Βασιλακάκης γεννήθηκε το 1978 και σπούδασε γραφιστική. Κόμικς του έχουν δημοσιευθεί στo «Γκραν Γκινιόλ», στο «Παρά Πέντε» και στο ένθετο «9» της «Ελευθεροτυπίας». Εχει εικονογραφήσει το εφηβικό μυθιστόρημα «Η Αγάπη Διδάσκει» του Βασίλη Μπουντούρη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος. Διακρίθηκε στον πανελλήνιο διαγωνισμό κόμικς 2004 του περιοδικού «9» και στον 2ο διαγωνισμό κόμικς (2007) που διοργάνωσαν οι plakton, η ΔΕΠΑΠ και το millennium στην Πάτρα. Συμμετείχε στον διαγωνισμό «Hellboy» που διοργάνωσαν οι εκδόσεις Jemma με θέμα την απεικόνιση του ομώνυμου ήρωα και η συμμετοχή του διακρίθηκε ανάμεσα στις 6 καλύτερες από τον δημιουργό Mike Mignola.