«Γαλάζιος» βουλευτής ζητά να γκρεμιστούν διατηρητέα

ΗΡΑΚΛΕΙΟ - Απαιτεί να διωχθούν οι υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού, οι οποίοι αρνούνται την κατεδάφιση των ιστορικών κτιρίων του 19ου αιώνα που ζητούν οι «επενδυτές».

T

Του Μάριου Διονέλλη από ΕφΣυν

Αίσθηση στην πόλη του Ηρακλείου προκαλεί η σπουδή που επιδεικνύει ο βουλευτής της Ν.Δ. Λευτέρης Αυγενάκης για την κατεδάφιση ιστορικών κτιρίων του 19ου αιώνα, εντός των τειχών και της παλιάς πόλης, ώστε να… διευκολυνθεί ιδιωτική επένδυση πολυώροφων κτιρίων και γκαράζ.

Ο βουλευτής φτάνει μάλιστα στο σημείο να ζητά από τον υπουργό Πολιτισμού να λάβει μέτρα εναντίον των υπαλλήλων του υπουργείου που αρνούνται την κατεδάφιση τμημάτων της ιστορίας της πόλης.

Η υπόθεση αφορά το οικοδομικό τετράγωνο 23 του Δήμου Ηρακλείου, στη συμβολή των οδών Ιδομενέως και Αγίου Τίτου, σε απόσταση αναπνοής από σημαντικά μνημεία, όπως η ενετική Λότζια (σημερινό δημαρχείο), η κρήνη Μοροζίνι (Λιοντάρια), η Βασιλική του Αγίου Μάρκου και ο ίδιος ο ιστορικός Ναός του Αγίου Τίτου.

Οι εταιρείες Servin Kritis A.E. και Ευρώπη Α.Ε., που διαχειρίζονται νεόδμητο επταώροφο κτίριο με γραφεία και υπόγεια γκαράζ στην περιοχή, ζητούν την απαλλοτρίωση ολόκληρου του γειτονικού οικοδομικού τετραγώνου για τη διαπλάτυνση των δρόμων προσέγγισης προς το δικό τους κτίριο.

Ωστόσο, στις απαντήσεις τους προς τις δύο εταιρείες, τόσο η 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων όσο και η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης αρνούνται κατηγορηματικά τη ρυμοτόμηση του συγκεκριμένου τετραγώνου και την κατεδάφιση των κτιρίων που περιλαμβάνονται σε αυτό, τονίζοντας πως το συγκεκριμένο σημείο «αποτελεί ένα από τα ελάχιστα σημεία που διασώζεται ο παραδοσιακός πολεοδομικός ιστός στο κέντρο της πόλης του Ηρακλείου, διατηρεί τη μεσαιωνική μορφή της τριγωνικής χάραξης, όπως προκύπτει και από το σχέδιο του Werdmuller (1668), και αποτελεί στο σύνολό του έναν αξιόλογο πυρήνα προς διατήρηση μαζί με άλλα όμορα κτίρια του 19ου αιώνα, που ήδη έχουν κριθεί διατηρητέα».

Οπως τονίζεται μάλιστα, τα τρία από τα επτά κτίρια του εν λόγω τετραγώνου, που προορίζονται για κατεδάφιση, είναι λιθόκτιστα με μορφολογικά στοιχεία που παραπέμπουν στα μέσα-τέλη του 19ου αιώνα και, επιπλέον, για ένα από αυτά εκκρεμεί αίτημα κήρυξής του ως διατηρητέου.

«Τιμωρήστε τους»

Παρ” όλα αυτά, στην ερώτησή του προς τον υπουργό Πολιτισμού ο βουλευτής Ηρακλείου της Ν.Δ. Λευτέρης Αυγενάκης χαρακτηρίζει τα παραπάνω επιχειρήματα των υπηρεσιών «απαράδεκτη, ασυνεπή και αναιτιολόγητη συμπεριφορά» και μάλιστα προχωρά ένα βήμα παραπάνω υπερασπιζόμενος την ιδιωτική εταιρεία, ζητώντας από τον Πάνο Παναγιωτόπουλο όχι μόνο να εγκρίνει τη ρυμοτόμηση του οικοδομικού τετραγώνου, παρά την αρνητική εισήγηση του ΚΑΣ, αλλά και να «αποδοθούν ευθύνες στους αρμόδιους υπαλλήλους και τους διοικητικούς προϊσταμένους της 13ης Εφορείας Αρχαιοτήτων και της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Ηρακλείου».

Σε δηλώσεις του στην «Εφ.Συν.» ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης, Ιωσήφ Φανουράκης, επαναλαμβάνει την άποψη της υπηρεσίας ότι «η συγκεκριμένη περιοχή της πόλης πρέπει να διατηρήσει την παλιά χάραξη και την ιστορική συνέχεια του ιστού της, με σκοπό τη διατήρηση της ιστορικής συλλογικής μνήμης και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της».

Οι δύο ιδιωτικές εταιρείες με υπομνήματά τους ισχυρίζονται πως σε προγενέστερο χρόνο, όταν κατασκεύασαν το επταώροφο κτίριο, οι υπηρεσίες είχαν εγκρίνει τη ρυμοτόμηση του γειτονικού τετραγώνου, βάσει των σχεδίων που τότε είχαν υποβάλει. Ωστόσο, στις απαντήσεις τους προς τις εταιρείες, τόσο η 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων όσο και η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων τονίζουν πως ουδέποτε έχουν δώσει έγκριση για τη συγκεκριμένη ρυμοτόμηση, αφήνοντας μάλιστα σαφείς αιχμές για τους χειρισμούς που έγιναν από τις προηγούμενες διευθύνσεις των δύο υπηρεσιών και οδήγησαν στην κατασκευή του τεράστιου κτιρίου εντός των ενετικών τειχών του Ηρακλείου.

Μάλιστα, για τις κατεδαφίσεις που έγιναν ώστε να φτιαχτεί το κτίριο, ο τότε (2005) γενικός γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού με έγγραφό του είχε παραδεχτεί πως «συνιστούν αλλοιώσεις της παλιάς πόλης του Δήμου Ηρακλείου» έπειτα από σχετική καταγγελία που είχε κάνει ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων της πόλης.

Ο δήμος

Εκτός από τον βουλευτή Λευτέρη Αυγενάκη, οι αλλοιώσεις της ιστορικής μνήμης στο Ηράκλειο βρίσκουν συνήγορο και τον ίδιο τον Δήμο Ηρακλείου. Αν και ήδη από το 1965 ολόκληρος ο δήμος έχει χαρακτηριστεί «οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος» λόγω ύπαρξης αξιόλογων αρχαιολογικών ευρημάτων και σπουδαίων ιστορικών μνημείων, εντούτοις επανειλημμένα ο δήμαρχος Γιάννης Κουράκης έχει ζητήσει τόσο προφορικά όσο και γραπτά (τον Φεβρουάριο του 2011) από τη σημερινή γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη την αναθεώρηση του χαρακτηρισμού και την εφαρμογή του μόνο εντός του Ενετικού Οχυρωματικού Περιβόλου.

Ωστόσο, ο δήμος κάνει πίσω και από αυτόν ακόμα τον περιορισμό, καθώς όχι μόνο ενέκρινε την κατασκευή του τεράστιου κτιρίου εντός των τειχών αλλά και σήμερα συνηγορεί στη ρυμοτόμηση του γειτονικού οικοδομικού τετραγώνου προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση προς την ιδιωτική επένδυση, εις βάρος της συλλογικής μνήμης της πόλης.