Δρόμοι με αδιαφάνεια και «καπέλα»

Η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη μέση καθυστέρηση στην παράδοση έργων, η πρόσβαση στις διαδικασίες ανάθεσης έργου στερείται διαφάνειας και οι εργολάβοι δεν έχουν την πλήρη ευθύνη για κάθε αλλαγή στις τιμές των υλικών, η οποία φυσικά φορτώνεται στους φορολογούμενους.

Αναδημοσίευση από ΕφΣυν του Κώστα Μοσχονά

Τα παιχνίδια των εθνικών εργολάβων με τη συνενοχή των διαφόρων κυβερνήσεων στις κατασκευές αυτοκινητόδρομων αποκαλύπτει έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ε.Ε., που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη μέση καθυστέρηση στην παράδοση έργων, η πρόσβαση στις διαδικασίες ανάθεσης έργου στερείται διαφάνειας και οι εργολάβοι δεν έχουν την πλήρη ευθύνη για κάθε αλλαγή στις τιμές των υλικών, η οποία φυσικά φορτώνεται στους φορολογούμενους…

65 δισ. ευρώ

Πρόκειται για ορισμένες μόνο πτυχές της έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο πραγματοποίησε ελέγχους σε 24 συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. έργα οδοποιίας στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Πολωνία και την Ισπανία, συνολικού κόστους 3 δισ. ευρώ. Από το 2000 έως το 2012 έχουν διατεθεί συνολικά 65 δισ. ευρώ σε όλα τα κράτη-μέλη.

Από τους ελέγχους, λοιπόν, προκύπτει ότι η μέση καθυστέρηση στην παράδοση έργων στην Ελλάδα είναι 16 μήνες. Η χώρα μας κατέχει τα σκήπτρα στον μέσο όρο καθυστερήσεων σε σύγκριση με τις άλλες τρεις χώρες. Στην Ισπανία, η μέση καθυστέρηση στην παράδοση έργου είναι 11 μήνες, στη Γερμανία 7 και στην Πολωνία 3 μήνες.

Ποιος επωφελείται από την καθυστέρηση; Φυσικά η κατασκευάστρια εταιρεία, τουλάχιστον στην Ελλάδα και στην Ισπανία. Στην έκθεση αναφέρεται ως παράδειγμα ότι στην Ελλάδα ο προϋπολογισμός για το κομμάτι της ΠΑΘΕ (Ε75) ήταν 278 εκατ. ευρώ, αλλά το τελικό κόστος έφτασε στο ποσό των 378 εκατ. ευρώ. Το κόστος κατασκευής μιας γέφυρας στην Ελλάδα ήταν 1.293 ευρώ ανά τ.μ., 1.331 ευρώ στη Γερμανία, 1.135 ευρώ στην Πολωνία και 696 ευρώ στην Ισπανία. Επίσης, το κόστος του κυβικού μέτρου τσιμέντου για γέφυρα ήταν 176 ευρώ στην Ελλάδα, 130 στην Ισπανία, 193 στη Γερμανία και 228 ευρώ στην Πολωνία

Οι διαδικασίες που ακολουθούνται για την ανάθεση έργων δεν είναι οι ίδιες σε όλες τις χώρες. Οπως παρατηρεί το Ελεγκτικό Συνέδριο, στην Ελλάδα και την Ισπανία η πρόσβαση στις διαδικασίες εξαρτάται από το εργοληπτικό πτυχίο της εταιρείας. Στη Γερμανία και την Πολωνία όλες οι εταιρείες μπορούν να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό.

Πρόβλημα διαφάνειας υπάρχει και στην τιμή των υλικών. Στη Γερμανία και την Πολωνία, την πλήρη ευθύνη για κάθε αλλαγή τιμών έχουν οι ανάδοχες εταιρείες. Αντίθετα, στην Ελλάδα και την Ισπανία ισχύει ένα σύστημα αναθεώρησης των τιμών σε τακτική βάση. Ποιοι επωφελούνται;

«Σφίξτε τα λουριά»

Με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων, το Ελεγκτικό Συνέδριο συνιστά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σφίξει τα λουριά και να επανεξετάσει «όλο το πλέγμα της πολιτικής συγχρηματοδότησης» των αυτοκινητόδρομων στα κράτη-μέλη. Συγκεκριμένα ζητεί να αναλυθούν οι διαφορές του κόστους οδοποιίας, να ληφθούν υπόψη αξιόπιστες προβλέψεις κυκλοφορίας και να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας βάσης δεδομένων σε κοινοτικό επίπεδο, η οποία θα συντελέσει στην εξασφάλιση χαμηλότερων τιμών στο πλαίσιο των δημόσιων διαγωνισμών.