«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» : Μύθοι και πραγματικότητα

Αναδημοσιεύουμε από την ΕΜΔΥΔΑΣ Δυτ. Ελλάδος. Σύμφωνα με την Γνωμοδότηση  (Αρ. Γνωμ. 377/2012) του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους  δεν απαιτείται από την κείμενη νομοθεσία η ανάρτηση στο Διαδίκτυο (Πρόγραμμα Διαύγεια) των εντολών μετακίνησης των Υπαλλήλων. Όπως αναφέρεται στη Γνωμοδότηση “το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ( Α1 Τμήμα ) γνωμοδοτεί ομόφωνα ότι , οι εκδιδόμενες κατά το N.2685/1999 εντολές μετακίνησης των προσώπων που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του δεν περιλαμβάνονται στις αναρτητέες κατά το Ν . 3861/2010 στα «Πρόγραμμα Διαύγεια» διοικητικές πράξεις“. Διαβάστε επίσης από το ίδιο site το παρακάτω επίκαιρο άρθρο του συναδέλφου Κ. Δροσόπουλου

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» : Μύθοι και πραγματικότητα

    Κώστας Δροσόπουλος

   Μηχανολόγος – Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

  

  Η ημερίδα αυτή, που διοργανώνει το Τ.Ε.Ε./Τ.Δ.Ε. με τη συνεργασία της Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ./Δ.Ε., μας δίνει την ευκαιρία να ανιχνεύσουμε το τοπίο που δημιουργείται με την πρόσφατη αναδιάρθρωση του κράτους με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Ιδιαίτερα από την πλευρά των Μηχανικών, θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε μια ανάλυση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στο χώρο των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών.

  Στο Φ.Ε.Κ. 87/7-6-2010, τ.Α!, δημοσιεύτηκε ο Ν. 3852/2010 «Νέα αρχιτεκτονική της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης». Ο νόμος αυτός επιβάλλει μια τεράστια μεταβολή στη λειτουργία του κράτους, στα όργανά του στην τοπική Διοίκηση και στη σχέση πολιτών με τις κοινωνικές υπηρεσίες που τους παρέχονται (κοινή ωφέλεια, παιδεία, υγεία, πρόνοια κ.λ.π.).

 Αντί των 1034 Δήμων δημιουργούνται 325 νέοι Δήμοι, αντί των 54 Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων δημιουργούνται 13 νέες Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις και αντί των 13 Κρατικών Περιφερειών δημιουργούνται νέες 7 Αποκεντρωμένες Κρατικές Διοικήσεις.

Δομή Τοπικής κρατικής Διοίκησης (μέχρι 31-12- 2010)	Δομή Τοπικής κρατικής Διοίκησης (από 1-1- 2011)
Δήμοι : 1034	Δήμοι : 325
Αιρετές Νομαρχίες: 54	Αιρετές Νομαρχίες: 0
Κρατικές Περιφέρειες: 13	Αιρετές Περιφέρειες: 13
Κρατικές Αποκεντρωμένες Διοικήσεις: 0	Κρατικές Αποκεντρωμένες Διοικήσεις: 7

 Μέσα από μια πολύμηνη επικοινωνιακή εκστρατεία, οι πολιτικοί εκπρόσωποι του συστήματος δημιούργησαν σε μεγάλο αριθμό πολιτών την εντύπωση ή πεποίθηση ότι η «νέα αρχιτεκτονική» θα συμβάλλει στη βελτίωση της ζωής τους, στην καλύτερη οργάνωση των υπηρεσιών και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Πρόκειται για μια «εικονική πραγματικότητα» που προσπαθούν να περάσουν, κερδίζοντας πολύτιμο χρόνο στην ανοχή των συνειδήσεων.

  Χωρίς σχόλια θα αναφέρω εδώ ένα απόσπασμα από τους λόγους του Δημοσθένη στον 4^ο αι. π.Χ. (Δημοσθένης – Ισοκράτης: «Η παρακμή του Δήμου»).

«Κι΄ όσο για τη μεγάλη μάζα των πολιτών, είτε δεν αντιλαμβάνονται τα όσα διαπράττουν οι κυβερνώντες, είτε τα αντιλαμβάνονται και δεν αντιδρούν, βυθισμένοι στη ραστώνη της καθημερινότητας. Από τούτη την αρρώστια έχουν προσβληθεί παντού οι πάντες, απλώς ο καθένας τρέφει την ψευδαίσθηση ότι η συμφορά δεν θα χτυπήσει τη δική του πόρτα…»

Οι προσδοκίες των «εραστών» του «Καλλικράτη»

   Το σλόγκαν που συνοδεύει το πρόγραμμα Καλλικράτης είναι: «Η επανάσταση του αυτονόητου».

  Θα σταχυολογήσουμε μερικές διατυπώσεις για τη «Νέα Αρχιτεκτονική» από την αιτιολογική έκθεση που συνόδευσε την κατάθεση στη Βουλή του σχετικού νομοσχεδίου.

· «Κεντρικό χαρακτηριστικό της είναι ο ολοκληρωμένος και συστηματικός σχεδιασμός που απαντά στα προβλήματα της αποσπασματικής και κατακερματισμένης έως τώρα προσέγγισης».

· «Γίνεται το θεσμικό κλειδί για την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, προσανατολίζοντας τις κρατικές δομές και λειτουργίες στις ανάγκες της πράσινης ανάπτυξης».

· «Ενσωματώνει τις αρχές της διαφάνειας, της ανοικτής διακυβέρνησης, της αξιολόγησης και της λογοδοσίας».

· «Επιχειρείται η διοικητική, οικονομική, πολιτική και ηθική επαναθεμελίωση της αυτοδιοίκησης».

· Οι ΟΤΑ και η αποκεντρωμένη διοίκηση μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο για την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας».

· «Διαμορφώνει τις κατάλληλες θεσμικές υποδοχές για τον σταδιακό λειτουργικό εκσυγχρονισμό, την υιοθέτηση πρωτοποριακών εργαλείων διοίκησης, την ευρύτατη δυνατή αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών που θα απογειώσουν τη δημόσια διοίκηση, φέρνοντάς την στην πρώτη γραμμή των καινοτομιών της εποχής μας».

Χρήσιμες διαπιστώσεις

 Είναι απαραίτητο να επισημανθούν μερικά ζητήματα που αποτυπώνουν την πραγματικότητα της διοικητικής αναδιάρθρωσης του προγράμματος «Καλλικράτης».

 √ Ο «Καλλικράτης» είναι επιλογή και εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις της Ε.Ε. 

 Στη σελ. 10 της αιτιολογικής έκθεσης του Ν. 3852/2010, αναφέρεται: «Από την 1^η Δεκεμβρίου 2009 έχει τεθεί σε ισχύ η συνθήκη της Λισσαβόνας. Έτσι, η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία (πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ) εναρμονίζεται και συμβαδίζει με αρχές και αξίες που αποτελούν βάση για το ευρύτερο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα εφαρμοστεί, αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

 Και λίγο πιο κάτω στις σελ. 11, 12 της αιτιολογικής έκθεσης του Ν. 3852/2010, αναφέρεται: «Οι νέες, λιγότερες και ενισχυμένες δομές, μπορούν να εντάξουν καλύτερα στον τρόπο λειτουργίας τους τις βασικές αρχές της Συνθήκης της Λισσαβόνας…»

√  Ο «Καλλικράτης» είναι επιλογή της κυβέρνησης και της τρόικας και εναρμόνιση με τις δεσμεύσεις του ληστρικού «Μνημονίου»

 Στη σελ. 1358 του Φ.Ε.Κ. 65/6-5-2010, τ. Α! όπου δημοσιεύεται ο Ν. 3845/2010 «Μέτρα για την εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη-μέλη της Ζώνης του ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο», στην παράγραφο «iv. Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» σημειώνεται ότι, μέχρι τέλους του 2ου τριμήνου του 2010: «Το Κοινοβούλιο θα εγκρίνει νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης σε τοπικό επίπεδο, κυρίως μέσω της συγχώνευσης δήμων, νομαρχιών και περιφερειών με στόχο τη μείωση των λειτουργικών δαπανών και των μισθών».

 Στο Επικαιροποιημένο Μνημόνιο Συνεννόησης της 6-8-2010, στην παράγραφο Τοπική Αυτοδιοίκηση σημειώνεται: «Η κυβέρνηση θα υιοθετήσει όλα τα απαραίτητα νομοσχέδια και διατάγματα που απαιτούνται για την εφαρμογή του Καλλικράτη και θα εξασφαλίσει την εξοικονόμηση 500 εκ. € το 2011 και επιπρόσθετων 500 εκ. € ανά έτος το 2012 και το 2013 για τη γενική κυβέρνηση στο σύνολό της».

 √ Ο «Καλλικράτης» είναι συνέχεια της διοικητικής μεταρρύθμισης «Ι.Καποδίστριας»

 Δεν είναι τυχαία η επισήμανση της σελ. 13 της αιτιολογικής έκθεσης του Ν. 3852/2010, όπου αναφέρεται ότι: «Η τολμηρή μεταρρύθμιση του προγράμματος Ι.Καποδίστριας, που βελτίωσε αισθητά την τοπική αυτοδιοίκηση, ωστόσο δεν δημιούργησε σε όλη τη χώρα αποτελεσματικούς δήμους…».  

 Αναζητείται ο πολίτης που θα ισχυριστεί μετά λόγου γνώσεως ότι βελτιώθηκε η λειτουργία των δήμων με την αναδιάρθρωση «Ι.Καποδίστριας».

Οι πολιτικοοικονομικοί στόχοι του «Καλλικράτη»

 Ο «Καλλικράτης» έχει στόχο την προσαρμογή του αστικού κράτους στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου. Επιδιώκει να ισχυροποιήσει και να προσαρμόσει τους περιφερειακούς κρίκους του ώστε να διαχειριστούν κεντρικές λειτουργίες με αποτελεσματικότητα, για λογαριασμό του κεφαλαίου. Και ακόμα, επιδιώκει να αποκτήσουν την ικανότητα πιο στενού και ουσιαστικού συντονισμού και ευελιξίας διασύνδεσης με τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, το κράτος περιορίζει ή ακόμη και αποποιείται τις συνταγματικές υποχρεώσεις του σχετικά με τις κοινωνικές παροχές, με τη μεταφορά τους στην «τοπική αυτοδιοίκηση», χωρίς όμως και αντίστοιχους πόρους.

  Με το Ν. 3852/2010 προωθούνται οι παρακάτω επιλογές:

1. Μεταφέρονται στην «Τοπική Αυτοδιοίκηση» επιπλέον αρμοδιότητες κοινωνικού χαρακτήρα που αφορούν ζητήματα Κοινής Ωφέλειας, Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, Πολιτισμού, Αθλητισμού κ.λ.π. Στόχος ο κατακερματισμός του ενιαίου χαρακτήρα που πρέπει να έχουν αυτές οι υπηρεσίες στο πλαίσιο του κράτους. Αποτέλεσμα η περαιτέρω ποιοτική υποβάθμισή τους και η δημιουργία ασφαλών προϋποθέσεων για την πλήρη ιδιωτικοποίησή τους είτε με απευθείας εξαγορά από επιχειρηματίες είτε με έμμεση εκμετάλλευσή τους μέσω των περιβόητων Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.I.T.).

2. Απαλλάσσεται «θεσμικά» το κράτος από κοινωνικές υποχρεώσεις απέναντι στο λαό και δημιουργεί καθεστώς νέων φορολογικών επιβαρύνσεων και τελών για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών των Δήμων.

3. Δημιουργούνται ουσιαστικά ενισχυμένοι αποκεντρωμένοι κρατικοί μηχανισμοί διοίκησης (Περιφέρειες, Δήμοι) που θα έχουν το μέγεθος και τη διαχειριστική και θεσμική εξουσία για να εξυπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου. 

4. Απομακρύνεται ακόμα περισσότερο ο πολίτης από τοπικά κέντρα εξουσίας με αποτέλεσμα την αοριστοποίηση της όποιας κριτικής ή παρέμβασης.

5. Διευκολύνεται η πολιτική του Μνημονίου για απολύσεις (υπολογίζονται σε πρώτη φάση απολύσεις 30.000 συμβασιούχων των Δημοτικών και Νομαρχιακών Επιχειρήσεων) και προωθούνται οι ελαστικές σχέσεις εργασίας (« flexicurity» ευρωπαϊστί) και η μερική απασχόληση, που μοιραία προβλέπεται να επεκταθούν.

Το μέλλον των «τοπικών κοινωνιών»

 Σήμερα, είναι αναγκαία περισσότερο από κάθε άλλη φορά, η κατανόηση των επιπτώσεων των νομοθετικών αυτών παρεμβάσεων και η σύνδεσή τους με το γενικότερο πολιτικοοικονομικό τοπίο αλλά και με τις πολιτικές και «αυτοδιοικητικές» δυνάμεις που άμεσα ή έμμεσα στηρίζουν το «Μνημόνιο» και τον «Καλλικράτη». Η αναγκαιότητα πηγάζει πρόσθετα από το γεγονός της υφιστάμενης κοινωνικής λαίλαπας (εισοδηματική πολιτική, ανεργία, φορολογικές ρυθμίσεις, ασφαλιστικό, οργάνωση κατασταλτικών μηχανισμών κ.λ.π.)  που συνυφασμένη με τον «Καλλικράτη» δημιουργεί εκρηκτικό μίγμα.

 Το μέλλον που προδιαγράφουν για τις προσφιλείς τους «τοπικές κοινωνίες» περιλαμβάνει:

1. Με τη δικαιολογία ότι δεν υπάρχουν πόροι από το κράτος, αναμένεται ραγδαία αύξηση των τελών για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (νερό, αποχέτευση, απορρίμματα κ.λ.π.), μείωση κοινωνικών υπηρεσιών (παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, σχολεία, πρόνοια) και επιβολή νέων φόρων γι΄ αυτές, υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος.

 Για τους πόρους των «Αυτοδιοικήσεων», χρήσιμο είναι να ανατρέξουμε στα άρθρα 259 και 260 του Ν. 3852/2010 που αναφέρουν ότι οι πόροι των νέων Δήμων και Περιφερειών θα προέρχονται αντιστοίχως από το 12% (4%) του Φ.Π.Α. και το 20% (2,40%) του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων και επιπλέον για τους Δήμους από το 50% του Φόρου ακίνητης Περιουσίας. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι :

· Υπάρχει μακρά παράδοση μη έγκαιρης ή και μειωμένης απόδοσης θεσμοθετημένων πόρων από την Κεντρική Διοίκηση προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση και μάλιστα σε περιόδους όχι έντονης οικονομικής κρίσης. Σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., οι κρατικές επιχορηγήσεις στους Ο.Τ.Α. μειώθηκαν από 3 δις € το 2009 σε 2 δις € το 2010 (το «Μνημόνιο» αναφέρει μείωση κρατικών επιχορηγήσεων κατά 500 εκ € κάθε χρόνο μέχρι το 2014, δηλαδή μηδενισμό των επιχορηγήσεων το 2014).

· Αναμένεται να ενισχυθεί η ήδη υπάρχουσα μείωση τόσο των εσόδων από Φ.Π.Α. όσο και από τον Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων.

 Επόμενο είναι λοιπόν ότι οι πόροι που θα αποδοθούν τελικά στους ΟΤΑ δεν θα καλύπτουν τις αυξημένες ταμειακές ανάγκες τους με αποτέλεσμα την υιοθέτηση πολιτικών φορομπηξίας και απολύσεων. 

  Χρήσιμη πληροφορία: Από 11-18/10/2010 γίνονται εκδηλώσεις στην Ε.Ε. στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Τοπικής Δημοκρατίας. Στα στρογγυλά τραπέζια του Στρασβούργου κυριαρχεί η συζήτηση γύρω από τα καταλυτικά πορίσματα μελέτης που τονίζουν ότι οι Δήμοι στην Ευρώπη στερούνται συνεχώς των κρατικών ενισχύσεων και δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις κοινωνικές υποχρεώσεις τους απέναντι στους πολίτες.

 2. Οι νέες ενισχυμένες μονάδες Ο.Τ.Α. θα ανατρέξουν (λόγω έλλειψης πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, λόγω ιδεολογικού προσανατολισμού αλλά και κερδοσκοπίας των ιθυνόντων) σε ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης με μορφή του έμμεσου δανεισμού (Σ.Δ.Ι.Τ. ή συμβάσεις παραχώρησης) για τη δημιουργία κοινωνικών υποδομών. Αποτέλεσμα η υπερκοστολόγηση των έργων, ο μακροχρόνιος δανεισμός και το χαράτσι στους πολίτες. Θα έχουμε σε ημερήσια διάταξη το κυνήγι «χορηγών», τη φιλανθρωπία (με το αζημίωτο πάντα) μονοπωλιακών ομίλων κ.λ.π.

3. Θα επιταχυνθεί η ιδιωτικοποίηση πολλών λειτουργιών του Δημοσίου (καθαριότητα, ύδρευση, αποχέτευση, βιολογικοί κ.λ.π.) με συνέπεια την περαιτέρω χειροτέρευση των υπηρεσιών που θα πληρώνονται όμως ακριβότερα (συνηθισμένο φαινόμενο σε πολλές χώρες). 

4. Θα εκποιηθεί ή θα εμπορευματοποιηθεί ευκολότερα η δημόσια περιουσία. Δεν είναι χρονικά τυχαία η πρόσφατη αναγγελία πώλησης φιλέτων σε «ιδιώτες επενδυτές» (π.χ. πρώην εργοταξιακός χώρος γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου) και η ενθουσιώδης υποδοχή από τοπικούς παράγοντες και εκκολαπτόμενους «αυτοδιοικητικούς».

5. Θα δημιουργηθούν προϋποθέσεις  νέων απολύσεων ή μειώσεων μισθών και επιβολής σκληρών εργασιακών συνθηκών λόγω έλλειψης πόρων. Ήδη πολλοί Δήμοι δεν πληρώνουν το προσωπικό τους ή καταβάλλουν καθυστερημένα τις μηνιαίες αποδοχές.

 Στην πράξη, η σοβαρή αυτή νομοθετική παρέμβαση είναι επιλογή των κυρίαρχων πολιτικοοικονομικών κύκλων, της Ε.Ε. και της «τρόικας επιτήρησης» που θα επιφέρει μεγάλη χειροτέρευση στη ζωή των εργαζομένων και πεδίο επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και κερδών για τους οικονομικά ισχυρούς.

Κάποιες τεχνοκρατικές συγκρίσεις….

 Για τους λάτρεις των τεχνοκρατικών προσεγγίσεων και των «ευρωπαϊκών οραμάτων», αναφέρουμε χωρίς ιδιαίτερο σχολιασμό τα παρακάτω:

Χώρα	Αριθμός Δήμων	Κάτοικοι ανά Δήμο
Γαλλία	36684	1720
Ισπανία	8110	5430
Γερμανία	12431	6990
Ιταλία	8101	7270
Φινλανδία	416	12660
Ελλάδα	325	34000
Δανία	98	56318
Ευρώπη των 25		5100

Χώρα	Κάτοικοι ανά Δήμο
Γαλλία	1.720
Ευρώπη των 25	5.100
Ισπανία	5.430
Γερμανία	6.990
Ιταλία	7.270
Φινλανδία	12.660
Ελλάδα	34.000
Δανία	56.318

 

Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες και «Καλλικράτης»

  Βασικός ρόλος των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών πρέπει να είναι η εξασφάλιση των προϋποθέσεων για τον προγραμματισμό, μελέτη, υλοποίηση, συντήρηση των Δημοσίων Έργων καθώς επίσης ο έλεγχος δραστηριοτήτων των ιδιωτών στους τομείς των κατασκευών, της πολεοδόμησης κ.λ.π., δηλαδή του ανθρωπογενούς και του φυσικού περιβάλλοντος.

   Η διοικητική μεταρρύθμιση του Ν. 3852/2010 θα επιφέρει σοβαρές πρόσθετες αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών και των εργαζομένων σε αυτές.

  Σήμερα, στις Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσιών κυριαρχεί, με πολιτική επιλογή των εκάστοτε κυβερνήσεων, η συστηματική και ζημιογόνα εκχώρηση αρμοδιοτήτων του Δημοσίου τομέα σε ιδιώτες, η αυξημένη παρουσία εταιρειών συμβούλων, η λογική των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.), οι ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας, η αδιαφορία για την οργάνωση και ενίσχυση των υπηρεσιών με αποτέλεσμα τη σοβαρή επιστημονική – θεσμική - οικονομική απαξίωση του χώρου. Τα παραπάνω συνδυάζονται με  κλίμα αδιαφορίας ή νωθρότητας σε τμήματα του προσωπικού με φαινόμενα συναλλαγής και με ισχυρούς και με αδύνατους.

 Είναι φανερό ότι η υποβάθμιση των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών δεν είναι αποτέλεσμα διαχειριστικής ανεπάρκειας. Είναι συνειδητή επιλογή. Η συνταγή γνωστή από παλιά. Όταν θέλεις να καταργήσεις ή να συρρικνώσεις κάτι, ξεκινάς βήμα – βήμα την απαξίωσή του.

   Πολύ αποκαλυπτικά στοιχεία προκύπτουν από το κατατεθέν σχέδιο προϋπολογισμού για το 2011. Αναφερόμαστε στο σκέλος του Π.Δ.Ε. Για το 2011 προβλέπεται δαπάνη 8,7 δις €. Είναι το χαμηλότερο ποσό, εδώ και τουλάχιστον  11 χρόνια.

  Το ποσό των 8,7 δις είναι 300 εκ. € μικρότερο από την πρόβλεψη της αναθεώρησης του Μνημονίου (9 δις €) και 1,6 δις € μικρότερο από τον προϋπολογισμό του 2010. Σε αυτό το σημείο επισημαίνουμε ότι το Δ.Ν.Τ. εκτιμά τελική δαπάνη του Π.Δ.Ε. για το 2010, μόνο 8,2 δις €. Δηλαδή, με αντίστοιχη αναγωγή, η εκτίμηση για το 2011 μειώνεται σε 7,9 δις €.

Η επιλογή της συρρίκνωσης των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών θα έχει συνέχεια με την αναδιάρθρωση του «Καλλικράτη». Περαιτέρω θα μειωθεί το αντικείμενο των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών, με τις ιδιωτικοποιήσεις και εκχωρήσεις και θα αυξηθεί το κόστος των υπηρεσιών. Τα έργα  θα καταλήξουν να κατασκευάζονται μέσω Σ.Δ.Ι.Τ. και να επιβλέπονται από ιδιωτικές εταιρίες. Η  διοίκηση, αφού θα έχει αποκοπεί από τη μελετητική και κατασκευαστική δραστηριότητα, θα αδυνατεί να παίξει ακόμη και το ρόλο του επιτελικού μηχανισμού και θα υποκατασταθεί από καλοπληρωμένους συμβούλους του ιδιωτικού τομέα.

(Κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου της  EIC (European International Contractors), το οποίο  διοργανώθηκε στην Αθήνα στις 7-8/10/2010, από την ΠΕΔΜΕΔΕ, ο υπουργός ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ. Δημήτρης  Ρέππας τόνισε ότι: «Οι παραχωρήσεις και οι συμπράξεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα  έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον αν σκεφτούμε ότι σε μια περίοδο κρίσης μπορεί να αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία για την υπέρβασή της» ).

 Χαρακτηριστικό των προθέσεων για το μέλλον των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δημοσίου είναι οι πρόσφατες παραχωρήσεις έργων των Περιφερειών στη Βόρεια Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου στην «ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε.»,  (Φ.Ε.Κ. 1505/6-9-2010, τ.Β!), η δημιουργία της «Υποδομές, Μεταφορές και Δίκτυα Ανάπτυξης ΚΡΗΤΗ Α.Ε.» για τα έργα στην Κρήτη και η φημολογία για δημιουργία της «Α.Ε. Νοτίου Ελλάδας».

 Είναι σοκαριστική η δήλωση, στις 2-10-2010 στο Ηράκλειο, του Γ.Γ. Συγχρηματοδοτούμενων έργων του Υ.ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ., Σέργιου Λαμπρόπουλου, για το προσωπικό που θα στελεχώσει την «ΚΡΗΤΗ Α.Ε. «Θα προσλάβουμε νέους, 30-35 χρονών, που θα έχουν διάθεση, θα θέλουν να μάθουν, θα δουλεύουν και 15 ώρες την ημέρα με ελάχιστα χρήματα ή και χωρίς χρήματα και θα ανέχονται να φάνε και καμία φάπα…» (Κοινό έγγραφο - καταγγελία των Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. Ανατολικής και Δυτικής Κρήτης).

   Ενδεικτική των επιδιώξεων για την κυρίαρχη αντίληψη για την οργάνωση και λειτουργία των Τεχνικών Υπηρεσιών είναι η απαίτηση του Ν. 3852/2010 να δηλώσουν οι υπάλληλοι, μέσα σε ένα μήνα από τη ψήφιση του νόμου (δηλαδή μέχρι 8/7/2010), την πρόθεσή τους για εθελοντική μετάταξη. Και αυτό όταν δεν είχαν εμφανιστεί  τα οργανογράμματα (Διευθύνσεις, Τμήματα, προσωπικό) ούτε των νέων Περιφερειών ούτε των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ούτε των νέων Δήμων. Φυσικά, μόνο 55 υπάλληλοι της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, εκδήλωσαν εθελοντικό ενδιαφέρον μετάταξης. Η παραπάνω νομοθετική πρόβλεψη αποτελεί μνημείο οργανωτικής αβελτηρίας και πολιτικού αμοραλισμού.

 Στο οργανωτικό τοπίο προστέθηκε άλλη μια πινελιά με τη δημοσιοποίηση, στις 20/9/2010, του σχεδίου Π.Δ. για τους Οργανισμούς των αιρετών Περιφερειών. Το σχέδιο αυτό επιβεβαιώνει:

α) Τη σταθερή τάση για περαιτέρω υποβάθμιση και απαξίωση των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών.

β) Την άνευ προηγουμένου προχειρότητα σύνταξης των σχεδίων σε συνδυασμό με την προφανή άγνοια (από τους συντάκτες) στοιχειωδών παραμέτρων της τοπικής Διοίκησης σε επίπεδο Περιφέρειας.

 Επειδή δεν αξίζει τον κόπο να αναλωθούμε σε λεπτομέρειες (χρειάζεται μια ξεχωριστή εισήγηση) θα σημειώσουμε τέσσερα αποσπασματικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι, το σχέδιο Οργανισμού, δεν επιδέχεται επί μέρους διορθώσεις αλλά χρειάζεται άμεση απόσυρση και συζήτηση από μηδενική βάση.

 1. Στη θέση έξι Διευθύνσεων που ασχολούνται σήμερα με τα έργα - μελέτες στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (δεν συμπεριλαμβάνω τις Τ.Υ.Δ.Κ.),  ο οργανισμός της αιρετής Περιφέρειας προβλέπει μια μόνο.

2. Στις 38 σελίδες του σχεδίου η λέξη «συντήρηση έργων» αναφέρεται μόνο μια φορά, ενώ η λέξη «ηλεκτρομηχανολογικά έργα ή δραστηριότητες» καμία.

3. Υπάρχει πλήρης αδυναμία περιγραφής των θεσμοθετημένων αρμοδιοτήτων στους τομείς των τεχνικών έργων (σκοπιμότητα ή άγνοια;).

4. Στις θέσεις Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Τμημάτων επικρατεί έντονη τάση υποβάθμισης-απαξίωσης των Μηχανικών. Ποιος θα φανταζόταν ότι ο Προϊστάμενος του Τμήματος Δομών Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων (υδραυλικά, εγγειοβελτιωτικά κ.λ.π.) θα πρέπει να είναι αποκλειστικά του κλάδου Π.Ε. Περιβάλλοντος και ελλείψει αυτού Τ.Ε. Περιβάλλοντος;

  Τα θέματα αυτά θα έπρεπε να προβληθούν πολύ έντονα από το συνδικαλιστικό κίνημα που δυστυχώς, στην πλειοψηφία του, ενσωματώνεται στο σύστημα και ενσωματώνει υποτακτικές και άβουλες συνειδήσεις.

Καθολική άρνηση του «Καλλικράτη»

 Με βάση τα προαναφερόμενα είναι σαφές ότι απαιτείται καθολική άρνηση στις επιλογές του προγράμματος «Καλλικράτης». Απαιτείται συμπαράταξη όλων όσων διακρίνουν την ταξική σκοπιά των μεταρρυθμίσεων. 

 Η αντίθεση αυτή δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, αποδοχή ή στήριξη της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης στην «Αυτοδιοίκηση».

 Σηματοδοτεί όμως την εύλογη αντίθεση στην επέλαση των επιχειρηματικών συμφερόντων, στην ιδιωτικοποίηση όλων των κοινωνικών υπηρεσιών και υποδομών, στην επικράτηση της λογικής της καταστολής και του φόβου, στην επέκταση των ταξικών ανισοτήτων του καπιταλιστικού συστήματος.  

Αντί για επίλογο …

 Στο δύσκολο περιβάλλον που αναλύθηκε παραπάνω, νομίζω ότι αντί για επίλογο πρέπει να βάλουμε και μια πινελιά ελπίδας μέσω της πένας  του Honoré de Balzac:

 {Μόνο με στιγμές χαράς, με μικρές καθημερινές νίκες, τα χέρια βρίσκουν τη δύναμη να σηκωθούν και να γράψουν στους τοίχους «πέρασα κι΄ εγώ από εδώ».}