Ασύμβατες χρήσεις και υπερβάσεις δόμησης

Αναδημοσιεύουμε άρθρο της Κάτιας Αντωνιάδη από την Ελευθεροτυπία για το γεμάτο παράθυρα σχέδιο για τις χρήσεις γης που τέθηκε σε διαβούλευση.

Γεμάτο αλλοπρόσαλλες αλλαγές, προσαρμοσμένο στη μνημονιακή λογική και με στόχο «την προσέλκυση νέων επενδυτών», το νέο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για τις χρήσεις γης βρίσκεται ήδη στον «αέρα» της «Διαύγειας».

Αν και η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ ισχυρίζεται πως επιδιώκει τον «εκσυγχρονισμό» του θεσμικού πλαισίου του Π.Δ., που είχε θεσμοθετηθεί το 1987, εν τούτοις προβαίνει σε ακατανόητες αλλαγές, αφήνοντας παραθυράκια για υπερβάσεις δόμησης, προσθέτοντας πλειάδα ανεπιθύμητων χρήσεων σε περιοχές γενικής κατοικίας και επιτρέποντας την εγκατάσταση ασύμβατων μέχρι πρότινος χρήσεων σε διάφορες περιοχές - προβλέπει ακόμα και τοποθετήσεις χωματερών και νεκροταφείων μέσα σε χώρους πρασίνου!

Στο σχέδιο του Π.Δ. «Κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γης», που θα μείνει «ανοιχτό» προς... χριστουγεννιάτικη δεκαήμερη διαβούλευση, προστίθενται νέες γενικές κατηγορίες περιοχών χρήσεων, όπως είναι -μεταξύ άλλων- οι Περιοχές Ειδικής Προστασίας, που αφορούν περιοχές που προστατεύονται με ειδικές διατάξεις (δασικές εκτάσεις, αρχαιολογικοί χώροι, Natura κ.λπ.) και η Αποκλειστική Κατοικία (όπου επιτρέπονται μόνο κτίσματα κοινωνικής πρόνοιας, μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις, σχολεία και θρησκευτικοί χώροι). Στις περιοχές Αποκλειστικής Κατοικίας, μάλιστα, εντάσσονται πλέον και περιοχές που έχουν αναπτυχθεί ως «κηπουπόλεις» (π.χ. Ψυχικό, Φιλοθέη), ενώ στις περιοχές αμιγούς κατοικίας παρατηρείται αυστηροποίηση του πλαισίου των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων, με τον καθορισμό μέγιστης επιφάνειας καταστημάτων ανά οικόπεδο τα 100 τ.μ. και 400 τ.μ. για τις πολιτιστικές εγκαταστάσεις.

Σημεία τριβής

Δύο σημεία του σχεδίου του Π.Δ., έτσι όπως το παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Σηφουνάκης, είναι εκείνα που αναμένεται να «τραβήξουν» τις περισσότερες αντιδράσεις: Στο άρθρο 8 αναφέρεται ότι «σε πλατείες, άλση, πράσινο, πεζοδρόμους και παιδικές χαρές» δύναται να δημιουργηθούν «χώροι εστίασης και αναψυχής», καθώς και «υπόγειοι χώροι». Παράλληλα, σε περιοχές αστικού και περιαστικού πρασίνου («πνεύμονες πρασίνου και αναψυχής», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται), δίνεται η δυνατότητα εγκατάστασης αστικών υποδομών· όπως ορίζεται στο ίδιο το σχέδιο του Π.Δ., βέβαια, ως «εγκαταστάσεις αστικών υποδομών» ορίζονται από χωματερές, ΧΥΤΑ και βιολογικούς καθαρισμούς, έως μονάδες ΑΠΕ και σταθμοί εξυπηρέτησης αυτοκινητοδρόμων!

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 15, για τις Περιοχές Ειδικής Προστασίας (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, ζώνη αιγιαλού-παραλίας κ.λπ.) «είναι δυνατό να επιτρέπονται κατηγορίες χρήσεων από τα άρθρα 13 και 14» (σ.σ.: στα συγκεκριμένα άρθρα περιλαμβάνεται σχεδόν το σύνολο των πραγματοποιήσιμων χρήσεων), συμπεριλαμβανομένων χρήσεων όπως στρατιωτικές εγκαταστάσεις, φυλακές, νεκροταφεία αυτοκινήτων κ.λπ.

Μεταξύ των σημαντικότερων και αξιοπερίεργων αλλαγών που παρατηρούνται στο σχέδιο είναι η δυνατότητα δημιουργίας μιας ολόκληρης, καινούργιας πόλης στις παρυφές υπάρχουσας πόλης (σε «ζώνες εκτόνωσης αστικών επιβαρύνσεων»), σε εκτός σχεδίου περιοχή, η οποία θα «προσελκύει» κάθε είδους χρήση - συνολικά 21 χρήσεις: εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, κέντρα διασκέδασης, συνεργεία αυτοκινήτων, εργαστήρια μέσης όχλησης, ξενοδοχεία, ακόμα και κατοικίες και... ελικοδρόμια!

Στις λεγόμενες «περιοχές γενικής κατοικίας», που αποτελούν και το μεγαλύτερο κομμάτι των ελληνικών πόλεων, όπως τις γνωρίζουμε, διευρύνεται σημαντικά το πλαίσιο όσων χρήσεων επιτρέπονται. Αρχικά, προστίθενται τα συνεργεία αυτοκινήτων, τα οποία κατά κανόνα εκδιώκονταν από όλα τα σχέδια πόλης ως «ασύμβατα», ενώ εμφανίζονται μεγάλα εμπορικά καταστήματα και υπεραγορές, καθώς και νοσοκομεία. Επιτρέπει, παράλληλα, την υπέρβαση στη συνολική επιτρεπόμενη επιφάνεια δόμησης για ξενοδοχεία, κτίρια εκπαίδευσης και νοσοκομειακές εγκαταστάσεις.

Επισημαίνεται ότι οι αλλαγές αυτές μπορεί να αφορούν κάθε περιοχή, εφ' όσον βέβαια υπάρξει τροποποίηση ή αναθεώρηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου.